Cuộc đua chinh phục 60 triệu người tiêu dùng ở nông thôn

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn vào năm 2025 đã đạt 6,7 triệu đồng/tháng. Với hơn 60 triệu dân sinh sống tại nông thôn, chiếm khoảng 65% dân số cả nước, khu vực này đang nổi lên như một động lực mới cho tăng trưởng tiêu dùng.

Các tập đoàn bán lẻ tăng tốc “phủ sóng” nông thôn

Thực tế cho thấy, từ năm ngoái đến nay, nhiều hệ thống bán lẻ đã thử nghiệm và triển khai rầm rộ kế hoạch mở rộng ra ngoài các thành phố lớn. Lý do rất rõ ràng: khu vực nông thôn, nơi sinh sống của hơn 60 triệu người, chiếm 65% dân số cả nước, đang chứng kiến tốc độ chuyển dịch tiêu dùng nhanh chóng, không thua kém đô thị.

Tính đến hết tháng 7/2025, WinCommerce (WCM) đã mở mới 354 cửa hàng, trong đó 261 cửa hàng (chiếm gần 75%) thuộc WinMart+ nông thôn. Riêng khu vực miền Trung đóng góp lớn nhất với 175 cửa hàng mới, tương đương gần 50% tổng số mở mới. Điều đáng chú ý, hầu hết cửa hàng WinMart+ mới đều ghi nhận lợi nhuận dương ngay từ giai đoạn vận hành ban đầu, phản ánh tiềm năng và hiệu quả của thị trường này.

Năm 2026, Bách Hóa Xanh sẽ bắt đầu "Bắc tiến", dự kiến mở khoảng 1.000 cửa hàng mỗi năm.

Không đứng ngoài cuộc, Thế Giới Di Động (MWG) cũng đẩy mạnh tốc độ mở rộng. Theo ông Vũ Đăng Linh, Tổng giám đốc MWG, công ty đã mở vượt mốc 400 cửa hàng mới ngay trong 7 tháng đầu năm. Từ nay đến cuối năm, kế hoạch bổ sung khoảng 200 cửa hàng nữa, tập trung từ Thanh Hóa trở vào phía Nam. Xa hơn, từ năm 2026, Bách Hóa Xanh sẽ “Bắc tiến”, đặt mục tiêu mở khoảng 1.000 cửa hàng/năm, một tốc độ mà theo ông Linh là “khả thi” sau khi chuỗi này đã đạt hơn 600 cửa hàng mới trong năm nay.

Song hành cùng bán lẻ thực phẩm, các hệ thống dược phẩm cũng tăng tốc. Nhà thuốc Long Châu cho biết, đến hết tháng 6/2025, hệ thống đã mở mới 300 nhà thuốc và trung tâm tiêm chủng so với đầu năm. Tháng 7, Long Châu cán mốc 2.222 cửa hàng. Đại diện doanh nghiệp khẳng định sẽ tiếp tục mở rộng về vùng sâu, vùng xa, những địa bàn còn nhiều khó khăn nhưng có nhu cầu y tế ngày càng lớn.

Quan sát thực tế từ Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) cho thấy ngày càng nhiều minimart xuất hiện tại các xã, thị trấn. Điểm đáng chú ý là các cửa hàng này thường do giới trẻ vận hành, không xem bán hàng là công việc nông nhàn, mà là sự nghiệp nghiêm túc. "Chính họ chứ không ai khác đã và đang góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn", một chuyên gia thị trường của BSA nhận định.

Thương mại điện tử đang len lỏi về nông thôn

Sức hút của ngành bán lẻ hiện nay theo các chuyên gia đến từ sự dịch chuyển nhanh từ kênh truyền thống (GT) sang kênh hiện đại (MT), khi người tiêu dùng ngày càng chú trọng chất lượng sản phẩm, dịch vụ gia tăng và sự tiện lợi trong mua sắm.

Theo nhiều báo cáo thị trường, tỷ trọng MT hiện mới chiếm khoảng 12% tổng doanh số bán lẻ tại Việt Nam, thấp hơn nhiều so với các quốc gia trong khu vực như Thái Lan hay Indonesia (30-50%). Khoảng cách này cho thấy dư địa phát triển của thị trường bán lẻ hiện đại vẫn còn rất lớn.

Ngoài yếu tố thị trường, lĩnh vực bán lẻ cũng nhận được động lực quan trọng từ chính sách. Nghị quyết 68-NQ/TW của Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân nhấn mạnh việc kích cầu tiêu dùng, đa dạng hóa kênh phân phối, khuyến khích thương mại điện tử và phát triển các tập đoàn bán lẻ tư nhân.

Thực tế, một số doanh nghiệp trong ngành đã ghi nhận kết quả khả quan trong nửa đầu năm 2025, cho thấy nhu cầu tiêu dùng vẫn duy trì tích cực. Một số chuỗi bán lẻ ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng ổn định, trong đó các cửa hàng ở nông thôn có mức tăng trưởng nổi bật so với thành thị. Chẳng hạn, Bách Hóa Xanh báo cáo lợi nhuận sau thuế đạt 182 tỷ đồng, nâng tổng lợi nhuận 6 tháng đầu năm lên khoảng 205 tỷ đồng.

Ở mảng bán lẻ hiện đại, theo số liệu cập nhật, doanh thu thuần 7 tháng đầu năm của WCM đạt 21.400 tỷ đồng, tăng 14,8% so với cùng kỳ 2024. Riêng tháng 7, doanh thu đạt 3.486 tỷ đồng, tăng 23%.

Đáng chú ý, chuỗi cửa hàng WinMart+ tại khu vực nông thôn ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu 46,2% so với cùng kỳ, đạt khoảng 1.024 tỷ đồng, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng 16,4% của WinMart+ tại thành thị và 13,3% của hệ thống cửa hàng Win. Điều này phản ánh xu hướng dịch chuyển tiêu dùng từ kênh bán lẻ truyền thống sang hiện đại ở khu vực chiếm 63% dân số cả nước.

Trong khi đó, ở lĩnh vực dược phẩm, hệ thống nhà thuốc và tiêm chủng Long Châu tiếp tục mở rộng và duy trì hiệu quả vận hành, với doanh thu bình quân đạt khoảng 1,2 tỷ đồng mỗi nhà thuốc mỗi tháng.

Các chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) nhận định, nông thôn và khu vực cận thành thị đang trở thành “mặt trận mới” của bán lẻ hiện đại. Chi phí tiếp cận ở những khu vực này ngày càng hợp lý, trong khi mức tiêu thụ tăng nhanh tạo ra tiềm năng doanh số lớn.

Một chuyên gia nhấn mạnh: “Thị trường nông thôn là dư địa phát triển mới. Doanh nghiệp muốn duy trì lợi thế cạnh tranh buộc phải tìm cách chinh phục khu vực này”.

Điểm chung dễ nhận thấy là các chuỗi bán lẻ đều tập trung hiện đại hóa hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ để phục vụ khách hàng tốt hơn. Những giải pháp như tích điểm, cá nhân hóa ưu đãi theo lịch sử mua sắm, hay kết nối trực tuyến, ngoại tuyến nhằm tạo trải nghiệm liền mạch đã trở nên phổ biến.

Bên cạnh đó, xu hướng chuyển đổi số trong chuỗi cung ứng và vận hành cửa hàng đang được đẩy mạnh. Việc tự động hóa và số hóa toàn diện được xem là yếu tố then chốt để vừa tăng hiệu quả quản lý, vừa tối ưu trải nghiệm mua sắm, đặc biệt tại nông thôn, nơi bán lẻ hiện đại vẫn còn mới mẻ nhưng nhu cầu đang bùng nổ.

Thanh Hoa