Trình Quốc hội 10 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho điện hạt nhân Ninh Thuận

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình Quốc hội 10 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Nguồn: Cổng TTĐT Quốc hội.

Điện hạt nhân Ninh Thuận là dự án đặc biệt quan trọng, có công nghệ phức tạp, chỉ có một số ít quốc gia sở hữu. Dự án có nhu cầu vốn đầu tư rất lớn và lần đầu tiên được đầu tư xây dựng tại Việt Nam. Do đó, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên báo cáo Quốc hội sáng 14/2: "Rất cần có các cơ chế, chính sách đặc thù, đủ mạnh để đẩy nhanh tiến độ, rút ngắn thời gian thực hiện".

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Thông báo số 121 ngày 6/2/2025 của Văn phòng Trung ương Đảng, ngày 8/2/2025, Chính phủ đã có Tờ trình số 74, trình Quốc hội xem xét, thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù cho Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Theo đó, Chính phủ đề xuất 10 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án, cụ thể:

Cho phép triển khai đồng thời các công việc về đàm phán các hiệp định, thỏa thuận với đối tác song song với quá trình lập các hồ sơ và phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư.

Về lựa chọn chủ đầu tư và nhà đầu tư thực hiện, Thủ tướng Chính phủ giao chủ đầu tư thực hiện các dự án; áp dụng hình thức hợp đồng chìa khóa trao tay và chỉ định thầu đối với gói thầu chìa khóa trao tay xây dựng nhà máy chính với nhà thầu trong Thỏa thuận hoặc Hiệp định liên Chính phủ. Cho áp dụng hình thức chỉ định thầu/chỉ định thầu rút gọn đối với các gói thầu tư vấn quan trọng để lập, thẩm tra, thẩm định, trợ giúp chủ đầu tư quản lý, thực hiện dự án; mua nhiên liệu, thuê đối tác vận hành, bảo dưỡng trong thời gian đầu.

Được thực hiện song song, đồng thời một số công việc chuẩn bị dự án (khảo sát lập nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật, rà phá bom mìn, thực hiện dự án thành phần…) trong quá trình đàm phán hiệp định, thỏa thuận, hợp đồng chìa khóa trao tay trước khi phê duyệt dự án đầu tư.

Cơ chế về phương án tài chính và thu xếp vốn thực hiện dự án: đàm phán vay vốn Chính phủ với các đối tác; cho phép chủ đầu tư vay lại không chịu rủi ro tín dụng; sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác; chủ đầu tư được sử dụng nguồn vốn vay từ trái phiếu Chính phủ/doanh nghiệp/công trình và một số cơ chế khác để có đủ vốn đối ứng thực hiện dự án; bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước để thực hiện dự án di dân, tái định cư.

Cơ chế về áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy phạm kỹ thuật; các định mức, đơn giá.

Cơ chế cho phép các chủ đầu tư miễn thủ tục báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, phê duyệt dự án đầu tư, phương án huy động vốn.

Cơ chế, chính sách cho tỉnh Ninh Thuận để thực hiện dự án đền bù, tái định cư nhà máy điện hạt nhân; phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ xây dựng điện hạt nhân; đảm bảo cung cấp vật liệu cho xây dựng dự án; đảm bảo an sinh xã hội cho nhân dân vùng dự án.

Cơ chế về thủ tục phê duyệt chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác đối với các hạng mục liên quan đến dự án và các dự án thành phần; xử lý chồng lấn khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia; xử lý chồng lấn quy hoạch (nếu phát sinh) trong quá trình thực hiện dự án.

Cơ chế về thực hiện tham vấn báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Các cơ chế, chính sách cần thiết khác sẽ được nghiên cứu cụ thể để tổng hợp, báo cáo trong hồ sơ trình Quốc hội điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

"Việc triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù nêu trên là rất cấp thiết nhằm đẩy nhanh tiến độ hoàn thành, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng nhu cầu điện năng cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua các cơ chế, chính sách đặc thù nêu trên tại Kỳ họp này, làm cơ sở để khẩn trương thực hiện Dự án, bảo đảm chất lượng và tiến độ theo yêu cầu.

Trong quá trình triển khai dự án, nếu phát sinh các vấn đề mới hoặc phải sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách này, Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định," Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trình bày tờ trình của Chính phủ tại phiên họp.

Thu Thảo