Việt Nam xuất siêu 3,15 tỷ USD trong quý I, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất

Chiều ngày 4/4, Bộ Công Thương thông tin tình hình sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại ba tháng đầu năm 2025.

Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của nước ta tiếp tục được đẩy mạnh trong tháng 3.

Theo đó, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của nước ta tiếp tục được đẩy mạnh trong tháng 3. Kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 75,38 tỷ USD, tăng 16,8% so với tháng trước và tăng 15,3% so với tháng 3/2024.

Trong đó, xuất khẩu tháng 3 ước đạt 38,5 tỷ USD, tăng 23,8% so với tháng trước và tăng 14,5% so với cùng kỳ năm 2024. Đây cũng là tháng có kim ngạch cao nhất từ đầu năm đến nay, cho thấy hoạt động xuất khẩu đang tăng tốc trở lại sau khởi đầu chậm hơn kỳ vọng trong hai tháng đầu năm.

Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 3 ước đạt 36,87 tỷ USD, tăng 12,9% so với tháng trước và tăng 19% so với tháng 3 năm 2024.

Lũy kế quý I, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 202,5 tỷ USD, ước tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 102,8 tỷ USD, ước tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch nhập khẩu ước đạt 99,68 tỷ USD, ước tăng 17% so với cùng kỳ năm trước và cao hơn tăng trưởng của kim ngạch xuất khẩu.

"Điều này cho thấy hoạt động sản xuất trong nước đang khởi sắc, với nhu cầu nguyên liệu, linh kiện, máy móc phục vụ cho sản xuất và xuất khẩu tăng mạnh", Bộ Công Thương cho biết.

Cán cân thương mại ba tháng đầu năm 2025 tiếp tục duy trì trạng thái thặng dư, ước xuất siêu 3,15 tỷ USD.

Trong quý I, xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước ước đạt 29 tỷ USD, ước tăng 15% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn so với mức tăng 9% của khối doanh nghiệp FDI (ước đạt 73,8 tỷ USD), cho thấy nội lực của khối doanh nghiệp trong nước đang dần được nâng cao.

Về cơ cấu thị trường xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu của nước ta tới các hầu hết các thị trường xuất khẩu chủ lực dự kiến đều tăng (trừ thị trường Trung Quốc). Trong đó, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất, với kim ngạch ước đạt 30,5 tỷ USD, tăng 18,3% so với cùng kỳ năm 2024. EU là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai với kim ngạch ước đạt 13,7 tỷ USD, tăng 12,5% so với cùng kỳ năm trước. Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba (ước đạt 13 tỷ USD) nhưng kim ngạch xuất khẩu giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước (giảm 0,2%).

“Nhìn chung, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vẫn đang duy trì xu hướng tích cực với tăng trưởng tháng sau cao hơn tháng trước. Tuy nhiên, mức tăng trưởng ước đạt 10,6% trong quý I/2025 vẫn thấp hơn so với mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm 2025, nhưng cao hơn kịch bản của ngành Công Thương xây dựng tương ứng với tăng trưởng kinh tế 8% trở lên (kịch bản quý I/2025 tăng 7,9%)”, Bộ Công Thương đánh giá.

Về tình hình thế giới, Bộ Công Thương cho biết những chính sách mới của Tổng thống Donald Trump áp dụng đối với các đối tác thương mại đã và đang mang lại những tác động sâu rộng đối với nền kinh tế thế giới do các quan điểm cứng rắn, mang tính bảo hộ cao thông qua việc gia tăng các rào cản thuế quan và phi thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu.

Gần đây nhất, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã công bố sẽ áp dụng thuế nhập khẩu 10% với toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 5/4/2025. Sau đó, kể từ ngày 9/4/2025, các đối tác thương mại lớn nhất của nước này sẽ chịu thuế đối ứng ở mức cao hơn. Việt Nam bị áp thuế đối ứng 46%, nằm trong nhóm các nước bị áp thuế cao nhất cùng với Trung Quốc, Campuchia, Indonesia, Myanmar.

"Do vậy, nguy cơ chiến tranh thương mại xảy ra trên diện rộng tương đối lớn. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn tới nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam trên nhiều phương diện khác nhau, nhất là hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, tiền tệ và thu hút đầu tư nước ngoài", Bộ Công Thương lưu ý.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm 2/4 công bố mức thuế quan mới với tất cả hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ.

Về nhiệm vụ thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa tăng trưởng bền vững trong thời gian tới. Bộ Công Thương cho biết, thứ nhất, sẽ tiếp tục chú trọng công tác thông tin tới các Hiệp hội ngành hàng về những diễn biến của thị trường xuất khẩu để doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp, định hướng tìm kiếm đơn hàng từ các thị trường.

Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình, các quy định, tiêu chuẩn, điều kiện của thị trường nước ngoài có thể tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam và khuyến nghị đối với các địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đồng thời, thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến về giá cước và biến động của thị trường vận tải kho vận để có khuyến nghị kịp thời với cộng đồng doanh nghiệp.

Thứ hai, thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh thực hiện thông qua dịch vụ công trực tuyến giúp tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Thứ ba, chủ động trong xây dựng các giải pháp, chính sách kịp thời; nghiên cứu, xây dựng kịch bản dự báo, phân tích, đề xuất giải pháp phản ứng chính sách kịp thời với khả năng xảy ra chiến tranh thương mại trên thế giới.

Thứ tư, tiếp tục triển khai các giải pháp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, hướng tới thúc đẩy xuất khẩu sang đa dạng các thị trường mới, song song với các thị trường trọng điểm.

Thứ năm, khai thác hiệu quả các FTA, bên cạnh việc đẩy nhanh tiến độ đàm phán các FTA mới và các FTA nâng cấp; đẩy nhanh tiến độ nội luật hóa các cam kết, tiếp tục triển khai các hoạt động đào tạo tập huấn các cam kết trong đó trọng tâm là đào tạo về quy tắc xuất xứ để doanh nghiệp nắm bắt và tận dụng.

Thứ sáu, thường xuyên trao đổi, cảnh báo các tổ chức cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) về việc lưu ý tới một số mặt hàng có nguy cơ cao về gian lận xuất xứ hàng hóa; chủ động tổ chức các đoàn kiểm tra, xác minh khi có nghi vấn về gian lận xuất xứ.

Đỗ Kiều