Chuyển đổi phương pháp giáo dục cho kỷ nguyên AI tạo sinh - 7 yếu tố cốt lõi

Sự tương tác giữa AI và trí tuệ cảm xúc của con người. Ảnh: VLAB

Cá nhân hóa hành trình học tập

AI tạo sinh cũng có khả năng biến đổi giáo dục thông qua việc cá nhân hóa việc học. Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự đoán rằng việc học tập cá nhân hóa sẽ cải thiện đáng kể kết quả học tập. Các nội dung do AI tạo ra có thể cung cấp bài tập tùy chỉnh, hướng dẫn tương tác và thực hành mục tiêu với phản hồi tức thì, phù hợp với nhu cầu học tập riêng biệt của từng sinh viên.

Đo lường quá trình, sự sáng suốt và khả năng thích ứng

Sự chuyển đổi trong phương pháp giảng dạy đòi hỏi các hình thức đánh giá mới. Các bài kiểm tra truyền thống dựa trên việc ghi nhớ máy móc không còn phù hợp để đánh giá kỹ năng thời đại AI. Thay vào đó, đánh giá nên tập trung vào quá trình học tập, sự sáng suốt, khả năng thích ứng và cách sử dụng AI hiệu quả.

Các bài tập sử dụng công cụ AI nên khuyến khích sự sáng tạo, tư duy phản biện, làm việc nhóm và khả năng sử dụng AI hiệu quả. Các hồ sơ dự án thể hiện sản phẩm được AI hỗ trợ có thể minh chứng cho sự tiến bộ của sinh viên, trong khi việc đánh giá đồng đẳng thúc đẩy tinh thần hợp tác.

Phát triển tư duy phản biện

Một sự thay đổi trọng yếu khác là thúc đẩy tư duy phản tư, khuyến khích sinh viên suy nghĩ về cách mình suy nghĩ. AI có thể hỗ trợ phát triển kỹ năng tư duy phản tư, nhưng việc tự đánh giá, thích ứng và trưởng thành vẫn là những kỹ năng thuần túy của con người và cực kỳ cần thiết cho hành trình học tập suốt đời.

Trong các khóa học lãnh đạo, sinh viên có thể sử dụng AI để soạn thảo kế hoạch phát triển cá nhân dựa trên phong cách lãnh đạo và lĩnh vực cần cải thiện. Tuy nhiên, sinh viên phải tự mình đánh giá các đề xuất này trong bối cảnh giá trị cá nhân và trải nghiệm riêng.

Điều hướng vai trò của AI trong lớp học hiện đại

AI mang lại nhiều hứa hẹn cho giáo dục nhưng cũng đi kèm với những thách thức. Một mối quan ngại lớn là vấn đề tiếp cận công bằng, khi các trường có nguồn tài chính hạn chế có thể gặp khó khăn trong việc triển khai các công cụ AI, làm trầm trọng thêm khoảng cách giữa các cơ sở được đầu tư tốt và những nơi thiếu thốn. Sinh viên không có internet ổn định hoặc thiết bị phù hợp cũng có nguy cơ bị tụt lại phía sau, làm sâu sắc thêm bất bình đẳng hiện có. Đảm bảo quyền tiếp cận rộng rãi là yếu tố then chốt để thu hẹp khoảng cách này.

Thiên lệch cũng là một thách thức khác. Các thuật toán AI thường phản ánh thiên lệch từ dữ liệu huấn luyện, điều này có thể củng cố các định kiến hoặc gây bất lợi cho các nhóm yếu thế. Quyền riêng tư cũng là mối quan tâm cấp thiết, khi AI ngày càng dựa vào dữ liệu cá nhân của sinh viên.

Thích ứng hay tụt hậu - vài trò của các nhà giáo trong kỷ nguyên AI

Các nhà giáo dục phải không ngừng tiến hóa bằng cách liên tục cập nhật về AI và các phương pháp sư phạm mới. Phát triển chuyên môn, đào tạo kiến thức về AI và thúc đẩy hợp tác là những chìa khóa để duy trì hiệu quả giảng dạy.

Các tổ chức có thể hỗ trợ sự phát triển chuyên môn này bằng nhiều hình thức như: khóa học trực tuyến, chương trình chứng chỉ, cố vấn đồng nghiệp, hội thảo thực hành, hội nghị chuyên đề và hợp tác với các ngành công nghiệp.

Tham gia vào các cộng đồng học tập, các dự án liên ngành và hợp tác với doanh nghiệp giúp các nhà giáo dục luôn cập nhật những ứng dụng thực tế của AI, đồng thời xây dựng một văn hóa chia sẻ kinh nghiệm.

Các tổ chức giáo dục trao quyền cho sự phát triển của đội ngũ giảng viên

Các cơ sở giáo dục đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ đội ngũ giảng viên thích ứng với bối cảnh giáo dục đang thay đổi. Lãnh đạo nhà trường cần tập trung vào việc khuyến khích đổi mới, gắn kết AI với mục tiêu thể chế, đồng thời thúc đẩy việc sử dụng công nghệ một cách bền vững và có đạo đức.

Cách tiếp cận chủ động đối với phát triển chuyên môn bao gồm hỗ trợ có cấu trúc và các chính sách khuyến khích cụ thể. Hỗ trợ tài chính có thể bao gồm các khoản tài trợ cho hội thảo về AI, cấp kinh phí cho việc mua công cụ mới, giảm tải công việc giảng dạy hoặc bố trí thời gian học tập chuyên sâu.

Quan hệ đối tác giữa con người và AI

Một sự chuyển đổi căn bản trong giáo dục là điều không thể tránh khỏi: AI tạo sinh sẽ trở thành đối tác mạnh mẽ nhưng không bao giờ thay thế được sự sáng tạo, tư duy đạo đức hay trí tuệ cảm xúc của con người. Các nhà giáo dục cần dạy sinh viên cách khai thác khả năng của AI để bổ trợ và nâng cao - chứ không thay thế - các kỹ năng của con người.

Tương lai đòi hỏi những sinh viên có khả năng thích ứng cao, biết học, bỏ học và học lại khi AI tiếp tục tiến hóa. Bằng cách nuôi dưỡng tư duy phản biện, hiểu biết về đạo đức, khả năng hợp tác và tinh thần sáng tạo, chúng ta sẽ chuẩn bị cho sinh viên không chỉ sử dụng AI một cách hiệu quả mà còn dẫn dắt trong một thế giới vận hành bởi công nghệ.

(Nguồn: Forbes)