Tổng Bí thư Tô Lâm: Lắng nghe ý kiến của nhân dân để sửa đổi Hiến pháp

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15, Quốc hội thảo luận tại tổ về đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Phát biểu thảo luận tại tổ 1 (Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP.Hà Nội), Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 là kỳ họp quan trọng, vì vậy khai mạc sớm 2 tuần so với thường lệ để có đủ thời gian xem xét các nội dung, trong đó có sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp cần đảm bảo đúng quy trình, quy định, tiến hành lấy ý kiến nhân dân.

“Nếu có thể, sẽ sửa đổi Hiến pháp một cách căn bản, dự kiến kỳ đại hội sau, có thể tính toán bổ sung cương lĩnh phát triển đất nước để có tầm nhìn dài hơn, định hình sự phát triển của đất nước trong giai đoạn tới như thế nào, khi đó mới xem xét sửa đổi Hiến pháp”, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ.

Tổng Bí thư cho hay qua đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng của năm 2025, có một số chỉ tiêu đạt kết quả đáng mừng như: Tổng thu ngân sách Nhà nước 4 tháng ước đạt 48% kế hoạch cả năm, tăng 26,3% so cùng kỳ năm 2024. Kết quả này có được cũng có sự đóng góp tích cực của TP.Hà Nội (thu ngân sách 4 tháng đầu năm đạt hơn 50% kế hoạch cả năm).

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội rất lớn, chúng ta cần tập trung phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế; tiếp tục cải thiện đời sống của nhân dân; đất nước phát triển thì người dân phải được thụ hưởng thành quả đó và tạo tiền đề rất quan trọng cho sự phát triển của giai đoạn sau.

“Hoàn thành các chỉ tiêu Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 13 là tiền đề rất tốt để chúng ta đặt ra kế hoạch cho Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 14. Chúng ta hoàn toàn có cơ sở để hoàn thành các chỉ tiêu của Đại hội 14”, Tổng Bí thư khẳng định.

Tổng Bí thư Tô Lâm cũng mong muốn các đại biểu quốc hội tiếp tục lắng nghe ý kiến của cử tri và nhân dân tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, cũng như công tác xây dựng pháp luật.

Tổng Bí thư Tô Lâm cho hay trong tháng 5.2025 sẽ triển khai hai Nghị quyết của Bộ Chính trị: Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4.5.2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. “Những vấn đề được thể chế hóa bằng các văn bản pháp luật của Quốc hội cũng sẽ được xem xét để xử lý ngay”, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết.

Cho ý kiến tại tổ 13, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã được Bộ chính trị, Trung ương bàn rất kỹ, cho ý kiến nhiều lần. Đây là công việc rất hệ trọng, cần tiến hành thận trọng, khách quan, dân chủ, khoa học, hiệu quả.

“Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp lần này chỉ tập trung phục vụ việc tiếp tục thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18 của Trung ương, không mở rộng sang các lĩnh vực khác”, ông Mẫn nêu.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Theo đó, tập trung vào sửa đổi, bổ sung 8/120 điều, với 2 nhóm nội dung: Các quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội; các quy định tại chương 9 của Hiến pháp năm 2013 để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, tại kỳ họp này, nếu Quốc hội quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp trước ngày 30.6.2025 và có hiệu lực thi hành từ 1.7.2025 thì sẽ kết thúc hoạt động cấp huyện, chức năng nhiệm vụ của cấp huyện sẽ chuyển về cấp xã, một phần chuyển cấp tỉnh. Mô hình chính quyền sẽ còn 2 cấp là cấp tỉnh và cấp xã.

Liên quan tới việc sáp nhập cấp tỉnh, dự kiến sau khi Chính phủ trình Quốc hội Đề án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận cho ý kiến. Nếu được Quốc hội chấp thuận nhấn nút thông qua, sẽ sáp nhập từ 63 tỉnh thành phố xuống còn 34 tỉnh, thành phố.

Quy định chuyển tiếp cũng đã được Bộ Chính trị cho ý kiến, với thời gian khoảng một tháng rưỡi để bảo đảm chính quyền địa phương hoạt động thông suốt, không gián đoạn, phù hợp với lộ trình thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức cấp huyện.

Do định hướng phạm vi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này mang tính giới hạn, dự kiến chỉ liên quan đến khoảng 8/120 điều của Hiến pháp năm 2013 nên đề nghị Quốc hội xác định hình thức văn bản để sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp lần này là Nghị quyết của Quốc hội.

Đại biểu Sùng A Lềnh (Lào Cai) nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 thể hiện sự chủ động của Quốc hội trước những thay đổi lớn trong tổ chức bộ máy nhà nước và yêu cầu ngày càng cao của công cuộc cải cách thể chế.

Đại biểu Sùng A Lềnh cũng nhất trí cao việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội để sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. "Cách làm này phù hợp với thông lệ luật pháp quốc tế, vừa linh hoạt, vừa bảo đảm chặt chẽ về quy trình, tránh xáo trộn toàn văn Hiến pháp khi phạm vi điều chỉnh tương đối hẹp".

Về thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị giao rõ đầu mối chịu trách nhiệm tổng hợp, tiếp thu, giải trình ý kiến của nhân dân, các ngành, các cấp bởi đây là giai đoạn quyết định chất lượng, tính đồng thuận của các nội dung sửa đổi, bổ sung.

Cùng với đó, cần có quy định về việc báo cáo định kỳ về tiến độ để Quốc hội có thể giám sát chặt chẽ quá trình xây dựng dự thảo nghị quyết. "Hiến pháp là đạo luật gốc, có giá trị nền tảng nên bất kỳ sửa đổi nào cũng cần được cân nhắc rất kỹ lưỡng và thận trọng nhưng cũng phải nhanh và kịp thời để không làm lỡ nhịp cải cách thể chế".

Lam Thanh