Bỉ chính thức 'chia tay' lò phản ứng hạt nhân lâu đời nhất Doel 1

Lò phản ứng hạt nhân Doel 1. (Nguồn: VRT news)

Vào tối 14/2 (giờ địa phương), Bỉ đã chính thức ngừng vận hành Lò phản ứng hạt nhân Doel 1.

Phóng viên TTXVN tại Brussels dẫn thông báo từ Engie - nhà điều hành công viên hạt nhân Bỉ - cho biết Doel 1 ngừng sản xuất điện vào lúc 21 giờ 46 (3 giờ 46 ngày 15/2 theo giờ Hà Nội) và được ngắt kết nối khỏi lưới điện quốc gia.

Đây là bước đầu tiên trong quá trình ngừng hoạt động của một trong những nhà máy hạt nhân lâu đời nhất ở Bỉ, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong ngành năng lượng của nước này.

Lò phản ứng Doel 1, có công suất 445MW, đã phục vụ suốt 50 năm qua, sản xuất hơn 148 tỷ kWh điện.

Mặc dù đã trải qua nhiều lần nâng cấp và kéo dài tuổi thọ, quyết định ngừng vận hành là không thể tránh khỏi khi nhiên liệu trong lõi lò phản ứng đã gần hết và công suất giảm dần. Quyết định này đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn quan trọng trong lịch sử ngành năng lượng hạt nhân của Bỉ.

Lò phản ứng Doel 1 bắt đầu sản xuất điện vào ngày 15/2/1975, cùng với người anh em Doel 2. Cùng với Tihange, đây là một trong 3 địa điểm quan trọng mà Bỉ đã chọn để xây dựng các nhà máy điện hạt nhân, đánh dấu bước khởi đầu của ngành công nghiệp năng lượng hạt nhân quốc gia.

Suốt nửa thế kỷ qua, Doel 1 đã góp phần không nhỏ vào việc cung cấp điện cho đất nước Bỉ.

Vào năm 2015, lò phản ứng đã được gia hạn hoạt động thêm 10 năm, khi Chính phủ Bỉ quyết định kéo dài thời gian vận hành của các nhà máy điện hạt nhân.

Mặc dù các lò phản ứng khác tại Doel và Tihange đã ngừng hoạt động vĩnh viễn, nhưng việc Doel 1 dừng vận hành vẫn mang tính biểu tượng. Lò phản ứng này không chỉ là một phần quan trọng trong hệ thống năng lượng của Bỉ, mà còn là biểu tượng của sự phát triển công nghiệp điện hạt nhân trên toàn quốc.

Sau khi ngừng hoạt động, Doel 1 sẽ bước vào giai đoạn hậu vận hành, kéo dài khoảng 5 năm. Trong giai đoạn này, một số công việc quan trọng sẽ được thực hiện như ngắt kết nối các dây cáp, mở nắp lò và đổ đầy nước vào bể lò phản ứng.

Những thanh nhiên liệu đã qua sử dụng sẽ được lấy ra và lưu trữ trong các bể làm mát, trong khi quá trình khử nhiễm hóa học của mạch sơ cấp được thực hiện để loại bỏ phần lớn phóng xạ.

Tuy nhiên, quá trình tháo dỡ thực tế chỉ bắt đầu từ năm 2029-2030, khi Doel 2 cũng ngừng hoạt động. Lúc này, công tác tháo dỡ các thiết bị, như máy bơm, tua-bin và máy phát điện, sẽ được tiến hành.

Việc tháo dỡ lò phản ứng, cắt thùng và xử lý vỏ bọc bêtông sẽ kéo dài và có thể kết thúc vào năm 2040.

Mặc dù Doel 1 đã chính thức ngừng hoạt động, nhưng Chính phủ Bỉ vẫn giữ tham vọng duy trì vai trò của năng lượng hạt nhân trong cơ cấu năng lượng quốc gia.

Bộ trưởng Năng lượng Liên bang Mathieu Bihet đã bày tỏ mong muốn kéo dài thời gian hoạt động của một số lò phản ứng hạt nhân khác, bao gồm Doel 4 và Tihange 3.

Mục tiêu của Chính phủ Bỉ là duy trì sự hiện diện của năng lượng hạt nhân trong cơ cấu năng lượng của đất nước, nhằm đảm bảo mục tiêu 3 điểm gồm: năng lượng không carbon, giá cả phải chăng, và an ninh cung cấp được đảm bảo.

Tuy vậy, nỗ lực hiện thực hóa tham vọng này không phải là một quá trình dễ dàng. Chính phủ Bỉ sẽ có thể phải đối mặt với vấn đề thiếu kế hoạch bảo vệ an toàn cho các lò phản ứng hiện có.

Việc gia hạn thời gian hoạt động của các nhà máy điện hạt nhân đòi hỏi phải có những biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt, đồng thời phải đảm bảo rằng các công nghệ hiện tại có thể đáp ứng được yêu cầu an toàn và bảo vệ môi trường.

Dù đã “nói lời tạm biệt” với Doel 1, song ngành năng lượng hạt nhân của Bỉ vẫn tiếp tục phát triển. Với các kế hoạch mở rộng và cải tiến, Chính phủ Bỉ đang tìm cách duy trì cơ cấu năng lượng bền vững, không carbon.

Điện hạt nhân vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng ổn định và giảm thiểu lượng khí thải carbon./.

(TTXVN/Vietnam+)