Tư vấn kỳ thi vào 10: Đừng để áp lực 'lấn át' quyết định chọn trường cho con
Trong tuần này, nhiều phụ huynh tại Hà Nội có con đang học lớp 9 cảm thấy hồi hộp, lo lắng khi chờ đợi kế hoạch tuyển sinh chính thức từ Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, đặc biệt là việc công bố môn thi thứ 3 trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2025-2026.

Học sinh tham gia ngày hội tư vấn tuyển sinh vào lớp 10 ở Hà Nội. Ảnh: LV
Áp lực kỳ thi vào 10 ngày càng tăng
Tác giả cuốn sách "Tư vấn kỳ thi vào 10" và "Cùng con bước qua các kỳ thi", cô Nguyễn Thị Thanh Hải cho biết: “Thời điểm này, nhiều phụ huynh 'nín thở' để theo dõi từng thông tin ‘nhất cử nhất động’ của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội về kỳ thi vào 10 của các con, một kỳ thi theo nhiều phụ huynh là căng thẳng hơn cả kỳ thi tốt nghiệp, xét tuyển đại học. Vì vậy, phụ huynh mong muốn biết cụ thể môn thi để các con có thêm thời gian tập trung ôn luyện, để có cơ hội đỗ đúng nguyện vọng trường công như ý”.
Không thể phủ nhận rằng, kỳ thi vào lớp 10 tại Hà Nội luôn là một cuộc đua đầy cam go. Theo ước tính, có khoảng 40% học sinh chắc chắn sẽ không thể vào các trường công lập, với mức học phí rẻ và môi trường học tập nề nếp, đồng nghĩa với việc các con sẽ phải đối mặt với việc học tại các trường dân lập với chi phí cao hơn nhiều. Với áp lực từ việc phải chọn trường công lập và tránh rơi vào các trường dân lập có mức học phí cao, kỳ thi vào lớp 10 thực sự là một thử thách không nhỏ đối với học sinh và các bậc phụ huynh.
Nhiều phụ huynh chia sẻ, kỳ thi này có tính chất quyết định về tương lai của các con. Việc không đỗ vào trường công sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học tập; đồng thời, cũng tạo ra gánh nặng tài chính khi phải tìm đến các trường dân lập có mức học phí đắt đỏ. Điều này tạo ra áp lực lớn không chỉ cho các con, mà với các bậc phụ huynh.
Vì vậy, nhiều phụ huynh mong muốn biết rõ môn thi thứ 3 để có thể đưa ra chiến lược ôn luyện hợp lý, giúp con mình có thêm thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng, từ đó gia tăng cơ hội đỗ vào trường công như nguyện vọng.
Cũng theo chia sẻ của cô Thanh Hải, trong tuần qua, cô đã nhận được nhiều cuộc gọi và tin nhắn từ các phụ huynh đang lo lắng về việc lựa chọn trường cho con trong kỳ thi vào lớp 10. Thời điểm này, công tác tư tưởng cho các con có vai trò quan trọng. Các bậc phụ huynh không nên tạo áp lực quá lớn, khiến con cảm thấy hoang mang và thiếu tự tin.
Đừng để áp lực lấn át mọi quyết định
Cô Nguyễn Thị Thanh Hải dẫn chứng: "Năm học 2024, có một trường hợp điển hình. Một học sinh lớp 9 chuẩn bị thi vào lớp 10, nhưng bố mẹ và con không đồng quan điểm trong việc luyện thi và chọn trường. Bố mẹ muốn con phải thi vào trường chuyên Ams bằng mọi giá, trong khi con lại cảm thấy áp lực và không tự tin. Sự bất đồng này khiến con bị hoang mang, thiếu định hướng...".
Khi đó, cô Thanh Hải đã trực tiếp gặp gỡ phụ huynh và học sinh để lắng nghe và tìm ra giải pháp phù hợp. Sau khi thảo luận, cô đã giúp gia đình nhận ra, không phải chỉ có thi vào trường chuyên Ams mới là con đường duy nhất. Việc chọn trường phù hợp với năng lực và nguyện vọng của con mới là điều quan trọng. Sau khi được tư vấn, phụ huynh đã đồng ý thay đổi nguyện vọng và cùng con đặt Nguyện vọng 1 vào trường chuyên Nguyễn Huệ, ngôi trường có chất lượng giáo dục tốt và phù hợp với năng lực của con. Nếu con đăng ký NV1 là trường chuyên Hà nội – Amsterdam theo mong muốn của bố mẹ, con thiếu 2 điểm và đã không đỗ chuyên...

2 tác giả sách “Cùng con bước qua các kỳ thi” và “Tư vấn kỳ thi vào 10”. Ảnh: TL
Nhờ vào sự thay đổi này, học sinh đã có thể tập trung vào việc ôn luyện cho kỳ thi một cách thoải mái và tự tin. Cuối cùng, con đã đạt được kết quả tốt và trúng tuyển vào trường chuyên Nguyễn Huệ. Câu chuyện trên là minh chứng rõ ràng cho thấy, sự quan trọng của việc lắng nghe và thấu hiểu con cái trong quá trình lựa chọn trường. Thay vì ép buộc con phải đạt được mục tiêu cụ thể, phụ huynh nên đồng hành, tìm những nguyện vọng thực sự phù hợp với năng lực và sở thích của con. Sự đồng hành này sẽ giúp con tự tin hơn trong kỳ thi và phát huy tối đa khả năng.
Việc tạo ra một môi trường học tập tích cực và không có áp lực là yếu tố quan trọng trong giai đoạn này. Học sinh cần được chuẩn bị tâm lý vững vàng để đối diện với kỳ thi vào lớp 10. Thay vì tạo ra những kỳ vọng quá lớn, phụ huynh nên giúp con củng cố lại kiến thức, ôn luyện các môn thi thật kỹ càng và giữ cho tinh thần của con luôn thoải mái, tự tin và chọn nguyện vọng trường phù hợp với lực học của con.
Với kinh nghiệm lâu năm trong công tác tư vấn và đồng hành cùng học sinh, cô Thanh Hải nhấn mạnh: "Một trong những sai lầm nhiều phụ huynh mắc phải trong giai đoạn chuẩn bị thi vào lớp 10 chính là việc quá tập trung vào điểm số, thành tích và sự lựa chọn trường 'hot', điều này vô tình tạo raáp lực khổng lồ lên con cái. Những học sinh đang trong độ tuổi dậy thì, tâm lý dễ thay đổi, nếu cảm thấy không đáp ứng được kỳ vọng của phụ huynh sẽ dễ dẫn đến tình trạng căng thẳng, hoang mang, và thiếu tự tin. Vì vậy, công việc của phụ huynh là làm tốt công tác tư tưởng cho con. Kỳ thi vào lớp 10 không phải là 'cuộc chiến' giữa các thí sinh, mà là cơ hội để các em tìm được môi trường học tập phù hợp nhất với bản thân".