Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Đề xuất ưu tiên đặt hàng doanh nghiệp Việt

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

Chiều 15/2, tiếp tục chương trình kỳ họp bất thường thứ 9, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Đặt hàng doanh nghiệp trong nước và cam kết thị phần

Nêu ý kiến, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đánh giá, dự án này có triển vọng mang lại hiệu quả cao do kết nối tuyến hành lang Lào Cai - Hà Nội – Hải Phòng.

Đây là tuyến hành lang quan trọng thứ hai, chỉ sau hành lang kinh tế Bắc – Nam, với khối lượng vận chuyển hàng hóa rất lớn. Tuyến này được kết hợp vận chuyển hai phương thức cả vận tải hàng hóa và hành khách nên tính hữu dụng cao.

Hơn nữa, sau khi xây dựng xong, tuyến sẽ kết nối được với đường sắt Trung Quốc, giúp giao thông liên tục về hàng hóa và hành khách trong nước với quốc tế.

Từ phân tích trên, ông đề nghị dự án này cần nhấn mạnh hơn việc ưu tiên đặt hàng và giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp trong nước về làm chủ xây dựng đường, cầu, hầm, sản xuất đường ray, đóng toa xe.

Đại biểu nhấn mạnh, trong cuộc gặp với Thủ tướng Chính phủ, các doanh nghiệp đều khẳng định có thể thực hiện được nếu Chính phủ đặt hàng.

"Khi Chính phủ đặt hàng doanh nghiệp, chúng ta chấp nhận ban đầu giá thành có thể cao hơn so với việc đi mua từ quốc tế. Nhưng khi đó toàn bộ số tiền đầu tư đó sẽ trở thành tăng trưởng kinh tế trong nước và giúp tăng trưởng GDP. Nếu nhập công nghệ nước ngoài, tiền đầu tư chảy ra ngoài và chúng ta không bao giờ có được ngành công nghiệp đường sắt", ông Cường nêu ý kiến.

Song song việc mạnh dạn đặt hàng, ông Cường cho rằng Chính phủ cũng phải cam kết thị phần.

Bởi vì, nếu xong tuyến này mà không đặt hàng tiếp tuyến khác thì các doanh nghiệp không thể đầu tư tiền lớn mua công nghệ. Có cam kết, các doanh nghiệp mới yên tâm đầu tư, tránh tình trạng như thị phần công nghiệp ô tô nhỏ nhưng cho quá nhiều doanh nghiệp vào dẫn đến các doanh nghiệp không đầu tư công nghệ mà mua linh kiện về lắp ráp", ông Cường cho hay.

Cần làm rõ việc lựa chọn công nghệ

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Trần Văn Tiến (đoàn Vĩnh Phúc) nhận định, việc đầu tư dự án là cần thiết như tờ trình của Chính phủ; đồng thời phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch có liên quan.

Trong đó, phù hợp chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, các Quy hoạch vùng và các Quy hoạch tỉnh có liên quan đã được phê duyệt.

Đại biểu Trần Văn Tiến (đoàn Vĩnh Phúc)

Về công nghệ của dự án, đại biểu cho rằng đây là tuyến đường sắt liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc, nên cần làm rõ việc lựa chọn công nghệ đường sắt chạy trên ray và điện khí hóa có phù hợp với công nghệ đường sắt của Trung Quốc hay không?

Đại biểu cũng đề nghị quan tâm đến việc kết nối ga với các đường hiện có và các tuyến đường trong quy hoạch của các địa phương.

Cơ quan đầu tư cần rà soát vị trí, chức năng của mỗi ga để bảo đảm phù hợp với quy hoạch của các địa phương có đường sắt chạy qua; bảo đảm kết nối giao thông cũng như thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Đại biểu cũng nhất trí với tờ trình của Chính phủ, dự án được đầu tư theo hình thức đầu tư công và phân kỳ đầu tư cùng với các chính sách đặc thù.

Tuy nhiên đại biểu kiến nghị, khi dự án hoàn thành sẽ tồn tại nhiều tuyến đường song hành cùng khu vực với các hình thức vận tải khác nhau.

"Vì thế, cần đánh giá tác động khi dự án hoàn thành tác động như thế nào đến thị phần vận tải và hoạt động kinh doanh vận tải trên từng tuyến đường để có phương án xử lý phù hợp", ông Tiến kiến nghị.

Tổng Bí thư Tô Lâm: Khi lựa chọn công nghệ, không chọn rẻ mà phải đi tắt đón đầu

Tại phiên thảo luận tổ sáng 15/2 về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tầm quan trọng và cấp bách của việc xây dựng và ban hành Nghị quyết thí điểm này.

"Đây là bước đi quan trọng đầu tiên để thể chế hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia", Tổng Bí thư nói.

Minh Minh