Cuộc không kích của Israel ở Gaza: Khi viện trợ nhân đạo biến thành bi kịch

Cuộc tấn công đã tạo nên làn sóng phẫn nộ khi WCK xác nhận sự cố nhưng cho biết họ đang "khẩn trương tìm kiếm thông tin chi tiết". Quân đội Israel cáo buộc rằng một trong những nạn nhân, một nhân viên của WCK, có liên quan đến cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7.10.2023, sự kiện mở đầu cho cuộc chiến ác liệt hiện nay.

Các tổ chức từ thiện cung cấp viện trợ cho người Palestine ở Gaza - Ảnh: Al-jazeera

World Central Kitchen và vai trò tại Gaza

WCK là tổ chức nổi tiếng trong việc cung cấp bữa ăn khẩn cấp cho những người chịu ảnh hưởng từ thiên tai hoặc xung đột. Trong bối cảnh Gaza chìm trong chiến tranh, WCK đã trở thành đường dây cứu sinh cho hàng triệu người dân đang phải vật lộn với nạn đói và tình trạng thiếu thốn nghiêm trọng.

Tuy nhiên, những hoạt động này đã gặp không ít rủi ro. Cuộc tấn công hôm 30.11 không phải là lần đầu tiên nhân viên WCK bị thiệt mạng ở Gaza. Trước đó, vào tháng 4, một đoàn xe cứu trợ của tổ chức này đã bị không kích, khiến bảy người thiệt mạng, bao gồm cả công dân nước ngoài. Vụ việc gây ra làn sóng phản đối quốc tế, buộc WCK phải tạm dừng các hoạt động viện trợ tại Gaza trong nhiều tháng. Tháng 8 cùng năm, một nhân viên khác của tổ chức này cũng tử vong vì trúng mảnh đạn từ một cuộc không kích của Israel.

Những nghi vấn và phản hồi

Trong một tuyên bố, quân đội Israel cho rằng cuộc tấn công nhắm vào một nhân viên của WCK bị cáo buộc tham gia tấn công ngày 7.10.2023. Họ cũng yêu cầu tổ chức này làm rõ tình hình. Phản hồi trước cáo buộc, WCK cho biết họ không có thông tin nào về việc bất kỳ nhân viên nào liên quan đến hoạt động khủng bố và nhấn mạnh rằng họ đang "làm việc với thông tin không đầy đủ". Hiện WCK đã tạm dừng hoạt động ở Gaza để đảm bảo an toàn cho đội ngũ của mình.

Nazmi Ahmed, một người dân địa phương, đau lòng kể rằng cháu trai ông, một nhân viên của WCK, đã bị giết trong vụ tấn công khi đang trên đường đến bếp ăn của tổ chức. "Cháu tôi chỉ đang làm việc như mọi ngày, không hề có cảnh báo hay lý do nào để trở thành mục tiêu", ông nói.

Các tổ chức từ thiện Hồi giáo đối mặt với thách thức trong việc hỗ trợ người Palestine

Theo Al-jazeera, các tổ chức từ thiện Hồi giáo đang phải đối mặt với sự phân biệt đối xử trong lĩnh vực tài chính, gây cản trở nghiêm trọng đến khả năng cung cấp viện trợ nhân đạo, đặc biệt là tại Gaza. Tình trạng này liên quan đến chính sách “giảm rủi ro” của các ngân hàng, khiến nhiều tổ chức từ thiện bị đóng tài khoản hoặc từ chối giao dịch mà không có lý do cụ thể.

Khi xung đột tại Gaza leo thang, nhiều tổ chức nhân đạo, như LaunchGood - một nền tảng gây quỹ cộng đồng Hồi giáo, đã chứng kiến tài khoản ngân hàng của họ bị đóng. Người sáng lập LaunchGood, Amany Killawi, nhận định rằng các ngân hàng thường lo ngại về việc hợp tác với các tổ chức Hồi giáo do áp lực chính trị và truyền thông tiêu cực, mặc dù các tổ chức này đã tuân thủ pháp luật và quy định tài chính.

Những khó khăn trong giao dịch tài chính không chỉ giới hạn ở ngân hàng mà còn mở rộng đến các dịch vụ khác. Điều này đã gây ra sự chậm trễ và gián đoạn trong các hoạt động hỗ trợ nhân đạo. Nhiều tổ chức từ thiện bị buộc tội không chính xác là hỗ trợ các nhóm vũ trang, làm tăng rủi ro bị từ chối hợp tác tài chính.

Gaza - vùng đất của chiến tranh và khủng hoảng

Dải Gaza, nơi có khoảng 2,3 người triệu dân Palestine, đã trở thành điểm nóng của một cuộc khủng hoảng nhân đạo sâu sắc. Các cuộc không kích liên tục, kết hợp với lệnh phong tỏa lâu năm, đã khiến phần lớn dân số phải di dời, sống trong điều kiện thiếu thốn lương thực và nước sạch. Bệnh viện Nasser ở Khan Younis, phía nam Gaza, hiện đang quá tải với số lượng thi thể và người bị thương từ các cuộc không kích.

Bạo lực ở Gaza vẫn tiếp diễn bất chấp nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas. Trong khi đó, cuộc xung đột còn lan rộng sang các quốc gia lân cận như Lebanon và Syria. Israel tiếp tục cáo buộc các nhóm như Hezbollah lợi dụng khu vực biên giới để buôn lậu vũ khí và tổ chức các cuộc tấn công xuyên biên giới.

Lệnh ngừng bắn mong manh

Mặc dù lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah do Mỹ và Pháp làm trung gian vẫn được duy trì, các vụ vi phạm lẻ tẻ vẫn diễn ra. Vào thứ bảy 30.11, Israel tuyên bố đã tấn công các địa điểm được sử dụng để buôn lậu vũ khí từ Syria vào Lebanon. Hành động này được cho là nhằm đáp trả những mối đe dọa mà Israel cho rằng vi phạm lệnh ngừng bắn.

Bên trong Lebanon, các cuộc không kích của Israel tiếp tục diễn ra, làm tăng thêm sự căng thẳng ở khu vực. Theo các quan chức Lebanon, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã giết chết ít nhất hai người và làm bị thương nhiều người khác, bao gồm cả trẻ em. Những diễn biến này tiếp tục thử thách sự ổn định của lệnh ngừng bắn kéo dài hai tháng, vốn được xem là một bước tiến nhằm giảm leo thang xung đột.

Hệ quả toàn cầu

Cuộc chiến ở Gaza bắt đầu sau khi lực lượng Hamas thực hiện một cuộc tấn công quy mô lớn vào miền Nam Israel ngày 7.10.2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và khoảng 250 người bị bắt làm con tin. Đáp trả, Israel đã tiến hành hàng loạt cuộc không kích vào Gaza, khiến hơn 44.000 người Palestine tử vong, theo thống kê từ các quan chức y tế địa phương. Con số này bao gồm nhiều phụ nữ và trẻ em, gây ra làn sóng phẫn nộ trên toàn cầu.

Chiến tranh không chỉ để lại hậu quả nặng nề cho dân thường mà còn làm suy yếu hệ thống nhân đạo tại Gaza. Các tổ chức từ thiện như WCK, dù nỗ lực hết mình, cũng không thể tránh khỏi trở thành mục tiêu của bạo lực. Tình hình hiện nay đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm bảo vệ nhân viên cứu trợ và duy trì các hoạt động viện trợ trong xung đột.

Trong khi các bên liên quan tìm kiếm giải pháp để giảm căng thẳng, những hành động leo thang gần đây cho thấy hòa bình vẫn là một mục tiêu khó đạt được. Từ Dải Gaza đến Lebanon và Syria, các cuộc không kích và xung đột xuyên biên giới đã làm gia tăng sự bất ổn khu vực, kéo theo những hệ lụy không chỉ cho Trung Đông mà còn cho toàn cầu.

Với mỗi cuộc tấn công, như vụ không kích khiến nhân viên của WCK thiệt mạng, hy vọng về hòa bình ngày càng trở nên mong manh. Nhưng đối với những người ở Gaza, Lebanon, và cả Israel, một tương lai không còn bom đạn và chết chóc vẫn là giấc mơ mà họ phải chiến đấu để giành lấy.

Hoàng Vũ