Châu Âu lạc nhịp trong bức tranh kỳ vọng toàn cầu về ông Trump
Phần đông dư luận thế giới có vẻ chào đón việc Tổng thống Trump trở lại Nhà Trắng, song người dân châu Âu và Hàn Quốc chia sẻ nhiều lo ngại chung.
Một khảo sát của Hội đồng Quan hệ đối ngoại châu Âu (ECFR) cho thấy trong khi dư luận ở phần lớn các khu vực khác của thế giới có cái nhìn tích cực về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại điều hành Nhà Trắng, người dân châu Âu lại lo ngại nhiều hơn kỳ vọng.
Viết trên tờ Politico, Giám đốc ECFR Mark Leonard cho biết ngay sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tháng 11-2024, tổ chức này đã khảo sát hơn 28.000 người đến từ 24 quốc gia ở nhiều khu vực trên thế giới. Kết quả khảo sát được công bố hồi giữa tháng 1-2025.
Phần đông kỳ vọng vào nước Mỹ dưới thời Tổng thống Trump
Theo kết quả khảo sát, phần lớn những người trả lời tin tưởng rằng Tổng thống Trump sẽ giúp mang tới những điều tốt đẹp cho nước Mỹ, cho thế giới và cho cả nền hòa bình toàn cầu.
Ấn Độ luôn dẫn đầu về sự kỳ vọng tích cực vào ông Trump, tiếp sau đó là các nước thuộc khối BRICS như Saudi Arabia, Nga, Trung Quốc, Nam Phi, Brazil.
Ở cả Mỹ và Trung Quốc, hơn 40% số câu trả lời cho thấy người dân tin rằng quan hệ song phương sẽ được cải thiện trong thời gian ông Trump nắm quyền ở Nhà Trắng.
Trong nhóm BRICS, cứ 5 người thì có 3 người tin vào lời hứa của ông Trump về việc chấm dứt chiến sự ở Ukraine trong vòng 24 giờ, điều mà trên thực tế đã không xảy ra.
Gần 40% người Ukraine và hơn 60% người Nga tin vào triển vọng hòa bình cho Ukraine trong nhiệm kỳ sắp tới của ông Trump tại Nhà Trắng. Đây có vẻ là kỳ vọng thực tế vì ít nhất cho tới nay, ông Trump vẫn đang tích cực đưa ra các đề xuất, biện pháp để lôi kéo Nga và Ukraine chấp nhận đàm phán.
Khoảng 50% những người được khảo sát tại các nước BRICS cũng tin tưởng rằng ông Trump sẽ giúp Trung Đông có được hòa bình, chấm dứt các xung đột đang dai dẳng giữa Israel và các quốc gia, lực lượng Hồi giáo Ả Rập.
Lý giải việc người dân châu Âu lo ngại sự trở lại của ông Trump
Trong khi việc Tổng thống Trump trở lại Nhà Trắng được kỳ vọng ở nhiều phần của thế giới, các nước châu Âu gần như lạc lõng trong mối lo ngại về ông Trump.
Người dân Anh, Pháp, Đức, Ukraine và 10 quốc gia châu Âu khác có cái nhìn ít tích cực trong tất cả các câu hỏi về tương lai của nước Mỹ và thế giới, cũng như triển vọng giải quyết nhiều vấn đề quốc tế dưới thời Tổng thống Trump.
Ông Leonard phân tích rằng “ngày nay, châu Âu đã đặt toàn bộ chiến lược an ninh, kinh tế và chính trị của mình dựa vào sự tồn tại của quan hệ đồng minh với Mỹ”, trong khi Tổng thống Trump tuyên bố mối quan hệ mang tính phụ thuộc đó “đã tuyệt chủng”.
Chuyên gia này cho rằng người dân châu Âu đang “hoảng loạn” trước chính sách “nước Mỹ trước tiên” của Tổng thống Trump và viễn cảnh Washington theo đuổi lợi ích của riêng mình hơn là bảo vệ trật tự toàn cầu.
Ông Leonard cũng nhắc tới các đề xuất gần đây của ông Trump về việc mua lại kênh đào ở Panama và đảo Greenland (Đan Mạch), cho rằng điều này khiến người dân châu Âu đặt câu hỏi liệu Mỹ có tôn trọng các nguyên tắc chủ quyền lãnh thổ và tính bất khả xâm phạm của biên giới quốc gia hay không.
Châu Âu cũng lo ngại trước những phát ngôn của tỷ phú Elon Musk – đồng minh của Tổng thống Trump và là người sẽ lãnh đạo Bộ Hiệu suất chính phủ (DOGE) mới được ông Trump đề xuất – liên quan chính trường châu Âu. Ông Musk bị cáo buộc can thiệp vào nền chính trị của các đồng minh bên kia Đại Tây Dương.
Quốc gia duy nhất ngoài châu Âu chia sẻ tâm lý này là Hàn Quốc – quốc gia đang cảm nhận sức nóng từ căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên và mối quan hệ được thắt chặt giữa Bình Nhưỡng và Moscow.
Cũng theo khảo sát của ECFR, sự khác biệt giữa nhóm BRICS với nhóm các nước châu Âu và Hàn Quốc còn được thể hiện trong hầu hết các câu hỏi.
Hơn một nửa số phiếu khảo sát ở các nước BRICS, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ tin rằng từng nước trong bộ ba Mỹ-Nga-Trung Quốc đều sẽ gia tăng ảnh hưởng toàn cầu trong thập niên tới.
Trong khi đó, tỉ lệ người dân Anh, Pháp, Đức, Ukraine, Hàn Quốc... tin vào sự gia tăng ảnh hưởng của Mỹ thấp hơn cả tỉ lệ những người cho rằng vị thế của Mỹ sẽ không được cải thiện, hoặc thậm chí là suy giảm.