Đề xuất công nhận nhà trọ cho thuê lâu dài là nhà ở xã hội

HoREA đề xuất công nhận nhà trọ cho thuê lâu dài là một dạng nhà ở xã hội. Ảnh: Minh Thảo

Theo HoREA, thị trường bất động sản năm 2024 đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất nhưng phục hồi chậm và thiếu bền vững, TTXVN đưa tin.

Chủ tịch HoREA, ông Lê Hoàng Châu, cho biết nguồn cung dự án và sản phẩm nhà ở vẫn rất thiếu, trong khi phân khúc cao cấp chiếm đa số. Nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội khan hiếm, đẩy giá nhà tăng cao, vượt khả năng tài chính của nhiều người.

Theo thống kê, tại TPHCM, nguồn cung nhà ở thương mại đủ điều kiện huy động vốn giảm mạnh từ 42.991 căn năm 2017 xuống còn 1.611 căn năm 2024. Nhà ở giá vừa túi tiền gần như biến mất từ năm 2021, trong khi nhà ở cao cấp chiếm toàn bộ nguồn cung năm 2024.

Đến hết năm 2024, TPHCM mới phát triển khoảng 6.000 căn nhà ở xã hội, đạt 8,6% kế hoạch. Trên cả nước, số căn hộ nhà ở xã hội hoàn thành là 57.652 căn, tương đương 5,7% kế hoạch giai đoạn 2021-2030.

Theo khảo sát, 70% người dân thành phố có nhu cầu nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội, nhưng chỉ 10% có khả năng chi trả. Sự chênh lệch lớn giữa cung và cầu này gây áp lực lên thị trường và tạo khó khăn cho các nhà đầu tư.

Ông Lê Hoàng Châu cho rằng thị trường bất động sản bị kìm hãm bởi thủ tục hành chính phức tạp, thiếu vốn ưu đãi và chính sách chưa đồng bộ. Nếu không giải quyết vấn đề vốn, thị trường sẽ tiếp tục mất cân đối, khiến người lao động và nhóm thu nhập thấp gặp khó khăn về nhà ở.

Để khơi thông thị trường nhà ở xã hội, HoREA đề xuất bốn giải pháp đột phá về vốn và chính sách. Trong đó, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị bãi bỏ khoản 3 Điều 77 Nghị định 100/2024/NĐ-CP để Ngân hàng Chính sách xã hội được cho chủ đầu tư vay ưu đãi, đề nghị Ngân hàng Phát triển Việt Nam công bố rõ điều kiện vay và Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn 9 ngân hàng thương mại triển khai gói tín dụng 145.000 tỉ đồng với lãi suất thấp.

Theo ông Châu, giải pháp này giúp giảm giá thành nhà ở xã hội, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận. Tuy nhiên, cần đảm bảo nguồn vốn cho các ngân hàng, đơn giản hóa thủ tục vay và có cơ chế khuyến khích để ngân hàng thương mại tham gia nhiều hơn.

Giải pháp thứ hai, ông Lê Hoàng Châu đề xuất công nhận nhà trọ cho thuê dài hạn là một dạng nhà ở xã hội, giúp chủ nhà trọ được hưởng ưu đãi về tín dụng và thuế.

Ông cho biết TPHCM đang có 560.000 phòng trọ phục vụ 1,4 triệu người. Nếu được công nhận, chủ nhà trọ có thể được giảm thuế khoán từ 7% xuống 3,5% doanh thu và vay vốn ưu đãi để cải tạo cơ sở vật chất nhưng cần có quy định cụ thể về tiêu chuẩn để đảm bảo chất lượng và an toàn cho người thuê.

Ở giải pháp thứ ba, ông Lê Hoàng Châu đề xuất Thủ tướng quy định lãi suất vay cho hộ nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội năm 2025 là 4,7%/năm, thay vì 6,6%/năm như hiện nay.

Ông cho rằng mức 6,6%/năm còn quá cao so với nhu cầu thực tế của người mua nhà ở xã hội. Nếu giảm xuống 4,7%/năm, cả người mua và chủ đầu tư sẽ hưởng lợi với lãi suất cho chủ đầu tư chỉ còn 5,64%/năm.

Cuối cùng, ông đề nghị thành lập "Quỹ phát triển nhà ở quốc gia" nhằm hỗ trợ phát triển nhà ở giá rẻ, bao gồm cả nhà ở thương mại giá rẻ và nhà ở xã hội. Quỹ này sẽ giúp tái cấu trúc thị trường bất động sản, giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng và thúc đẩy phát triển bền vững.

Ông Lê Hoàng Châu cho rằng cần cơ chế quản lý quỹ minh bạch, hiệu quả để tránh thất thoát và sử dụng vốn đúng mục đích. Khơi thông nguồn vốn và chính sách phù hợp là chìa khóa giải quyết nhu cầu nhà ở xã hội, thúc đẩy kinh tế bền vững.

Nếu các giải pháp được triển khai đồng bộ, thị trường bất động sản có thể chuyển mình từ năm 2026, giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu thoát "bẫy thu nhập trung bình". HoREA kêu gọi sự phối hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức tài chính để biến chính sách thành hành động, hiện thực hóa giấc mơ an cư cho người lao động.

Gia Nghi