Tự ý dùng thuốc, nguy cơ mất mạng oan uổng

Dùng thuốc vì nghe người khác “mách”

Hiện nay, tình trạng tùy tiện dùng thuốc rất phổ biến. Người dân bị cảm sốt thông thường thường mách nhau mua thuốc hoặc ra hiệu thuốc kể triệu chứng rồi mặc nhiên mua về uống. Đơn cử, một nam bệnh nhân (28 tuổi), từng điều trị tại Trung tâm Y tế Vân Đồn (Quảng Ninh) là một trong những trường hợp tăng men gan do tự ý sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ. 1 tuần trước khi vào viện, tại nhà bệnh nhân đã tự sử dụng thuốc điều trị cảm cúm. Tuy nhiên, sau đó bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi hơn, chán ăn, vàng da, vàng mắt, lúc này người bệnh mới quyết định đến cơ sở y tế để kiểm tra. Khi đến Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn, qua các thăm khám cận lâm sàng, xét nghiệm cho thấy chỉ số men gan tăng cao hơn 700 UI/L. Các bác sĩ đã kịp thời đưa ra phác đồ điều trị giúp bệnh nhân tránh thương tổn nặng về gan, thận. Sau đó sức khỏe của bệnh nhân đã dần hồi phục.

Chăm sóc, điều trị bệnh nhân nguy kịch vì tự điều trị. Ảnh: BV Bạch Mai

Theo BSCKI Từ Thị Ngọc - Trưởng Khoa Nội - Truyền nhiễm, bệnh nhân tự ý sử dụng thuốc dài ngày. Thuốc này đã được cắt loại, chia thành liều, mỗi liều 6 - 7 viên nên bệnh nhân cũng không nắm rõ mình đã dùng loại thuốc nào, thành phần ra sao. Từ đó, dẫn đến tình trạng men gan tăng, chán ăn, mệt mỏi. Đây là phản ứng do sử dụng sai thuốc, dị ứng thuốc. Khi đến viện, bệnh nhân đã được xử trí kịp thời, không gây ra diễn biến nặng suy gan, thận.

Điều đáng nói là trước đó cả tuần, bệnh nhân đã xuất hiện triệu chứng đau bụng âm ỉ quanh rốn. Khi đi khám ban đầu, được kê thuốc dạ dày về uống, nhưng không thấy thuyên giảm. Dù tình trạng đau ngày càng rõ rệt, người bệnh không quay lại cơ sở y tế mà tự ý dùng thêm thuốc hạ sốt, giảm đau do người thân mách.

Theo BS Nguyễn Khắc Điệp – người trực tiếp mổ cấp cứu, việc dùng thuốc giảm đau khiến triệu chứng bị che lấp, làm chậm chẩn đoán và khiến tình trạng viêm ruột thừa chuyển nặng, dẫn đến vỡ mủ và lan tràn vi khuẩn trong ổ bụng. “Nếu được phát hiện sớm, đây chỉ là một cuộc phẫu thuật nội soi đơn giản, thời gian nằm viện ngắn. Nhưng khi đã vỡ ruột thừa, người bệnh phải chịu nguy cơ nhiễm trùng huyết, suy đa cơ quan, và có thể tử vong nếu đến muộn hơn một chút” - BS Điệp nhấn mạnh.

Các bác sĩ cho biết, đây không phải là trường hợp cá biệt. Họ đã nhiều lần tiếp nhận những ca bệnh có thể xử lý dễ dàng nếu được chẩn đoán kịp thời, nhưng lại chuyển biến phức tạp vì người bệnh chủ quan, trì hoãn điều trị hoặc tin vào những bài thuốc “mách nhau” không rõ căn cứ.

Thận trọng với nhiễm trùng do vi khuẩn đa kháng thuốc

Chỉ cần gõ từ khóa “mua thuốc online” tại thanh công cụ tìm kiếm của mạng xã hội Facebook, người dùng sẽ nhận được kết quả là sự xuất hiện của hàng loạt hội nhóm buôn bán, trao đổi thuốc. Mỗi nhóm này có từ hàng chục đến hàng trăm nghìn thành viên. Những nhóm này mỗi ngày có hàng chục tài khoản cá nhân đăng tải bán thuốc, thậm chí có nhiều thuốc kê đơn. “Cam kết rẻ hơn thị trường”, “Vận chuyển tận nhà sau khi chốt đơn”… là một số trong những lời mời chào hấp dẫn, khiến việc mua bán trên các hội nhóm này trở nên nhộn nhịp. Đáng chú ý, chỉ cần để lại địa chỉ và báo số lượng, bất kỳ ai cũng có thể mua thuốc kê đơn mà không cần bất cứ điều kiện nào khác.

Theo TS.BS Lê Quốc Hùng - Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Chợ Rẫy), việc tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ, tự mua thuốc kháng sinh điều trị là một trong những nguyên nhân thường gặp dẫn đến nhiễm trùng đa kháng thuốc.

Đức Trân