Doanh nghiệp Việt ứng phó thuế quan của Mỹ bằng cách nào?

Ngày 9-5, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP HCM (ITPC) phối hợp với Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Việt Nam tổ chức hội thảo "Thuế đối ứng của Mỹ: Sự chuẩn bị của doanh nghiệp Việt Nam".

Bà Cao Thị Phi Vân, Phó Giám đốc ITPC, cho biết Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Trong 5 năm qua, Việt Nam liên tục duy trì thặng dư thương mại lớn với Mỹ, với giá trị thặng dư tăng từ khoảng 63,4 tỉ USD năm 2020 lên gần 106 tỉ USD vào năm 2024. Hiện nay, Việt Nam cùng với các quốc gia khác trên thế giới đang là đối tượng của các biện pháp thuế đối ứng từ phía Mỹ.

Đối mặt thách thức, doanh nghiệp cần nhìn nhận lại, đổi mới và nâng cao năng lực để thích ứng, phát triển.

"Chính quyền TP HCM và cộng đồng doanh nghiệp tập trung triển khai các hoạt động chiến lược nhằm đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng; nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh của hàng hóa, dịch vụ; sẵn sàng thích nghi với diễn biến tình hình kinh tế thế giới" – bà Phi Vân cho hay.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Việc tận dụng tối đa lợi thế từ 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực sẽ là bước đệm để mở rộng không gian phát triển và tăng cường kết nối quốc tế.

"Trong nguy có cơ", ông Joe Trung Trinh, Giám đốc Điều hành Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Việt Nam, cho rằng dù mức thuế đối ứng được Mỹ áp đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam là bao nhiêu thì các doanh nghiệp Việt vẫn có cơ hội làm ăn, xuất khẩu. Vì vậy, quan trọng nhất là các phương án ứng phó của doanh nghiệp thế nào trong tình huống này.

TS Sơn Trần, trợ lý giáo sư kinh doanh tại Đại học SUNY Cobleskill và cố vấn phát triển kinh doanh cho Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Việt Nam, nhận định chính sách thuế của Mỹ đã chuyển dịch từ ưu tiên thương mại tự do sang thương mại mang tính chiến lược, tập trung vào chính sách công nghiệp và an ninh quốc gia. Điều này tạo ra cả cơ hội và thách thức cho các nước.

Việt Nam được xem là một điểm đến hấp dẫn trong chiến lược "Trung Quốc +1", nhưng cũng đối mặt sự giám sát chặt chẽ từ Mỹ về các vấn đề như chuyển tải hàng hóa, chống bán phá giá, tiêu chuẩn lao động, nhãn mác và quy tắc xuất xứ.

"Thuế quan của Mỹ sẽ tiếp tục duy trì, đòi hỏi Việt Nam phải có cách tiếp cận chủ động và chiến lược. Sự nhanh nhạy, lòng tin và đổi mới là những yếu tố then chốt để thành công trong môi trường này" – TS Sơn Trần nhìn nhận.

Để đối phó hiệu quả, các doanh nghiệp Việt Nam cần xem xét 3 hướng chiến lược chính. Theo đó, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định, bao gồm việc củng cố tài liệu chuỗi cung ứng, bảo đảm ghi nhãn xuất xứ minh bạch và sớm áp dụng các tiêu chuẩn của Mỹ, EU. Nâng cấp chuỗi giá trị, chuyển đổi mạnh mẽ từ mô hình sản xuất gia công (OEM) sang mô hình nhà sản xuất thương hiệu gốc (OBM), đầu tư vào xây dựng thương hiệu, đổi mới và sở hữu cơ sở khách hàng.

Đồng thời, các doanh nghiệp cần tăng cường tham gia, chủ động làm việc với các hiệp hội thương mại và nhà hoạch định chính sách, tham gia các cuộc thảo luận chính sách và chứng tỏ Việt Nam là một đối tác đáng tin cậy.

Đại diện doanh nghiệp chia sẻ tại hội thảo

Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một chiến lược thương hiệu quốc gia và ngành mạnh mẽ. Việc này rất quan trọng vì bối cảnh thuế quan và giám sát quốc tế hiện tại đòi hỏi mức độ tin cậy và truy xuất nguồn gốc cao hơn.

Chiến lược thương hiệu cần chuyển đổi hình ảnh từ nhà sản xuất chi phí thấp sang nhà cung ứng thay thế đáng tin cậy, có khả năng cung cấp các mặt hàng đặc sản độc đáo có giá trị cao như hàng thủ công mỹ nghệ, nông sản, thủy sản…

Ở cấp độ ngành, cần xây dựng thương hiệu tập thể dựa trên các giá trị cốt lõi là chất lượng, tính bền vững, sự tuân thủ và niềm tin.

Thái Phương, Ảnh: Lam Giang