Đỡ đẻ thành công cho sản phụ mắc bệnh tim bẩm sinh rất nặng

Thông tin từ Bệnh viện (BV) E cho biết, ngày 6/6/2025, sản phụ L.T.T.H đã sinh thành công một bé gái nặng 3,1kg tại khoa Phụ sản, Bệnh viện E.

BSCKII Nguyễn Thị Kiều Oanh –Trưởng khoa Phụ sản cho biết: "Đây là một sản phụ mắc tim bẩm sinh rất nặng được theo dõi và phẫu thuật tại Trung tâm tim mạch, BV E từ năm 2012, do GS.TS Lê Ngọc Thành cùng ê kíp bác sĩ Trung tâm tim mạch thực hiện".

GS.TS Lê Ngọc Thành thăm lại bệnh nhân cũ của mình, nay đã sinh con.

Trong suốt quá trình mang thai của sản phụ, các bác sĩ tim mạch và sản khoa của Bệnh viện E cùng với gia đình bệnh nhân "nín thở" theo dõi theo từng nhịp đập của tim thai và trái tim sản phụ. Hàng tháng, sản phụ đều được theo dõi định kỳ, siêu âm tim mạch do TS.BS Trần Đắc Đại – Trưởng khoa Tim trẻ em, Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E thực hiện. Điều đáng mừng, sức khỏe của người mẹ rất tốt để thai nhi phát triển đủ tháng đủ ngày, không đối mặt với nguy cơ sinh non.

Theo nhật ký "bệnh án", 3 giờ sáng ngày 6/6/2025, sản phụ có hiện tượng chuyển dạ. BSCKI Quang Văn Khôi – Khoa Phụ sản đã hội chẩn với các bác sĩ chuyên ngành tim mạch, gây mê… và quyết định mổ cấp cứu cho sản phụ. Gần 5 giờ sáng ngày 6/6/2025 người mẹ đã nghe thấy tiếng khóc đầu đời của con trong niềm vui vỡ òa của tập thể thầy thuốc ở BV E.

Mới đây GS.TS Lê Ngọc Thành, nguyên Giám đốc BV, hiện là Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Y, Chủ tịch Hội Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực Việt Nam đã tới thăm "bệnh nhân cũ" của mình. GS.TS Lê Ngọc Thành khẳng định, đây là một bước tiến của ngành y tế Việt Nam và đặc biệt, xóa bỏ hoàn quan điểm: phụ nữ bị bệnh tim thì không nên lấy chồng, nếu lấy chồng thì không nên mang thai, nếu có thai thì không nên sinh. Nhưng với những kỹ thuật phát hiện và điều trị tiên tiến về tim mạch hiện nay đã cho phép họ có quyền làm vợ, làm mẹ mà không ảnh hưởng tới tính mạng.

Sản phụ L.T.T.H từng là một bệnh nhân tim bẩm sinh rất nặng, đã sinh thành công một bé gái nặng 3,1kg tại khoa Phụ sản, Bệnh viện E.

Ca phẫu thuật tim bẩm sinh phức tạp cho L.T.T.H hồi năm 2012 đã đưa bệnh nhi từ cõi chết trở về. Theo mẹ của L.T.T.H chia sẻ, bé L.T.T.H khi ấy bị mắc bệnh tim bẩm sinh phức tạp nhưng gia đình không biết nguy hiểm như thế nào, cho đến năm L.T.T.H được 6 tuổi. L.T.T.H chỉ chơi ngoan được vài giờ lại tím tái và không thở nổi. Gia đình nghèo, thuần nông ở Giao Thủy, Nam Định, hai vợ chồng vay mượn, ôm con gõ cửa khắp các bệnh viện lớn ở Hà Nội nhưng đều nhận được những cái lắc đầu của thầy thuốc lúc bấy giờ.

GS Thành cho biết: "Thời đấy khó khăn lắm!". Năm 2012, nhiều bệnh viện chỉ mới tập trung mổ tim người lớn, ngay Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E lúc đó mới thành lập được 2 năm nên cũng chỉ triển khai mổ tim trẻ em nhẹ và vừa. Thành công bước đầu đó, các bác sĩ Trung tâm tim mạch đã nghĩ đến phải phẫu thuật tim bẩm sinh phức tạp như Tứ chứng Fallot, thân chung động mạch… Đó là lý do vì sao GS Thành cùng đồng nghiệp vẫn nhận lời mổ cho bé H. dù tiên lượng khả năng thành công là… 1%.

Chia sẻ về ca bệnh đặc biệt này, ông Trần Đăng Tuấn (Nhóm "Cơm có thịt") viết lên trang cá nhân của mình: "Sáng ngày 5/6/2012, mẹ M.T.H – người phụ nữ làm việc thợ hồ nặng nhọc – bế bé L.T.T.H (6 tuổi) mắc bệnh tim bẩm sinh hiếm gặp lên phòng mổ. Chúng tôi đi theo khi cánh cửa thang máy khép lại".

"Mấy tiếng cùng gia đình đợi như thế kỷ. Chỉ đến khi anh Thành gọi thông báo: "Cháu sẽ sống!". Mọi niềm vui dường như vỡ òa. Mẹ H. cũng dưng dưng cảm xúc, khi nhớ lại: "Thời khắc chờ bên ngoài phòng mổ, tôi đã gọi về quê chuẩn bị lo "hậu sự" cho con".

Sản phụ H. từng mắc thân chung động mạch- một khuyết tật tim hiếm gặp cực khó lúc mới sinh ra.

Trước đó, BS Trần Đắc Đại – bác sĩ thuộc ê kíp khám và phẫu thuật - đã gặp gia đình lần chót: "Chị hãy quyết định lần cuối. Chị phải biết rằng, chị đang bế bé nhưng mấy giờ nữa chị có thể không bế bé nữa. Còn nếu không mổ, chị vẫn có bé chiều nay, nhưng chúng tôi (GS Thành và ê kíp) dám nhận phẫu thuật ca này… Nhưng muốn chị biết rõ điều này". "Mẹ Hằng òa khóc: "Em muốn con em sống cho ra sống… Mong các bác mổ cho con em!" - (trích lời chia sẻ của ông Tuấn).

Lời thỉnh cầu của người mẹ đã chạm đến trái tim của người thầy thuốc Bệnh viện E, GS Thành và ê kíp phẫu thuật đã có thêm động lực chiến đấu với tử thần, giành lấy sự sống cho bé H. Ê kíp phẫu thuật xác định, bé H. mắc thân chung động mạch là khuyết tật tim hiếm gặp lúc mới sinh. Các cấu trúc bất thường của tim mạch - thân chung động mạch gây vấn đề nghiêm trọng với lưu thông máu. Bởi vì tâm thất không được tách ra và tất cả máu đi qua ống duy nhất, máu giàu oxy và máu nghèo oxy trộn với nhau - kết quả là máu không mang đủ oxy. Các dòng máu pha trộn từ ống lớn duy nhất đến phổi, động mạch của tim và phần còn lại của cơ thể.

Dưới sự chỉ huy của GS Thành, ê kíp phẫu thuật đã lựa chọn phương án phẫu thuật tốt nhất cho bệnh nhi. Các phẫu thuật viên tiến hành đóng lỗ giữa hai tâm thất. Tách riêng phần trên của động mạch phổi từ ống lớn duy nhất. Ống dẫn và van kết nối các tâm thất phải với phần trên của động mạch phổi - tạo ra một động mạch mới. Xây dựng lại ống lớn và động mạch chủ để tạo ra một động mạch chủ mới. Cấy ghép một van mới tách tâm thất trái và động mạch chủ nếu cần thiết.

Theo các bác sĩ, hầu hết trẻ sơ sinh với thân chung động mạch phẫu thuật trong vòng hai tháng đầu tiên của cuộc sống. Tuy nhiên, vì điều kiện gia đình khó khăn nên bé Huyền mãi đến khi lớn mới được phẫu thuật là rất muộn. Đây là cũng một thách thức lớn đối với các phẫu thuật viên. Nhưng bằng trình độ chuyên môn cao, dày dặn kinh nghiệm cùng với sự tận tâm, các bác sĩ đã cứu sống được người bệnh tưởng chừng đã "vô phương cứu chữa" ấy.

GS Thành giải thích thêm, bởi vì các ống dẫn không phát triển nên các bác sĩ phải tiến hành nhiều lần phẫu thuật thay thế. Với ca mổ này, lúc đó, các bác sĩ quyết định sử dụng ống dẫn phù hợp lứa tuổi. Đến khi cháu lớn (16 tuổi) các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật để thay thế các ống dẫn cũ một lần nữa. Nhưng phương pháp phẫu thuật mới hơn sử dụng một ống thông tim chèn vào mạch máu ở chân, sau đó được luồn lên đến tim để thay thế các ống dẫn mà không cần phẫu thuật tim truyền thống…

Các bác sĩ khuyến cáo, ngay cả với phẫu thuật thành công tim bẩm sinh này, biến chứng khác liên quan đến thân chung động mạch có thể xảy ra sau này trong cuộc sống của người bệnh như tăng áp động mạch phổi tiến triển; Hở van tim; Rối loạn nhịp tim...

"Với những phụ nữ đã có phẫu thuật thân chung động mạch như bệnh nhân H. cần phải được đánh giá bởi bác sĩ tim mạch với chuyên môn trong các khuyết tật tim bẩm sinh và bác sĩ sản khoa. Tùy thuộc vào mức độ thiệt hại phổi xảy ra trước khi phẫu thuật, mang thai có thể hoặc không thể được đề nghị" – GS Thành cho hay.

Trong cuộc đời làm nghề y của GS.TS Lê Ngọc Thành, nhiều cuộc đời đã được hồi sinh sau những cuộc phẫu thuật đầy cam go. Nhưng có lẽ trường hợp kể trên để lại ấn tượng rất sâu sắc với GS Thành và những người thầy thuốc, những nhà hảo tâm vì quá đặc biệt cả về mặt chuyên môn và ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Không chỉ cuộc đời được hồi sinh mà còn đang được viết tiếp với sự ra đời của đứa trẻ là con của H., ngay cả trong mơ người bà, người mẹ cũng không dám nghĩ tới.

T. Xuân