Uống rượu '3 không', nhiều bệnh nhân nhập viện vì ngộ độc trước Tết Nguyên đán

Một ca ngộ độc rượu điều trị tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.

Nhiều ca ngộ độc rượu nhập viện

Gần đây nhất, vào chiều 1/1/2024, Khoa Cấp cứu của Trung tâm Y tế huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh tiếp nhận bệnh nhân nam L.T.Đ (48 tuổi, trú tại huyện Tiên Yên) nhập viện trong tình trạng hôn mê, thở ngáy, sùi bọt mép, da niêm mạc nhợt, đồng tử 2 bên co nhỏ, người lạnh, huyết áp tụt và suy hô hấp.

Qua khai thác tiền sử từ gia đình được biết, người bệnh đã uống rượu nhưng không rõ số lượng bao nhiêu; sau đó ông Đ. có các biểu hiện như trên và được người thân nhanh chóng đưa đến Trung tâm y tế cấp cứu.

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã nhanh chóng thực hiện cấp cứu, hỗ trợ đường thở, rửa dạ dày, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm và đặt sonde bàng quang. Bệnh nhân được chỉ định thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng nhằm xác nhận nguyên nhân và mức độ bệnh.

Kết quả xét nghiệm và tiến hành hội chẩn, các bác sĩ đưa ra kết luận bệnh nhân Đ. bị suy hô hấp-viêm phổi nặng-ngộ độc rượu-toan hô hấp.

Mới đây, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng tiếp nhận một bệnh nhân nam ngộ độc rượu nặng được chuyển từ Vĩnh Phúc lên cấp cứu trong tình trạng mê sảng, mắt không nhìn thấy gì.

Theo lời kể của gia đình, trước khi nhập viện, người này có uống rượu và gia đình không rõ rượu đó được mua ở đâu. Bệnh nhân được chẩn đoán ngộ độc rượu và đã bị mù mắt.

Tương tự như trường hợp trên, ông Đ.V.K (59 tuổi, ở Thanh Hóa) bỗng không nhìn thấy gì nên được đưa tới khám tại Bệnh viện Mắt trung ương. Tuy nhiên, thăm khám mắt lại không rõ nguyên nhân; các bác sĩ đã giới thiệu người bệnh sang Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai vì nghi ngờ bệnh nhân bị ngộ độc cồn công nghiệp.

Theo lời kể của gia đình, ông K. đã uống rượu nhiều năm nay, thường uống vào bữa sáng. Trước khi có biểu hiện mất thị lực, ông K. đi ăn sáng và uống rượu tại quán ăn gần nhà. Sau đó 2 ngày, ông có biểu hiện đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn…và không nhìn thấy gì.

Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai chẩn đoán ông K. mất thị lực do ngộ độc rượu có chứa Methanol (cồn công nghiệp). Bệnh nhân còn bị xơ gan, mất chức năng tủy do uống rượu trong thời gian dài.

Đa số các trường hợp ngộ độc methanol là do uống phải rượu trắng “3 không”

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, mặc dù được cảnh báo rất nhiều, nhưng các ca ngộ độc rượu vào cấp cứu vẫn nhiều, có xu hướng gia tăng vào dịp trước và sau Tết Nguyên đán do nhu cầu ăn uống, liên hoan có sử dụng rượu, bia gia tăng.

Gần đây, tại Trung tâm tiếp nhận nhiều ca uống phải rượu rởm pha cồn công nghiệp methanol đã bị biến chứng dẫn tới mù mắt. Đa số các trường hợp ngộ độc methanol là do uống phải rượu trắng “3 không”: Không nhãn mác, không nguồn gốc, không rõ thành phần. Những loại rượu này chủ yếu bán trôi nổi ngoài thị trường, thậm chí đưa vào cả các quán nhậu”.

Đáng lo ngại, tình trạng ngộ độc Methanol do uống phải rượu “rởm” khiến người uống không biết; ngộ độc rượu có chứa cồn Methanol lại diễn ra chậm và âm thầm nên đa số bệnh nhân đến viện muộn, khi đã bị tổn thương não, mắt; tỷ lệ tử vong lên tới 30-50%.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, các ca ngộ độc rượu thường ở tình trạng ngộ độc cấp do uống một lần quá nhiều rượu hoặc lạm dụng rượu trong thời gian quá dài. Là chất tác động lên thần kinh, rượu khi vào cơ thể sẽ làm não mất khả năng kiểm soát.

Với rượu thông thường (Ethanol) khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa, đào thải nhanh; tuy nhiên, với rượu “rởm” pha chế bằng cồn công nghiệp (Methanol) thì lại có tốc độ chuyển hóa, đào thải rất chậm, có khi tới 7 - 8 ngày sau uống, chất này vẫn có thể tồn tại trong máu. Đáng ngại, Methanol khi vào người được cơ thể chuyển thành Axit Formic, là chất độc hơn Methanol rất nhiều, gây tổn thương mắt, thần kinh... Đặc biệt, trong những dịp lễ Tết, người dân có thể uống nhiều loại rượu khác nhau nên càng làm quá trình chuyển hóa Methanol càng chậm hơn. Bởi vậy, có nhiều trường hợp tới nhiều ngày sau khi uống rượu mới có biểu hiện mắt mờ, ngộ độc…

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, phân biệt rượu Ethanol mà Methanol rất khó. Bởi rượu Methanol rất giống với rượu Ethanol thông thường, thậm chí rượu Methanol còn ngọt, dễ uống hơn. Ngay khi mới uống, cảm giác của người uống cũng giống với say rượu nên khó phân biệt.

Tuy nhiên, nếu ngộ độc Methanol, khoảng 1 - 2 ngày sau uống mới có biểu hiện như: Mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh, co giật, hôn mê… đa số khi đến viện cấp cứu thì đã bị muộn, nặng, thậm chí dễ tử vong.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo, người dân cần hạn chế sử dụng bia rượu; nhất là người mắc bệnh lý về tim mạch, hô hấp… không nên uống rượu. Với trường hợp người bị say rượu, nếu ngủ quên, người thân cần chủ động đánh thức, cho ăn cháo loãng để tránh bị hạ đường huyết; đặc biệt, trường hợp người say lâu không tỉnh hoặc nôn, không thể ăn uống cần đưa ngay đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời./.

Bảo Trân