Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu lo trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài 'chết yểu', 'sống ngắc ngoải'

Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 (chương trình) đề xuất tổng mức đầu tư 256.250 tỉ đồng, thực hiện trong 11 năm. Một trong các nội dung của chương trình đặt ra là xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài, tại một số quốc gia có mối quan hệ văn hóa lâu dài như Mỹ, Nhật Bản, Nga, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia...

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn tỉnh Vĩnh Phúc) cho rằng chương trình vẫn chưa xây dựng chỉ tiêu cụ thể cho nội dung này. Đại biểu đề nghị quy định rõ chỉ tiêu từ nay tới 2035 sẽ xây dựng bao nhiêu trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài để thực hiện.

Tranh luận với đại biểu Nguyễn Văn Mạnh, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn tỉnh Bình Định) cho rằng đề xuất có chỉ tiêu cụ thể trong việc đầu tư xây dựng các trung tâm văn hóa của Việt Nam ở nước ngoài mà đại biểu Mạnh nêu là ý tưởng hay nhưng không mới và rất khó khả thi.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng đầu tư cơ sở vật chất ở các nước phát triển là vô cùng đắt đỏ. Tuy nhiên, mối lo lớn hơn là duy trì và phát triển hiệu quả. "Lấy đâu ra người tâm huyết và có trình độ để vận hành các trung tâm này. Nhiệm kỳ là rào cản lớn trong việc xây dựng các chương trình dài hạn và có chiều sâu" - đại biểu Nguyễn Lân Hiếu bày tỏ.

Theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, nếu cứ theo cách đang làm rồi chúng ta cũng có thể có những trung tâm văn hóa ở nước ngoài để cắt băng khánh thành và giải ngân, nhưng rồi cũng sẽ "chết yểu" hoặc "sống ngắc ngoải" như một vài cơ sở hiện nay. Đại biểu đề nghị nên chăng Nhà nước có thể hỗ trợ các hội đoàn người Việt và các nhóm kiều bào tự tổ chức và quản lý các trung tâm văn hóa - thương mại - dịch vụ tại các nước. Họ tự trang trải kinh phí bằng chính các dịch vụ như nhà hàng ẩm thực, cà phê, siêu thị hàng Việt Nam.

Ngoài ra, nên tập trung vào những chương trình cụ thể như dạy tiếng Việt ở những nước có nhiều người Việt Nam sinh sống, hay hỗ trợ các tổ chức, cá nhân có khả năng triển khai dạy tiếng Việt.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cũng cho rằng một vấn đề khác để phát triển văn hóa Việt Nam vươn tầm ra thế giới là chúng ta có thể lựa chọn phương án thông qua các sản phẩm nghệ thuật như các triển lãm tranh, các chương trình văn nghệ, các bộ phim... Tuy nhiên, Bộ VH-TT-DL cần có kế hoạch tổng thể, tránh lãng phí nhưng cũng hạn chế sự xin - cho trong quá trình chấp thuận các chương trình được sự hỗ trợ của ngân sách nhà nước. Hiện rất nhiều tài năng văn hóa nghệ thuật trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài chưa được phát huy. Cần đầu tư xây dựng mạng lưới hội của người Việt Nam rộng khắp trên thế giới.

Theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, mô hình hội đồng hương của Trung Quốc đã hỗ trợ rất nhiều trong việc bảo hộ công dân tại nước ngoài. Chúng ta đã có Hội liên lạc người Việt Nam tại nước ngoài nhưng không có nguồn kinh phí hoạt động thường xuyên. Tuy vậy, với sự cố gắng của từng thành viên, hội đã đạt được nhiều thành công, được cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài ghi nhận. Đầu tư bài bản, tường minh, xuất phát từ con người thì chúng ta mới chấn hưng được nền văn hóa.

Văn Duẩn - Huy Thanh