Vì sao 'vua pin' của Trung Quốc cần một đợt bán cổ phiếu lớn?

CATL cần thêm vốn đầu tư nước ngoài

Đợt bán cổ phiếu này sẽ là đợt bán cổ phiếu lớn nhất trên toàn cầu trong năm nay. Một ngân hàng tham gia vào đợt xây dựng sổ lệnh cho biết, sổ lệnh đã được đăng ký vượt mức khoảng 115 lần.

Đối với Robin Zeng, người sáng lập tập đoàn pin xe điện lớn nhất thế giới CATL, đợt niêm yết thứ cấp đánh dấu đỉnh cao của nỗ lực kéo dài nhiều năm của công ty nhằm tiếp cận nguồn vốn nước ngoài để tài trợ cho các kế hoạch mở rộng mạnh mẽ ra nước ngoài.

CATL có một nhà máy trị giá 1,8 tỷ euro tại Thuringia, Đức và đang xây dựng chuỗi cung ứng vật liệu pin tại Indonesia, bổ sung cho 11 cơ sở sản xuất chính tại Trung Quốc.

Tập đoàn có trụ sở tại Ninh Đức ở tỉnh Phúc Kiến, hiện đang xây dựng một nhà máy trị giá 7,3 tỷ Euro tại Debrecen, Hungary và đã khởi động một liên doanh trị giá 4,1 tỷ Euro với Stellantis tại Tây Ban Nha.

Công ty cho biết số tiền mặt huy động được ở Hồng Kông sẽ được sử dụng để tài trợ cho cơ sở sản xuất tại Hungary, mặc dù tính đến cuối năm ngoái, công ty có 304 tỷ nhân dân tệ (42 tỷ USD) tiền mặt, bao gồm 11 tỷ USD tài sản ròng ở nước ngoài. Các nhà phân tích cho biết việc cải thiện định giá của công ty có lẽ là động lực quan trọng hơn.

“Đây là điều họ đã muốn làm trong một thời gian: đa dạng hóa cơ sở cổ đông, đưa các tổ chức quốc tế nước ngoài vào vì họ sẽ trở thành một công ty có liên quan toàn cầu hơn nhiều”, Neil Beveridge, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu năng lượng của Bernstein tại Hồng Kông cho biết.

Một người thân cận với công ty tiết lộ rằng mặc dù có vốn hóa thị trường hơn 1 nghìn tỷ nhân dân tệ, việc đưa các nhà đầu tư quốc tế vào để giúp thành lập một nền tảng tài chính nước ngoài vẫn là “cần thiết”.

Nguyên nhân là do Bắc Kinh, lo ngại về việc khu vực tài chính của đất nước bị mất ổn định do dòng tiền nhân dân tệ chảy ra tăng đột biến, có biện pháp kiểm soát vốn chặt chẽ.

Các nhà phân tích của Citi lưu ý rằng việc xin được sự chấp thuận của Bắc Kinh cho đầu tư ra nước ngoài có nguy cơ kéo dài hàng tháng. Ngoài khả năng chậm trễ làm chệch hướng các kế hoạch đầu tư ra nước ngoài, việc chuyển tiền mặt từ Trung Quốc sang ngoại tệ cũng phải trả giá cao.

Trong những năm gần đây, các kế hoạch huy động vốn thông qua niêm yết thứ cấp của Thụy Sĩ và khai thác các quỹ đầu tư quốc gia đã không thành công.

Các nhà đầu tư đã phản ứng thế nào?

Theo một nhân viên ngân hàng làm việc trong thỏa thuận này, nhu cầu trở thành "nhà đầu tư trụ cột" được liệt kê trong bản cáo bạch rất lớn.

Các ngân hàng dẫn đầu trong thỏa thuận này là China International Capital Corporation và China Securities do nhà nước hậu thuẫn, cũng như Bank of America và JPMorgan.

Công ty dầu mỏ Trung Quốc Sinopec, quỹ đầu tư quốc gia Kuwait Investment Authority và quỹ đầu tư châu Á Hillhouse Investment dẫn đầu nhóm trụ cột, bao gồm Oaktree Capital Management thuộc sở hữu của Mỹ và Lingotto, một công cụ đầu tư được gia đình công nghiệp người Ý Agnelli hậu thuẫn, và các đơn vị của hai tập đoàn nhà nước Trung Quốc, Postal Savings Bank of China và công ty bảo hiểm Taikang Life.

Một số nhà đầu tư Mỹ, cảnh giác với sự giám sát của Washington, đã chọn đầu tư sau khi bản cáo bạch được công bố, người này nói thêm.

Với việc phát hành của CATL, điều này có nghĩa là các tổ chức của Mỹ phải tham gia thông qua các tài khoản nước ngoài và miễn cho CATL một số nghĩa vụ công bố thông tin của Mỹ. Đó được coi là nỗ lực của CATL nhằm hạn chế tiếp xúc với các nhà đầu tư Mỹ.

Dựa trên hoạt động tiếp thị gần đây của tập đoàn tại Châu Âu, sự quan tâm của các nhà đầu tư từ nước ngoài là “cao”, với các nhà đầu tư bị thu hút bởi công nghệ và vị thế bán hàng thống lĩnh của công ty này.

Hạn chế của Mỹ

CATL nắm giữ khoảng 37% thị phần trên thị trường pin lưu trữ năng lượng và xe điện trên thế giới. Tuy nhiên, trong số 50 tỷ USD doanh thu của công ty vào năm ngoái, chỉ có khoảng 30% đến từ bên ngoài Trung Quốc, chủ yếu là từ Châu âu.

Thị trường ô tô và năng lượng của Mỹ được đánh giá cao và CATL đã vận chuyển một số lượng lớn pin quy mô tiện ích đến đó để lưu trữ năng lượng, đồng thời hợp tác với Tesla và Ford để cấp phép công nghệ sản xuất pin của mình cho các nhà máy trên đất Mỹ.

Điều này khiến nhóm này phải đối mặt với các quyết định sắp xảy ra của chính quyền Tổng thống Trump về thuế quan đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc, cũng như sự không chắc chắn về tín dụng thuế thời cựu Tổng thống Biden đối với năng lượng sạch và hành động có thể xảy ra của chính phủ Mỹ đối với an ninh quốc gia.

Nhà phân tích Tim Bush của UBS cho rằng bất kỳ thay đổi nào đối với tín dụng sản xuất tiên tiến sẽ "xác định trực tiếp" khả năng cạnh tranh của ngành sản xuất pin của Mỹ so với việc nhập khẩu từ Trung Quốc.

Và kế hoạch cấp phép công nghệ cho các đối tác Mỹ của CATL, thay vì sản xuất hoặc xuất khẩu pin, không bảo vệ công ty khỏi mối đe dọa về thuế quan.

Bush nói thêm: "Tất cả các vật liệu cần thiết để sản xuất những loại pin này đều đến từ Trung Quốc. Vì vậy, vấn đề thuế quan đối với những vật liệu này là bao nhiêu".

Mặc dù CATL phủ nhận cáo buộc của Lầu Năm Góc về rủi ro an ninh và mối liên hệ với quân đội Trung Quốc, một nhà phân tích có trụ sở tại Châu Á cho biết pin của công ty này là một phần của các hệ thống có khả năng bị xâm phạm.

Người này nói: "Bản thân pin không mang mã độc vào lưới điện, nhưng pin được đặt trong một hệ thống có bao gồm phần mềm và có giao tiếp với lưới điện".

Theo dữ liệu của Dealogic, khối lượng niêm yết tại Hồng Kông vào cuối tháng 4 đã đạt mức cao nhất kể từ năm 2021. Nhà sản xuất xe điện BYD cũng đã huy động được 5,6 tỷ USD từ các nhà đầu tư tại Hồng Kông vào tháng 3 trong đợt huy động vốn tiếp theo.

Việc bán cổ phiếu của CATL ngụ ý sự chấp thuận của Bắc Kinh và diễn ra trong bối cảnh có nhiều dấu hiệu khác cho thấy chính quyền Trung Quốc đang chuyển hướng sang khu vực tư nhân để hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng chậm lại của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Trung đang xấu đi, tương lai của các công ty Trung Quốc niêm yết trên Phố Wall vẫn còn nhiều bất ổn. Đầu tháng này, nhà sản xuất ô tô Trung Quốc Geely cho biết họ có kế hoạch hủy niêm yết đơn vị xe điện Zeekr của mình chưa đầy một năm sau khi thương hiệu này niêm yết tại New York.

James Peng, giám đốc điều hành của công ty khởi nghiệp robotaxi Trung Quốc Pony.ai, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Financial Times rằng công ty đang "cân nhắc" niêm yết thứ cấp chưa đầy sáu tháng sau khi IPO tại Mỹ, với Hồng Kông là một lựa chọn khả thi.

"Xu hướng dài hạn sẽ là các công ty Trung Quốc ngày càng phụ thuộc vào hệ sinh thái và thị trường vốn của chính quốc gia này để phát triển", một giám đốc điều hành tại một nhà sản xuất EV khác của Trung Quốc cho biết, đồng thời nói thêm rằng Hồng Kông vẫn có "lợi thế độc đáo" trong việc giúp các doanh nghiệp trong nước đảm bảo nguồn vốn nước ngoài.

Tuy nhiên, Tim Buckley, giám đốc Climate Energy Finance, một nhóm nghiên cứu tại Sydney, lưu ý rằng ít công ty công nghệ sạch nào của Trung Quốc hấp dẫn các nhà đầu tư quốc tế.

Nam Nguyễn