Trường ĐH chỉ ra 'chìa khóa' để SV ngành Đông phương học nắm bắt cơ hội việc làm

Đông phương học (tên tiếng Anh: Oriental Studies) là một lĩnh vực nghiên cứu đa ngành về văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ, tôn giáo, kinh tế, xã hội, nền văn minh của các quốc gia châu Á, chủ yếu là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Iran và các nước Đông Nam Á.

Tùy theo từng đơn vị đào tạo, ngành này bao gồm nhiều chuyên ngành khác nhau như Trung Quốc học, Nhật Bản học, Hàn Quốc học, Ấn Độ học, Thái Lan học, Đông Á học và nhiều lĩnh vực nghiên cứu khác.

Kiến thức tổng hợp đa ngành, gắn lý thuyết với ứng dụng

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hường - Phó Trưởng khoa Khoa Đông phương học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, mục tiêu của nhà trường là đào tạo sinh viên ngành Đông phương học có nền tảng kiến thức sâu rộng về khu vực học, đồng thời trang bị tư duy phân tích, kỹ năng nghiên cứu thực tiễn nhằm ứng dụng hiệu quả trong các lĩnh vực chuyên môn.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hường - Phó Trưởng khoa Khoa Đông phương học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội). (Ảnh: Website nhà trường)

Theo Tiến sĩ Hường, chương trình Đông phương học của trường được cấu trúc theo hướng tiếp cận liên ngành, kết hợp giữa khu vực học và đất nước học, tập trung vào ba hướng ngành chính: Trung Quốc học, Ấn Độ học, Thái Lan học. Tuy mỗi hướng ngành có những đặc thù riêng, tổng thể chương trình hướng tới trang bị cho sinh viên kiến thức nền tảng hệ thống, hiện đại và cập nhật về từng quốc gia, khu vực. Nội dung đào tạo bao gồm các học phần ngoại ngữ chuyên ngành cùng các lĩnh vực lịch sử, địa lí, văn hóa, kinh tế - xã hội, chính trị - quan hệ quốc tế và những vấn đề liên quan trực tiếp đến Việt Nam.

Nhằm giúp sinh viên nâng cao kiến thức thực tiễn, Khoa Đông phương học không ngừng mở rộng các cơ hội trao đổi học tập ngắn hạn, trải nghiệm thực tế và thực tập tại các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tùy theo điều kiện từng năm, Khoa còn tổ chức nhiều chương trình thực tế và thực tập đa dạng tại các tỉnh miền Trung Việt Nam, cũng như tạo điều kiện cho sinh viên tham gia thực tập tại Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ, Hàn Quốc… Những trải nghiệm này không chỉ giúp sinh viên tiếp cận trực tiếp với môi trường học thuật và làm việc quốc tế đa dạng, mà còn tạo cơ hội củng cố chuyên môn, tích lũy kinh nghiệm thực tế và mở rộng hiểu biết về khu vực đang theo học.

Sinh viên Khoa Đông Phương học,Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) thường xuyên được tham gia chương trình trải nghiệm để rèn luyện kỹ năng mềm. (Ảnh: website nhà trường)

Sau 4 năm đào tạo, sinh viên tốt nghiệp ngành Đông phương học sẽ có nền tảng vững chắc về văn hóa, văn minh, lịch sử, ngôn ngữ và nắm bắt được quá trình toàn cầu hóa diễn ra tại các quốc gia phương Đông. Từ đó, họ có khả năng phân tích, đánh giá tình hình khu vực trên cơ sở đối chiếu với bối cảnh văn hóa, lịch sử và thể chế chính trị của Việt Nam.

Với chương trình đào tạo tích hợp cả ngoại ngữ và kiến thức về đất nước học, khu vực học, sinh viên ngành Đông phương học sau khi tốt nghiệp có thể công tác tại nhiều lĩnh vực, từ các cơ quan nhà nước, tổ chức quốc tế đến các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Một số vị trí công tác tiềm năng bao gồm: các bộ, ban, ngành, địa phương; doanh nghiệp, tập đoàn đa quốc gia; các cơ sở đào tạo; các viện nghiên cứu (như Viện Khoa học xã hội Việt Nam); các đài phát thanh, đài truyền hình, cơ quan báo chí, thông tấn; đại sứ quán của nước ngoài đặt tại Việt Nam hay các tổ chức Quốc tế (như UNDP, UNESCO…).

Ngoài ra, sinh viên ngành Đông phương học còn có thể tiếp tục nâng cao trình độ chuyên môn với các chương trình thạc sĩ và tiến sĩ trong và ngoài nước. Hiện nay, Khoa Đông phương học đang đào tạo sau đại học với các ngành/chuyên ngành: Thạc sĩ (Châu Á học, Nhật Bản học), Tiến sĩ (Đông Nam Á học, Trung Quốc học, Nhật Bản học). Sinh viên cũng có cơ hội nhận học bổng du học tại nhiều quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Iran, Singapore, Malaysia, Thái Lan…

“Chúng tôi mong muốn sinh viên Đông phương học không chỉ nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn có khả năng vận dụng linh hoạt trong môi trường đa văn hóa, nuôi dưỡng tinh thần học tập suốt đời, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong sự nghiệp”, Tiến sĩ Hường nhấn mạnh.

Cùng bàn về vấn đề này, Tiến sĩ Dương Quang Hiệp - Trưởng khoa Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế) nhận định, Đông phương học là ngành học phong phú, ngay từ năm thứ nhất, sinh viên sẽ được khởi động bằng những kiến thức tổng quan về văn hóa - xã hội, kinh tế, ngoại giao và ngôn ngữ của các quốc gia phương Đông nói chung.

Tiến sĩ Dương Quang Hiệp - Trưởng khoa Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế). (Ảnh: NVCC)

Theo thầy Hiệp, sinh viên ngành này được đào tạo những kiến thức nền tảng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ của các nước phương Đông. Đồng thời, sinh viên cũng được trang bị các kỹ năng nghiên cứu chuyên sâu để phân tích, đánh giá các vấn đề về văn hóa, xã hội và chính trị Đông phương. Đặc biệt, chương trình học yêu cầu sinh viên đạt trình độ ngoại ngữ tốt, bao gồm tiếng Anh (tương đương 350 điểm TOEIC) hoặc một ngoại ngữ khác như tiếng Trung, tiếng Nhật hoặc tiếng Hàn, để phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu và hội nhập quốc tế. Ngoài ra, trong quá trình đào tạo, Khoa Lịch sử còn hợp tác với Hiệp hội Internship Nhật Bản và các doanh nghiệp Nhật tổ chức chương trình thực tập sinh cho sinh viên tại các doanh nghiệp ở Nhật Bản, Hàn Quốc nhằm trang bị thêm kiến thức thực tế, nâng cao năng lực ngôn ngữ cho sinh viên.

“Sinh viên ngành Đông Phương học sau khi tốt nghiệp đều nắm chắc kiến thức cơ sở ngành Đông phương học trên các lĩnh vực lịch sử, kinh tế, văn hóa, chính trị, tư tưởng, tộc người, tôn giáo, ngôn ngữ, di sản văn hóa, quan hệ quốc tế…

Bên cạnh đó, sinh viên cũng được đào tạo các môn chuyên ngành, nghiên cứu chuyên sâu, tiếp cận dễ dàng với việc nhận diện bản sắc văn hóa, lịch sử phương Đông nói chung, đặc biệt là các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đông Nam Á. Từ đó, cơ hội việc làm đối với sinh viên tốt nghiệp ngành này cũng đa dạng và có thể làm việc ở các nước nói trên với nhiều lĩnh vực khác nhau”, thầy Hiệp bày tỏ.

Đa dạng việc làm ở nhiều lĩnh vực khác nhau

Theo Trưởng khoa Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế), ngành Đông phương học cũng đối mặt với không ít thách thức. Một trong số đó là yêu cầu cao về tố chất và năng lực của người học. Sinh viên cần có sự nhạy bén trong việc tiếp cận văn hóa, lịch sử, cùng khả năng tư duy phân tích và sáng tạo. Ngoài ra, với sự cạnh tranh trong thị trường lao động, sinh viên phải không ngừng trau dồi kỹ năng, đặc biệt là khả năng ngoại ngữ và công nghệ thông tin.

“Do đó, những người học ngành này không chỉ góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống mà còn đóng vai trò như những đại sứ văn hóa, thúc đẩy sự kết nối, tăng cường hiểu biết và hợp tác giữa Việt Nam với các nước ở Đông Bắc Á và Đông Nam Á”, thầy Hiệp nhận định.

Về phía đơn vị sử dụng lao động, ông Cấn Đình Hiếu - Giám đốc Công ty Cổ phần Lữ hành Quốc tế HBC Besttour Vietnam bày tỏ, hiện nay, hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc được thúc đẩy, cơ hội việc làm với sinh viên ngành Đông phương học rất rộng mở nếu các bạn thể hiện được tinh thần học hỏi, nghiêm túc trong công việc. Với khả năng ngoại ngữ và hiểu về các nghiệp vụ công việc cơ bản, sinh viên ngành Đông phương học sau khi tốt nghiệp có thu nhập tương đối cao, từ khoảng 15 triệu đồng/ tháng. Ngoài ra, đối với các nhân sự có kinh nghiệm lâu năm, mức lương có thể cao hơn, dao động từ 20-30 triệu đồng/tháng và mức thu nhập sẽ hấp hẫn hơn nếu các bạn làm ở vị trí quản lý tại doanh nghiệp.

Ông Cấn Đình Hiếu - Giám đốc Công ty Cổ phần Lữ hành Quốc tế HBC Besttour Vietnam. (Ảnh: NVCC)

Theo ông Hiếu, ngành Đông phương học không chỉ đào tạo sinh viên năng động, sáng tạo, mà còn giúp các bạn trẻ phát triển tư duy logic, tầm nhìn quốc tế và khả năng thích nghi với nhiều công việc khác nhau. Riêng đối với ngành Du lịch, công việc đòi hỏi nhân sự rất nhiều kỹ năng và khả năng ứng biến nhanh nhẹn. Do đó, sinh viên ngành Đông phương học hoàn toàn có thể đáp ứng tốt yêu cầu công việc nếu không ngừng tìm hiểu, nghiên cứu về các vấn đề văn hóa, xã hội, lịch sử trong suốt quá trình học tập.

“Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động, các trường đại học cần tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là trong việc kết hợp lý thuyết với thực hành. Trong đó, các trường cần tăng cường các chương trình giao lưu quốc tế, đào tạo kỹ năng mềm và ngoại ngữ, giúp sinh viên ngành Đông phương học sẵn sàng đối mặt với thách thức cho công việc sau này.

Bên cạnh đó, sinh viên nên dành thời gian học thêm ngoại ngữ thứ 2, thứ 3 cùng các nghiệp vụ chuyên ngành khi xác định được công việc sau khi ra trường (nhân sự, xuất nhập khẩu, du lịch, marketing...). Ngoài việc học, sinh viên nên tham gia các tổ chức Đoàn thanh niên, câu lạc bộ để học hỏi và phát triển kỹ năng mềm”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Thu Thủy