Xuất khẩu sầu riêng sụt giảm nghiêm trọng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường họp khẩn

Sầu riêng - mặt hàng tỉ đô của rau quả Việt Nam đã sụt giảm về kim ngạch xuất khẩu trong những tháng đầu năm nay.

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tại cuộc họp sáng ngày 8-5 do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chủ trì, thì mức sụt giảm ở mức nghiêm trọng. Kim ngạch xuất khẩu sầu riêng mới chỉ đạt khoảng 20% kế hoạch đề ra.

Hậu quả không chỉ khiến chỉ tiêu chung của toàn ngành bị ảnh hưởng, mà còn kéo giá sầu riêng trong nước xuống thấp, chỉ bằng một phần tư so với giá xuất khẩu.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chủ trì cuộc họp sáng 8-5. Ảnh: Khương Trung

Về nguyên nhân, thông tin tại cuộc họp cho thấy đó là do thiếu cơ sở pháp lý và quy trình kiểm dịch rõ ràng, công tác quản lý nhà nước về chất lượng và an toàn thực phẩm còn chậm chạp.

Bên cạnh đó, việc cấp mã số vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và hệ thống phòng kiểm nghiệm vẫn chưa bắt kịp yêu cầu khắt khe từ phía bạn hàng Trung Quốc.

Để tháo gỡ tình trạng này, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết trong ngắn hạn, Bộ sẽ phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Hải quan Trung Quốc để xử lý các vướng mắc liên quan đến những yếu tố kỹ thuật đang cản trở xuất khẩu.

Đồng thời, Bộ sẽ đẩy nhanh tiến độ cấp mã số vùng trồng, phê duyệt cơ sở đóng gói và các phòng thí nghiệm phục vụ xuất khẩu.

Cùng đó, quy trình kiểm dịch thực vật cho sầu riêng sẽ được khẩn trương ban hành. Từ đó làm cơ sở đánh giá lại khả năng xuất khẩu trong năm 2025 và điều chỉnh kế hoạch phù hợp với thực tiễn.

Một số nhiệm vụ trọng tâm được Bộ trưởng đề nghị triển khai ngay, đó là thiết lập chương trình kiểm soát chất lượng và an toàn thực phẩm đối với sầu riêng xuất khẩu. Đồng thời tổ chức hội nghị chuyên đề với doanh nghiệp và các địa phương trọng điểm để thống nhất phương án hành động.

Ngoài ra, Bộ trưởng đề nghị các cơ quan chuyên môn chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, nội dung và chương trình để báo cáo các cấp lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ cho chuyến công tác sắp tới của đoàn Bộ sang Trung Quốc trao đổi về các chương trình hợp tác toàn diện trong lĩnh vực Nông nghiệp và Môi trường.

Về dài hạn, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy yêu cầu phải hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến quản lý xuất khẩu nông sản, với quy định cụ thể hơn về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, và kiểm nghiệm, giám định…

Xây dựng, chuẩn hóa hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật từ sản xuất, thu hoạch, chế biến đến xuất khẩu, từng bước tái cơ cấu ngành sầu riêng theo hướng bền vững.

Bộ trưởng cũng lưu ý cần phát triển các dòng sản phẩm chế biến sâu, nhất là sầu riêng đông lạnh, để nâng cao giá trị gia tăng và giảm lệ thuộc vào thị trường tươi.

An Hiền