Chính sách thuế khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ vào 'thế khó'

Đây là chính sách mới nhất trong kế hoạch áp thuế nhiều mặt của Trump nhằm mục đích điều chỉnh tình trạng mất cân bằng thương mại và tái khởi động ngành công nghiệp trong nước. Nhưng nó có nguy cơ châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại toàn cầu.

Liên minh châu Âu (EU) lần đầu tiên bị ảnh hưởng bởi mức thuế quan cao hơn của Mỹ kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, đã trả đũa trong vòng vài giờ bằng các biện pháp đối phó đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ. Và sau đó Canada cũng công bố các biện pháp trả đũa trị giá hơn 20 tỷ đô la.

Ông Trump cho biết "Tất nhiên là tôi sẽ đáp trả” nhưng chưa rõ cụ thể như thế nào. Thuế quan đối với thép và nhôm được áp lần này đánh dấu lần đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Trump, một loạt thuế quan được áp dụng cho tất cả các quốc gia.

Việc áp dụng thuế quan đối với thép và nhôm là một 'canh bạc' mạo hiểm: Mặc dù nó có thể thúc đẩy ngành công nghiệp thép và nhôm của Mỹ nhưng nó sẽ làm tăng giá một thành phần quan trọng đối với các nhà sản xuất Mỹ, mức tăng này có thể được chuyển cho người tiêu dùng thông qua giá bán sản phẩm tăng vì thế chi phí có thể lớn hơn lợi ích.

Thuế đánh vào nhôm và thép có thể đem đến nhiều tác hại cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ - Ảnh: Reuters

Điều tương tự từng xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump: Mặc dù thuế quan kim loại năm 2018 đã mở rộng sản xuất của Mỹ một cách khiêm tốn nhưng nó đã khiến chi phí cho ô tô, công cụ và máy móc tăng lên và làm giảm sản lượng của các ngành công nghiệp đó hơn 3 tỷ đô la vào năm 2021, theo Ủy ban Thương mại quốc tế phát hiện ra trong một phân tích năm 2023.

Nó cũng có thể phản tác dụng đối với các ngành công nghiệp mà nó được thiết kế để bảo vệ: Thuế quan của Trump có thể khiến 100.000 người Mỹ mất việc làm, bao gồm 20.000 người trong ngành công nghiệp nhôm, theo như William Oplinger - Giám đốc điều hành của Alcoa, một trong những nhà sản xuất nhôm lớn nhất Hoa Kỳ đã cảnh báo vào tháng trước.

Mặc dù Alcoa có trụ sở chính tại Pittsburgh, Mỹ nhưng một phần đáng kể sản lượng nhôm của công ty được sản xuất tại Canada, nơi sản xuất rẻ hơn nhiều do hiệu quả năng lượng tại đó, sau đó được vận chuyển đến Hoa Kỳ để chế biến, Oplinger cho biết. Đó là một phần lý do tại sao công ty tin rằng thuế quan, đặc biệt là đối với nhôm Canada, sẽ buộc các công ty nhôm có trụ sở tại Hoa Kỳ phải sa thải công nhân.

"Mặc dù chúng tôi rất ủng hộ những nỗ lực của chính phủ nhằm cải thiện ngành công nghiệp cũng như củng cố việc làm trong ngành sản xuất tại Hoa Kỳ, nhưng chúng tôi thấy rằng thuế quan có thể gây ra một số tác hại" - Giám đốc tài chính của Alcoa - Molly Beerman cho biết tại một hội nghị ngành của JPMorgan vào ngày 12/3.

Anh Duy