Cân nhắc quy định hậu kiểm đối với hoạt động quảng cáo thuốc và thực phẩm chức năng

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại phiên họp.

Phát biểu tại phiên họp, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho rằng, việc đặt ra sự thay đổi trong cơ chế quản lý hoạt động quảng cáo thuốc là để đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính.

Tuy nhiên, Đại biểu đề nghị cân nhắc việc chuyển cơ chế từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” đối với các hoạt động thông tin và quảng cáo thuốc.

Phân tích lý do, Đại biểu cho biết, hiện nay, chúng ta vẫn đang áp dụng cơ chế quản lý “tiền kiểm” đối với quảng cáo thuốc và các thực phẩm chức năng. Nhưng thực tế, hoạt động quảng cáo thuốc và thực phẩm chức năng vẫn tồn tại rất nhiều bất cập, nhiều quảng cáo phóng đại, gây nhầm lẫn, thậm chí lừa dối người tiêu dùng tràn lan trên các kênh thông tin khác nhau, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội, gây bức xúc trong cử tri và nhân dân.

“Thực hiện chế độ “tiền kiểm” mà chúng ta vẫn còn đang vướng, khó quản lý như vậy thì liệu rằng khi chuyển sang chế độ “hậu kiểm” chúng ta có thể thực hiện quản lý được không?”, Đại biểu băn khoăn.

Bên cạnh đó, theo Đại biểu, hoạt động quảng cáo thuốc có tính chất rất khác với các nội dung mà chúng ta từng đặt ra vấn đề “hậu kiểm”, như phổ biến phim trên không gian mạng trong quá trình xây dựng Luật Điện ảnh.

Đại biểu cho rằng, phim ảnh là phản ánh những gì diễn ra trong cuộc sống thường ngày, những vi phạm thường là liên quan đến văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục. Người tiếp cận, tiếp xúc rất có thể dễ dàng nhận thấy những phim có nội dung vi phạm để thông báo, phản ánh tới các cơ quan có thẩm quyền xử lý. Tuy nhiên, quảng cáo thuốc thì lại khác.

"Mấy ai trong số những người xem quảng cáo có đủ trình độ, chuyên môn để đánh giá xem một sản phẩm thuốc hình thành từ các thành phần khác nhau có công dụng như thế nào, có tác dụng đến đâu để đánh giá được quảng cáo đó có vi phạm, có phóng đại, có gây nhầm lẫn hay không. Vì vậy, dù quảng cáo thuốc có vi phạm, người tiếp cận quảng cáo cũng khó có thể phát hiện ra, để phản hồi tới các cơ quan có thẩm quyền kịp thời xử lý. Do đó, việc thực hiện chế độ “hậu kiểm” sẽ rất khó khăn”, Đại biểu nói.

Do đó, Đại biểu đề nghị vẫn tiếp tục duy trì chế độ hậu kiểm như hiện nay, đồng thời, cần tăng cường công tác thêm hậu kiểm để quản lý chặt chẽ hơn hoạt động quảng cáo thuốc và các thực phẩm chức năng trong thời gian tới.

Chung mối quan tâm về cơ chế quản lý trong việc mua và bán thuốc, Đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên (Đoàn Long An) bày tỏ tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điểm của Điều 32 về kinh doanh dược, nguyên liệu làm thuốc, bao gồm cả hoạt động kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức điện tử. Theo Đại biểu, quy định này sẽ phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Tuy nhiên, thuốc là mặt hàng đặc biệt, liên quan trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của người sử dụng. Do đó, Đại biểu cho rằng, cần có cơ chế quản lý hiệu quả hơn trong việc mua và bán thuốc.

“Đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu cân nhắc có những quy định chi tiết về danh mục thuốc, hình thức kinh doanh, đối tượng được phép mua hoặc bán thuốc theo hình thức thương mại điện tử. Đồng thời, phải giới hạn đối tượng mua, bán để tạo sự minh bạch của quy định và tránh rủi ro phát sinh nhằm bảo vệ người sử dụng được an toàn”, Đại biểu nói.

Còn Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP Hồ Chí Minh) cho rằng, chúng ta quản lý nhà thuốc truyền thống còn chưa nổi mà giờ lại tính tới bán thuốc online thì sẽ có thể tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, đặc biệt là nguy cơ thuốc giả, thuốc kém chất lượng, rất khó phát hiện và xử lý.

“Ở trên không gian mạng, theo tôi thấy, các nội dung của dự thảo Luật về bán thuốc qua sàn giao dịch điện tử còn rất đơn giản và rời rạc, chưa đủ tính khả thi”, Đại biểu nói và đề nghị, tuyệt đối không đưa thuốc kê đơn vào danh mục có thể phân phối qua thương mại điện tử.

Đối với thuốc không kê đơn, việc áp dụng thương mại điện tử phải được cân nhắc ở giai đoạn khi nền pháp lý của chúng ta đã được hoàn thiện chặt chẽ và phải được tổ chức trong một khuôn khổ an toàn và trật tự hơn.

Hà Dung