Xét xử Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2: Cựu lãnh đạo Công ty kiểm toán A&C 'trải lòng'

Ngày 23-9, TAND TP HCM tiếp tục phiên xét xử vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (giai đoạn 2) với phần xét hỏi các bị cáo tham gia phát hành trái phiếu khống.

Theo cáo trạng, vào năm 2018, bị cáo Trương Mỹ Lan, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã đề ra chủ trương và tổ chức cuộc họp với các nhân sự cấp cao của Ngân hàng SCB, Công ty Chứng khoán TVSI và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Họ đã chọn Công ty An Đông làm nơi phát hành trái phiếu với giá trị từ 10.000 – 15.000 tỉ đồng.

Có 5 công ty được chọn làm trái chủ sơ cấp gồm: VIPD, VN GROUP, DUC, Tập đoàn Đầu tư Vạn Thịnh Phát, WMC, cùng với một công ty đối tác là SPG. Những công ty này tạo ra các gói trái phiếu "khống" để bán cho các nhà đầu tư.

Các bị cáo tại phiên xét xử

Trương Mỹ Lan sử dụng các công ty An Đông, Sunny World, Quang Thuận, và Setra để phát hành tổng cộng 308 triệu trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo. Trong số các công ty này, cơ quan chức năng xác định rằng Công ty Setra đã có kết quả kinh doanh lỗ trong năm gần nhất trước khi phát hành trái phiếu. Tuy nhiên, kiểm toán viên từ Công ty Kiểm toán A&C đã "xử lý kỹ thuật" để sửa lại báo cáo tài chính của doanh nghiệp này.

Bị cáo Trương Mỹ Lan

Trong quá trình xét xử, bị cáo Lý Quốc Trung (cựu phó tổng giám đốc kiêm kiểm toán viên của Công ty Kiểm toán A&C) bị xác định là người chịu trách nhiệm kiểm toán báo cáo tài chính năm 2019 của Công ty Setra.

Tại tòa, bị cáo Trung thừa nhận quá trình thu thập bằng chứng kiểm toán đã không tuân thủ đầy đủ quy định nhưng cho rằng đây là "thiếu sót nghiệp vụ", không phải hành động có chủ đích giúp sức cho bị cáo Trương Mỹ Lan phát hành trái phiếu khống.

Các đồng phạm tại tòa

Bị cáo Trung cho biết trong quá trình kiểm toán, bị cáo đã phân công cho 4 thành viên khác tham gia công việc và nhận thấy kết quả kinh doanh của Setra năm 2018 thua lỗ, nên yêu cầu kiểm tra chi tiết. Setra sau đó yêu cầu bổ sung hồ sơ kiểm toán. Bị cáo khẳng định không biết mục đích kiểm toán là để phát hành trái phiếu và không có ý định "làm đẹp" báo cáo tài chính của Setra.

Bị cáo Trung cũng lý giải rằng do tính chất bận rộn của công việc kiểm toán vào tháng 3 hằng năm và phía "đầu mối" khách hàng là kế toán trưởng của Setra thời điểm này là Trần Thị Lan Chi, nghỉ thai sản, hồ sơ kiểm toán của Setra được bổ sung trễ. Sau khi hồ sơ được bổ sung, kết quả kinh doanh của Setra từ lỗ chuyển sang lãi. Tuy nhiên, bị cáo chỉ nhận ra những hợp đồng khống của Setra khi làm việc với cơ quan chức năng.

Bị cáo Trung thừa nhận thiếu sót trong việc kiểm tra các hồ sơ khống, nhưng khẳng định không chịu áp lực, không gặp gỡ hay hứa hẹn gì với khách hàng. Đồng thời, bị cáo khẳng định không ưu ái Setra và nếu là công ty khác cũng sẽ xử lý theo cách tương tự.

Bị cáo bày tỏ rằng mình không hiểu rõ khái niệm "giúp sức" mà pháp luật định nghĩa và khẳng định không ưu ái cho Setra trong báo cáo tài chính. Nếu là công ty khác, bị cáo cũng sẽ xử lý tương tự.

Bị cáo Phạm Hoa Đăng (kiểm toán viên Công ty kiểm toán A&C) thì khai rằng khi nhận được đề nghị bổ sung báo cáo tài chính của Công ty Setra, bị cáo đã báo cáo cho Lý Quốc Trung về yêu cầu này của khách hàng và được Trung đồng ý. Theo bị cáo yêu cầu bổ sung chứng từ trong quá trình thực hiện kiểm toán hồ sơ của công ty là bình thường, nằm trong nghiệp vụ kiểm toán.

Tuy nhiên, việc để xảy ra sai phạm như cáo trạng nêu là "thiếu sót" trong nghiệp vụ kiểm toán chứ không phải "sai phạm". Bị cáo Đăng nói rằng bị cáo không biết Công ty Setra sử dụng báo cáo tài chính này để phát hành trái phiếu. Với cáo buộc giúp sức cho Trương Mỹ Lan, bị cáo đề nghị được HĐXX xem xét lại.

Trần Thái - Ảnh: Hoàng Triều