Trường vùng cao lên kế hoạch đảm bảo học sinh đi học đầy đủ sau Tết Nguyên đán

Nguyên nhân học sinh vùng cao chậm quay lại trường sau Tết Nguyên đán

Duy trì sĩ số ổn định và đảm bảo chất lượng học tập của học sinh sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán là vấn đề mà nhiều trường học vùng cao trăn trở. Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam về việc học sinh vùng cao chậm tới trường sau Tết Nguyên đán, thầy Hà Minh Công - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Chiềng Nơi (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) cho biết: “Với địa hình núi cao, nhiều suối nguy hiểm nên ở những bản cách xa trường học, con đường đến trường của các em học sinh rất khó khăn. Có những học sinh nhà cách trường 10km, đây là một phần lý do sau Tết Nguyên đán các em học sinh cũng có tâm lý ngại đến trường.

Ngoài ra, phong tục ăn Tết ở một số bản tại huyện Mai Sơn khác nhau: nơi ăn Tết từ tháng 12 dương lịch, nơi đón Tết cổ truyền theo lịch âm. Điều này cũng làm gián đoạn quá trình đi học của các em học sinh vùng cao. Các em học sinh tiểu học còn nhỏ nên tâm lý mải chơi vẫn còn, nhà trường cũng đã từng rất vất vả để vận động các em hào hứng đi học lại. Khoảng 3 năm trước, trường mất gần 10 ngày để các lớp đảm bảo đủ sĩ số sau nghỉ Tết Nguyên đán”.

Thầy Hà Minh Công - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Chiềng Nơi. (Ảnh: NVCC)

Về phía Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở Mù Cang Chải (Mù Cang Chải, Yên Bái), cô Nguyễn Thị Kim Oanh, phó hiệu trưởng nhà trường cũng chỉ ra một số nguyên nhân như: “Do các em vẫn còn ảnh hưởng bởi văn hóa cũ, nhất là với các học sinh nữ nên trước đây nhiều trường hợp học sinh nghỉ Tết Nguyên đán xong sẽ ở nhà lấy chồng chứ không quay lại trường. Ngoài ra, nhiều em với tâm lý nghỉ dài ngày sẽ đi sang các bản làng xung quanh để chơi nên quên lịch học, các phụ huynh chưa sát sao để nhắc nhở con em đi học đúng lịch”.

Đây cũng là tình trạng chung tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Đoọc Mạy (huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An). Thầy Trần Hữu Trường, hiệu trường nhà trường chia sẻ: “Tại huyện Kỳ Sơn có nhiều bản cách xa trường hơn 10km như Huồi Viêng, Phà Nọi, Noọng Hán nên các em cũng gặp khó khăn khi di chuyển đến trường.

Số học sinh nghỉ học trong thời điểm sau nghỉ Tết Nguyên đán ở Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Đoọc Mạy chủ yếu là các học sinh ở bản Noọng Hán. Với cương vị là lãnh đạo nhà trường, tôi cùng các thầy cô giáo cố gắng động viên, hỗ trợ các em tới lớp, liên hệ đến các trưởng bản để hỏi han tình hình đi học của các em”.

Nâng dần tỷ lệ học sinh đi học sau Tết Nguyên đán qua các năm

Những năm gần đây, tỷ lệ học sinh đi học trở lại sau Tết Nguyên đán ở các trường vùng cao đã tăng lên đáng kể nhờ sự tích cực vận động của giáo viên. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cũng chủ động phối hợp với nhà trường tuyên truyền để phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc học. Nhờ đó mà phụ huynh cũng quan tâm hơn đến tình hình học tập của con em.

Thầy Hà Minh Công, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Chiềng Nơi cho biết, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm 2024, 100% học sinh nhà trường đã quay lại đúng thời gian quy định.

“Năm 2024, nhà trường ghi nhận số lượng các em học sinh quay lại học tập sau Tết Nguyên đán đạt 100%. So với 1-2 năm trước, đây là tín hiệu đáng mừng mà tôi cũng như các thầy cô nhà trường cảm thấy tự hào.

Các thầy cô đều rất vui khi học sinh háo hức tới ngày đến trường để gặp lại bạn bè, thầy cô. Việc đi lại của các em cũng đã có nhiều thuận lợi hơn so với trước đây. Ngoài ra, việc có thêm mô hình học bán trú dành cho các học sinh (chủ yếu là học sinh đồng bào dân tộc Thái, Khơ Mú) để các em nghỉ ngơi thuận thuận tiện hơn vào buổi trưa nên đã hạn chế được việc học sinh chậm trễ quay lại trường sau Tết Nguyên đán”.

Thầy Hà Minh Công - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Chiềng Nơi chụp ảnh cùng các học sinh. (Ảnh: Website nhà trường)

Học sinh trung học cơ sở ở vùng cao, do ảnh hưởng bởi một số hủ tục địa phương, đặc biệt là tục tảo hôn nên tình trạng học sinh bỏ học hoặc chậm quay lại trường diễn ra thường xuyên trong nhiều năm trước. Tuy nhiên khoảng vài năm trở lại đây, số lượng này đã giảm nhờ vào công tác vận động từ phía nhà trường. Cô Nguyễn Thị Kim Oanh cho biết, Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở Mù Cang Chải đã đón gần như đông đủ học sinh quay lại học sau Tết Nguyên đán năm 2024.

“Số lượng học sinh tại trường quay lại đi học sau Tết Nguyên đán ở năm 2024 đã đông hơn so với những năm trước, còn một vài học sinh chậm trễ cũng chỉ khoảng 1-2 ngày nhưng số lượng không nhiều (chỉ khoảng 3-5 em).

Với những em học sinh nhà ở xa, sinh hoạt tại trường từ thứ 2 đến thứ 6, nhà trường thường vận động học sinh đến trường sớm hơn và tiến hành nấu ăn cho các em trước khoảng 2 ngày. Tôi thấy đa phần học sinh đều rất hào hứng đi học trở lại”, cô Oanh thông tin.

Các em học sinh tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Mù Cang Chải. (Ảnh: Website nhà trường)

Đối với Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Đoọc Mạy, thầy Trần Hữu Trường cho biết từ khi tổ chức được ổn định mô hình học bán trú, việc huy động học sinh tới lớp sau Tết Nguyên đán đã tốt hơn.

“Vào mùng 6/1 âm lịch năm 2024, Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Đoọc Mạy tổ chức dạy học trở lại theo đúng lịch nghỉ lễ. Ngày học đầu tiên sau Tết có 70% học sinh đã quay lại trường, 30% học sinh còn lại là các em nhà xa, đi lại gặp khó khăn nên được trưởng bản thông tin xin phép nghỉ thêm 1 tuần trước khi quay lại trường. Thời điểm đó, có những học sinh nhà xa nhưng đã được bố mẹ đưa đến trường trước 1 ngày. Tâm trạng khi quay lại trường của các em cũng rất vui vẻ”.

Tích cực chuẩn bị đảm bảo học sinh quay lại đầy đủ sau nghỉ Tết Ất Tỵ

Để đảm bảo sĩ số các lớp đầy đủ sau nghỉ Tết Nguyên đán năm 2025, các trường học vùng cao đã tích cực làm công tác tư tưởng cho học sinh, phụ huynh ngay từ sớm. Cô Nguyễn Thị Kim Oanh cho biết, Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở Mù Cang Chải đã có những phương án để đảm bảo học sinh đi học đầy đủ sau nghỉ Tết Nguyên đán.

“Nhà trường có nguồn quỹ chữ thập đỏ, đây là ngân sách dùng cho việc trao tặng quà tết với các em học sinh khó khăn. Chúng tôi dự kiến đến tận nhà thăm hỏi và tặng quà học sinh trước khi nghỉ Tết 1 tuần.

Như năm 2024, trước khi nghỉ Tết nhà trường cũng tổ chức liên hoan, biểu diễn văn nghệ để tạo tinh thần hứng khởi cho các em học sinh, đây là những món ăn tinh thần để các em nhớ về trường học, háo hức đến trường hơn sau Tết. Ngay từ đầu năm học, trường đã phối hợp với ủy ban nhân dân xã để tuyên truyền vận động các em học sinh quay lại học tập đúng lịch sau các kỳ nghỉ lễ.

Với những trường hợp học sinh có nguy cơ tảo hôn hay bỏ học, ban giám hiệu, trưởng bản và thầy cô sẽ đến nhà vận động trực tiếp với cả phụ huynh và học sinh. Với những nỗ lực như vậy tôi và nhà trường đều mong muốn các em sẽ quay lại trường đông đủ ở học kì sắp tới. Chúng tôi cũng cố gắng để tuyên truyền giáo dục giới tính cho các em ở lứa tuổi trung học cơ sở và động viên các gia đình nên ủng hộ việc đi học của các em nhiều hơn”.

Nỗ lực của nhà trường sẽ không đạt được kết quả mong muốn nếu không có sự chung tay của địa phương và sự quan tâm từ phía cha mẹ học sinh.

“Hiện nay, có nhiều cha mẹ học sinh đã dùng điện thoại thông minh nên nhà trường cũng triển khai mở các nhóm trao đổi trực tuyến trên mạng xã hội để kết nối nhiều hơn với phụ huynh. Chúng tôi liên tục nhắc các phụ huynh phải đảm bảo an toàn cho con em mình như: không giao xe máy cho các em, quản lý giờ giấc đi chơi của học sinh, tránh việc các em nghỉ lễ đi sang các bản làng khác chơi nhiều ngày không về nhà. Đối với các em học sinh, thầy cô nhắc nhở các em lịch học và nghiêm khắc hơn ở phần đánh giá hạnh kiểm, từ đó giúp các em nghiêm túc hơn trong việc đi học đúng lịch”, cô Kim Oanh cho biết thêm.

Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở Mù Cang Chải tổ chức tuyên truyền giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết. (Ảnh: Website nhà trường)

Tại Trường Tiểu học Chiềng Nơi, thầy Hà Minh Công cho biết, nhà trường cũng đã triển khai nhiều phương án để đảm bảo học sinh sẽ trở lại trường đầy đủ sau Tết Nguyên đán năm 2025.

“Trước nghỉ Tết khoảng một tuần, nhà trường tổ chức họp phụ huynh để thông báo tình hình học tập của các em đồng thời vận động các bậc phụ huynh tích cực cho con quay lại trường học sau Tết.

Lãnh đạo địa phương cũng hỗ trợ tuyên truyền đến từng hộ gia đình để phụ huynh nắm bắt thông tin về lịch học của con em mình. Chúng tôi cũng có những suất quà tặng cho các học sinh khó khăn vừa để hỗ trợ các em vừa để hỗ trợ gia đình các em yên tâm cho con đi học", thầy Công cho hay.

Học sinh tại Trường Tiểu học Chiềng Nơi sau kì nghỉ Tết Nguyên đán năm 2024 (Ảnh: Website nhà trường)

Trong khi đó, thầy Trần Hữu Trường bày tỏ niềm vui khi mô hình học bán trú đã góp phần giữ chân học trò học tập tại trường, giúp phụ huynh an tâm cho con đến lớp sau Tết Nguyên đán.

“Ngày đầu tiên đi học lại sau Tết Nguyên đán năm 2024, nhà trường đã tổ chức bữa ăn bán trú cho hơn 30 học sinh, từ lớp 3 đến lớp 5. Nhiều em ở các bản nhỏ được đưa về trường và ở lại từ thứ hai đến thứ sáu. Nhà trường đã vận động thêm nguồn tài trợ từ các đơn vị, tổ chức, cá nhân hảo tâm để xây dựng khu bếp, nhà vệ sinh sạch sẽ cho các em yên tâm học tập.

Nhờ đó, các phụ huynh cũng yên tâm gửi con đi học, số lượng học sinh tăng thêm. Đây là niềm vui của ban lãnh đạo nhà trường khi góp phần tạo động lực để các em đến trường học tập tích cực hơn. Sau kì nghỉ Tết năm nay, tôi mong số lượng các học sinh quay lại trường trong ngày đầu tiên sẽ đông đảo hơn năm ngoái”.

Thảo Lê