Chính phủ đề xuất bỏ thi nâng ngạch công chức, xóa tư duy 'biên chế suốt đời'

Ngày 28/4, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi).

Dự thảo Luật sửa đổi gồm 7 chương, 52 điều, giảm 35 điều so với Luật hiện hành.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. (Ảnh: quochoi.vn)

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo luật bỏ quy định về cán bộ, công chức cấp xã, để liên thông cán bộ, công chức cấp xã với cấp tỉnh, thống nhất một chế độ công vụ từ Trung ương đến cấp xã.

Dự thảo Luật quy định chuyển tiếp để cán bộ, công chức cấp xã được bầu hoặc tuyển dụng trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành, nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện thì được chuyển thành cán bộ, công chức theo quy định của Luật này. Trường hợp không đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được bố trí đảm nhiệm vị trí việc làm ở cấp xã mới thì giải quyết chế độ, chính sách theo quy định của Chính phủ.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay, dự thảo luật cũng sửa đổi nhiều quy định chuyển đổi phương thức tuyển dụng và quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm.

"Theo đó, quy định rõ việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm và năng lực, kết quả, hiệu quả thực thi nhiệm vụ. Bỏ quy định thi nâng ngạch, thay vào đó là cơ chế bổ nhiệm vào ngạch tương ứng với yêu cầu vị trí việc làm được giao đảm nhiệm theo năng lực, kết quả thực thi nhiệm vụ", Bộ trưởng nói.

Công tác tuyển dụng công chức cũng được Chính phủ đề xuất đổi mới theo hướng người được tuyển chọn phải đáp ứng ngay yêu cầu của vị trí việc làm, sau khi trúng tuyển được bổ nhiệm, xếp lương ở ngạch công chức tương ứng với vị trí việc làm trúng tuyển và không phải thực hiện chế độ tập sự.

Đồng thời bỏ quy định về kiểm định chất lượng đầu vào công chức thống nhất ở cấp quốc gia để thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý công chức.

Dự thảo Luật cũng sửa đổi theo hướng nâng cao hiệu quả đánh giá, sử dụng và sàng lọc cán bộ, công chức. Trong đó quy định việc đánh giá cán bộ, công chức phải căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ, sản phẩm công việc cụ thể theo yêu cầu của vị trí việc làm đang đảm nhiệm, thay vì dựa trên các tiêu chí chung, hình thức hay cảm tính.

Theo Bộ trưởng Nội vụ, Chính phủ cũng đề xuất quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong việc quản lý, đánh giá và sử dụng công chức đúng năng lực, đúng vị trí việc làm.

Liên quan việc tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng về công vụ và cán bộ, công chức, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết dự thảo Luật đã quy định việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính.

"Xóa bỏ tư duy "biên chế suốt đời", trong đó cụ thể hóa yêu cầu tinh giản biên chế theo hướng thực chất; quy định về sàng lọc, loại bỏ công chức không hoàn thành nhiệm vụ", bà Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. (Ảnh: quochoi.vn)

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành tiếp tục giữ nguyên tắc quản lý cán bộ, công chức là "kết hợp giữa tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế", đồng thời hoàn thiện quy định về vị trí việc làm và ngạch công chức làm căn cứ tiếp tục đổi mới công tác quản lý cán bộ, công chức; sửa đổi các quy định về đánh giá công chức để có cơ chế sàng lọc, khắc phục chế độ "biên chế suốt đời".

Bên cạnh đó, theo ông Hoàng Thanh Tùng, có ý kiến đề nghị cần đổi mới mạnh mẽ hơn theo hướng chuyển hoàn toàn sang quản lý theo vị trí việc làm, tạo cơ sở pháp lý để thực hiện trả lương theo vị trí việc làm.

Làm rõ thêm, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sẽ bổ sung quy định về vị trí việc làm.

"Khi thiết kế vị trí việc làm, cơ quan soạn thảo xác lập rõ vị trí việc làm là trung tâm để quản lý công chức, ngạch chỉ là công cụ để phân biệt thứ, bậc, thực hiện trách nhiệm trong nền công vụ", Bộ trưởng nói và khẳng định sẽ làm rõ thêm về thẩm quyền xây dựng, phê duyệt vị trí việc làm.

Theo bà Phạm Thị Thanh Trà, luật công vụ của rất nhiều nước trên thế giới đã loại bỏ quy định biên chế Việt Nam hiện áp dụng mà đi theo hướng hợp đồng công chức. Việc quản lý cán bộ như vậy rất linh hoạt, khi cần thì sử dụng, khi nhân sự không đáp ứng được yêu cầu thì phải ra khỏi hệ thống công vụ.

Vì thế, Bộ trưởng cho biết, lần này dự thảo luật bổ sung cơ chế hợp đồng có thời hạn đối với chuyên gia, nhà khoa học nhưng với điều kiện đáp ứng được yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ của một số vị trí việc làm đòi hỏi trình độ chuyên môn cao.

Trình bày hướng tiếp thu và quy định rành mạch hơn nội dung này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà mong Ủy ban Thường vụ Quốc hội ủng hộ quy định để đảm bảo được sự ổn định của nền công vụ, vừa tạo ra được một cơ chế mở rất linh hoạt để thu hút và trọng dụng người có tài năng, có chuyên môn sâu.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với các nội dung trong tờ trình, ông Định khẳng định, dự thảo luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn tại Kỳ họp thứ 9.

Anh Văn