ĐBQH đề xuất bỏ công bố hợp quy, Phó Thủ tướng lo hàng giả lộng hành

Thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi hôm 10/5, nhiều đại biểu đề xuất bỏ quy định doanh nghiệp phải công bố hợp quy khi sản xuất và đưa hàng hóa ra thị trường.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Đoàn Cà Mau) cho rằng, không có quốc gia nào quy định người sản xuất kinh doanh công bố hợp quy sản phẩm trước khi sản xuất, đưa hàng hóa ra thị trường như Việt Nam.

Điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp, gây tăng chi phí, giảm sức cạnh tranh và gánh nặng cho người tiêu dùng. Còn các đối tác quốc tế sẽ lấy đó làm căn cứ phản ánh Việt Nam tạo ra rào cản phi thuế quan.

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh. (Ảnh: quochoi.vn)

Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) đề nghị bỏ quy định về công bố hợp quy. Để thực hiện công bố hợp quy, doanh nghiệp phải tốn kém chi phí kiểm nghiệm mẫu, rồi chờ đợi được đăng ký, tiếp nhận bản công bố.

"Những gánh nặng này trực tiếp gây lãng phí về thời gian, tiền bạc và làm tăng chi phí sản xuất, giảm lợi thế cạnh tranh của các hàng hóa Việt Nam, hàng hóa mang nhãn hiệu "Made in Việt Nam" và làm lỡ mất nhiều cơ hội kinh doanh quý báu của các doanh nghiệp", bà Bé nói.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Thị Sửu (TP Huế) lại nói công bố hợp quy là công cụ cơ bản để kiểm soát chất lượng, cũng như đảm bảo an toàn về sản phẩm, hàng hóa.

Dù vậy, nữ đại biểu cũng đồng tình cho rằng hệ thống quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam ở một số lĩnh vực còn thiếu và chậm cập nhật; gây nguy cơ tăng chi phí tuân thủ, "chạy" thủ tục.

"Doanh nghiệp có thể chạy theo thủ tục trên giấy tờ mà không thực sự bảo đảm chất lượng bởi công tác giám sát hậu kiểm chưa đủ mạnh, việc chứng nhận bị thương mại hóa, thiếu sự độc lập và minh bạch", bà Sửu nói.

Nữ đại biểu đề nghị rà soát, cập nhật hệ thống quy chuẩn nhanh, hài hòa với quy chuẩn quốc tế để tăng hiệu quả áp dụng và hội nhập. Song song là cải tiến quy trình công bố hợp quy theo hướng điện tử hóa, rút gọn thủ tục, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ghi nhận các ý kiến của đại biểu, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho hay, hợp quy là công cụ để quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa trước khi đưa ra lưu thông thị trường. Nếu không có tiêu chuẩn để quản lý, giám sát sẽ ảnh hưởng đến an toàn sức khỏe của người dân, cộng đồng, môi trường.

"Những quy định này, các nước đều có cả, bắt buộc chúng ta cũng phải có. Vấn đề ở đây là quản lý loại nào, quản lý đến đâu và quản lý bằng cách nào để đảm bảo chất lượng sản phẩm, hàng hóa trước khi đưa ra thị trường", ông Dũng nói.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu. (Ảnh: quochoi.vn)

Phó Thủ tướng nói vẫn sẽ tạo thuận lợi hóa cho hoạt động doanh nghiệp, giảm chi phí, giảm thời gian tuân thủ và tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam thay vì làm chậm gây cản trở, tạo rào cản, làm mất đi cơ hội của doanh nghiệp khi công bố các tiêu chuẩn.

"Cách đây khoảng 30 năm có vụ phoóc môn trong bánh phở, lúc đó chúng ta lúng túng, không có quy định, quy chuẩn kiểm nghiệm rõ ràng nên mỗi nơi làm, quản lý một kiểu. Ở Hà Nội đi đóng dấu từng rổ bánh phở một, còn ở TP.HCM lại ra tiêu chuẩn, quy chuẩn rồi kiểm tra hậu kiểm", Phó Thủ tướng dẫn chứng.

Nếu không có các tiêu chuẩn, quy chuẩn thì rất khó quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa trước khi đưa ra thị trường, kẽ hở cho sữa giả, thuốc giả. Vì vậy, rất cần phân loại, "loại nào có rủi ro cao bắt buộc phải tiền kiểm, phải có quy định và thực hiện ngay từ đầu trước khi ra thị trường". Còn lại có thể cho thực hiện nhưng hậu kiểm.

"Nếu bãi bỏ quy định hợp quy thật sự rất khó cho công tác quản lý Nhà nước", Phó Thủ tướng nói và khẳng định sẽ rà soát lại quy định này theo hướng vừa quản lý được nhưng vừa kiến tạo để phát triển.

Hà Cường