Việc cấm TikTok tại Mỹ có thể ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dùng ở nhiều nước khác

Trong nhiều tháng qua, những nhà sáng tạo đã tích lũy được lượng người theo dõi lớn và kiếm thu nhập trên TikTok hy vọng ứng dụng này sẽ tìm ra cách tránh lệnh cấm của Mỹ. Thế nhưng, sự cam chịu và tức giận đã bắt đầu xuất hiện khi chỉ còn vài ngày nữa là đến 19.1.

"Việc TikTok giương cờ trắng là điều rất đáng buồn và gây nản lòng", Joonsuk Shin (28 tuổi, một nhà quản lý nghiên cứu và sáng tạo nội dung tại New York), nói.

Một số người Mỹ kêu gọi tẩy chay các ứng dụng như Instagram, Facebook (thuộc sở hữu của Meta Platforms) và X của Elon Musk, vì dự kiến sẽ thu hút các nhà quảng cáo từ TikTok.

"Tất cả chúng ta cần xóa tài khoản Facebook, X và Instagram của mình ngay trong ngày hôm đó", một người cho biết.

ByteDance có thời hạn đến ngày 19.1 để bán tài sản của TikTok tại Mỹ, nếu không ứng dụng chia sẻ video này sẽ đối mặt với lệnh cấm. Điều đó diễn ra sau khi các nhà làm luật lo ngại TikTok gây rủi ro an ninh quốc gia, cho rằng chính phủ Trung Quốc có thể buộc công ty chia sẻ dữ liệu của người dùng Mỹ. TikTok đã phủ nhận việc này.

TikTok và công ty mẹ ByteDance tìm cách trì hoãn việc thực thi luật, mà họ cho là vi phạm Tu chính án thứ nhất thuộc Hiến pháp Mỹ, bảo vệ quyền tự do ngôn luận trước sự hạn chế của chính phủ.

Trừ khi Tòa án Tối cao Mỹ quyết định dừng lệnh cấm, những người cố gắng mở TikTok hôm 19.1 sẽ thấy một thông báo bật lên (pop-up) dẫn họ đến một trang web cung cấp thông tin về việc ngừng hoạt động, theo các nguồn tin.

Amber Goode (28 tuổi, nhà sáng tạo nội dung TikTok đến từ thành phố Colorado Springs, bang Colorado, Mỹ) đã phàn nàn về việc phải chờ Tòa án Tối cao Mỹ đưa ra quyết định về số phận của ứng dụng yêu thích này.

"Tại sao họ lại đùa giỡn với chúng ta như vậy?", Amber Goode nói.

Hôm 16.1, tờ Washington Post đưa tin Tổng thống đắc cử Donald Trump đang cân nhắc ban hành một lệnh hành pháp với hy vọng "cứu TikTok", nhưng không rõ liệu lệnh đó có lách được lệnh cấm hay không.

Một số nhà sáng tạo đã bắt đầu nói lời tạm biệt TikTok trong tuần này, chia sẻ thông tin về nơi mà những người theo dõi có thể tìm thấy họ. Nhiều người đã chuyển sang các ứng dụng có nguồn gốc từ Trung Quốc, chẳng hạn RedNote, sử dụng các dịch vụ dịch thuật để giải mã hướng dẫn đăng ký bằng tiếng Trung.

Một số người dùng vẫn hy vọng vào viễn cảnh Tổng thống Biden gia hạn thêm 270 ngày sau hôm 19.1 để ByteDance cho thời gian đàm phán bán lại TikTok ở Mỹ.

Nhiều người dùng TikTok đang cố gắng lưu nội dung của họ. "Con gái tôi qua đời năm 2023. Tôi đã lưu tất cả video của con vào điện thoại. Tôi không thể để mất chúng", một người bình luận.

"Thật buồn vì tôi nghĩ rằng chúng ta đang đạt được tiến bộ", theo Ishpal Sidhu (32 tuổi), luật sư và nhà sáng tạo nội dung toàn thời gian, có nguy cơ mất gần 400.000 người theo dõi và thu nhập trên TikTok vào hôm 19.1. Ishpal Sidhu tự hỏi liệu mình có còn được trả tiền cho nội dung trên TikTok trong tháng 1 hay không.

Một số người dùng ở các quốc gia khác vui mừng vì thuật toán của TikTok (vốn dùng để gợi ý video) sẽ ít bị ảnh hưởng bởi các nội dung hoặc vấn đề xuất phát từ cộng đồng mạng xã hội ở Mỹ.

"Hãy tạm biệt người Mỹ", Luke Hopewell (nhà sáng tạo nội dung người New Zealand) cho biết.

Việc cấm TikTok tại Mỹ có thể khiến ứng dụng không khả dụng với người dùng ở nhiều quốc gia khác. Lý do vì hàng trăm nhà cung cấp dịch vụ tại Mỹ hỗ trợ TikTok hoạt động trên toàn cầu sẽ không thể tiếp tục làm như vậy từ 19.1 - Ảnh: Reuters

Việc cấm TikTok tại Mỹ có thể ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dùng ở nhiều nước khác

Tờ Washington Post đưa tin Tổng thống đắc cử Donald Trump, sẽ nhậm chức hôm 20.1 (một ngày sau khi lệnh cấm TikTok bắt đầu), đang xem xét ban hành lệnh hành pháp để trì hoãn việc thực thi lệnh cấm trong vòng 60 đến 90 ngày. Tuy nhiên, Washington Post không cho biết ông Trump có thể thực hiện việc này một cách hợp pháp như thế nào.

Luật được Tổng thống Biden ký vào tháng 4 quy định cấm tải các lượt tải xuống mới với TikTok trên cửa hàng ứng dụng của Apple hoặc Google, nếu ByteDance không thoái vốn khỏi ứng dụng này ở Mỹ.

Về mặt lý thuyết, người dùng đã tải xuống TikTok vẫn có thể sử dụng ứng dụng, nhưng luật cũng cấm các công ty Mỹ từ ngày 19.1 cung cấp các dịch vụ để duy trì, cập nhật hoặc phân phối ứng dụng.

Nhóm chuyển giao của ông Trump không đưa ra bình luận ngay lập tức. Trump từng nói ông cần thêm thời gian sau khi nhậm chức để tìm kiếm một "giải pháp chính trị" cho vấn đề này.

"TikTok là nền tảng tuyệt vời. Chúng tôi sẽ tìm cách duy trì nó nhưng vẫn bảo vệ dữ liệu của mọi người", Mike Waltz (cố vấn an ninh quốc gia sắp tới của ông Trump) nói với Fox News hôm 15.1.

Một quan chức Nhà Trắng nói với Reuters rằng Tổng thống Joe Biden không có kế hoạch can thiệp để ngăn chặn lệnh cấm TikTok trong những ngày cuối tại nhiệm nếu Tòa án Tối cao không hành động. Quan chức này cũng nói thêm rằng ông Biden không có khả năng can thiệp về mặt pháp lý nếu không có kế hoạch đáng tin cậy từ ByteDance để thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ.

Thượng nghị sĩ đảng dân Chủ Ed Markey hôm 15.1 đã tìm kiếm sự đồng ý nhất trí để gia hạn thời hạn ByteDance thoái vốn khỏi TikTok thêm 270 ngày, nhưng Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cotton ngăn đề xuất này.

TikTok có kế hoạch cung cấp cho người dùng tùy chọn tải xuống toàn bộ dữ liệu cá nhân của họ để lưu lại thông tin, các nguồn tin cho biết.

Tòa án Tối cao Mỹ đang xem xét liệu có duy trì luật sẽ cấm TikTok hôm 19.1, lật ngược luật, hay tạm dừng luật để có thêm thời gian đưa ra quyết định.

Việc cấm TikTok tại Mỹ có thể khiến ứng dụng không khả dụng với người dùng ở nhiều quốc gia khác, công ty cho biết trong một hồ sơ gửi tòa án vào tháng 12.2024, vì hàng trăm nhà cung cấp dịch vụ tại Mỹ hỗ trợ nền tảng này hoạt động trên toàn cầu sẽ không thể tiếp tục làm như vậy từ 19.1.

TikTok cho biết trong hồ sơ rằng cần có lệnh để "tránh gián đoạn dịch vụ cho hàng chục triệu người dùng TikTok bên ngoài Mỹ".

Công ty cho biết rằng các hạn chế cuối cùng sẽ khiến ứng dụng không thể sử dụng được, lưu ý rằng "những trung tâm dữ liệu gần như chắc chắn sẽ kết luận rằng họ không thể lưu trữ mã, nội dung hoặc dữ liệu của TikTok nữa".

Theo các nguồn tin, việc ngừng hoạt động nhằm bảo vệ các nhà cung cấp dịch vụ TikTok khỏi trách nhiệm pháp lý và giúp ứng dụng này tiếp tục hoạt động trở lại dễ dàng hơn nếu Tổng thống đắc cử Donald Trump hủy bỏ bất kỳ lệnh cấm nào.

Một trong các nguồn tin cho biết việc ngừng hoạt động các dịch vụ như vậy không đòi hỏi phải lên kế hoạch dài hạn. Hầu hết hoạt động của TikTok vẫn diễn ra bình thường trong tuần này. Nếu lệnh cấm được đảo ngược, TikTok sẽ có thể khôi phục dịch vụ cho người dùng Mỹ trong thời gian tương đối ngắn.

TikTok và ByteDance không trả lời ngay lập tức các câu hỏi từ Reuters.

ByteDance là công ty tư nhân, khoảng 60% thuộc sở hữu của các nhà đầu tư tổ chức như BlackRock và General Atlantic, trong khi những người sáng lập và nhân viên sở hữu mỗi bên 20%.

TikTok hiện có khoảng 7.000 nhân viên tại Mỹ và sự bất ổn xoay quanh lệnh cấm khiến họ lo lắng về tương lai. Sau khi một tòa phúc thẩm Mỹ vào đầu tháng 12.2024 duy trì luật yêu cầu bán hoặc cấm ứng dụng, nhiều nhân viên TikTok đã bắt đầu lo ngại về khả năng mất việc. Song sau thời điểm đó, TikTok vẫn tiếp tục tuyển dụng nhân sự, khiến nhiều người bối rối và tìm lời khuyên trên các diễn đàn ẩn danh.

Tuần trước, Tòa án Tối cao Mỹ có vẻ nghiêng về việc duy trì luật do Tổng thống Biden ban hành hồi tháng 4.2024, bất chấp lời kêu gọi từ ông Trump và các nhà làm luật để gia hạn thời hạn.

Ở hồ sơ tháng trước, TikTok ước tính khoảng 1/3 trong số 170 triệu người dùng Mỹ sẽ ngừng truy cập nền tảng này nếu lệnh cấm kéo dài một tháng.

Sơn Vân