Tổ quốc nơi đầu sóng - Kỳ 3: Sức sống giữa trùng khơi
Trường Sa hôm nay đã khoác lên mình “tấm áo mới”, với những công trình nhà ở, đường bê tông, hệ thống điện bằng năng lượng sạch,... góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của quân, dân trên đảo. Tự hào biết bao, giữa muôn trùng sóng gió, các đảo đã được xanh hóa nhờ bàn tay, công sức của bao thế hệ gắn bó với Trường Sa.
Những đảo xanh giữa biển trời quê hương
Bình minh ló rạng trên Biển Đông, cũng là lúc Tàu Kiểm ngư 491 thả neo để đoàn công tác của chúng tôi lên thăm đảo Đá Tây. Nhìn từ phía biển, đảo Đá Tây được bao phủ bởi màu xanh của cây cối tươi tốt, vươn mình trong ánh nắng ban mai. Xuồng CQ đưa đoàn công tác lên cầu cảng, các chiến sĩ và nhân dân trên đảo hân hoan chào đón, tay bắt mặt mừng. Dẫn chúng tôi đi thăm đảo, Thượng tá Nguyễn Tường Tín - Chỉ huy trưởng đảo Đá Tây khoe: “Đảo không chỉ trồng được ổi, xoài, đu đủ... cho thu hoạch quanh năm, mà còn trồng được cả dưa hấu. Mỗi đợt chúng tôi trồng dưa trên diện tích hơn 1.000m2 cho thu hoạch được hơn 5 tấn. Quả to nhất nặng gần 20kg, quả nhỏ cũng được 4kg, đủ trái cây, rau sạch cung cấp cho quân và dân trên đảo. Có được thành quả này là nhờ trong nhiều năm qua, các cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên đảo đã dày công quy hoạch, cải tạo đất, vun trồng, chăm sóc".

Những công trình được đầu tư xây dựng khang trang, cùng hệ thống cây xanh trên đảo Đá Tây.
Trong điều kiện nắng, gió quanh năm, để cây trồng thích nghi, phát triển, quân và dân trên đảo đã trồng hàng cây phi lao bao quanh đảo tạo thành lá chắn sóng, gió và hơi nước mặn của biển. Để cải tạo lớp đất cát san hô, quân và dân trên đảo đã tận thu toàn bộ lá cây, rác thải hữu cơ trong sinh hoạt hằng ngày dùng ủ tạo phân vi sinh chăm bón cho cây. Hệ thống hầm, hố chứa nước mưa, máy lọc nước biển lấy nước ngọt được đầu tư kiên cố, đủ cung cấp nước cho sinh hoạt và tưới cây xanh mỗi ngày. Bên cạnh đó, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên đảo còn sáng tạo, khéo léo trong việc ươm, chiết, lai tạo ra những giống cây mới thích nghi với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng trên đảo. Với cách làm đó, đảo Đá Tây từng ngày được xanh hóa, góp phần cải thiện môi trường, bảo đảm sức khỏe cho quân và dân trên đảo.
Tại các đảo: Trường Sa, Sinh Tồn, Song Tử Tây, Nam Yết,... các công trình nhà ở, điện, đường, trường, trạm đã được đầu tư xây dựng khang trang, to đẹp; hệ thống cây xanh các loại được chăm sóc kỹ, phát triển tươi tốt, đã phủ xanh gần 100% diện tích các đảo. Chiến sĩ Nguyễn Văn Trí (đảo Sinh Tồn) cho biết: “Ở trên đảo, mỗi đơn vị, hộ dân được giao nhiệm vụ chăm sóc, vun trồng, bảo vệ từ 5 đến 10 cây xanh các loại. Đồng thời, mỗi hộ dân, chiến sĩ hằng ngày phải thực hiện tăng gia trồng đủ loại rau xanh. Chỉ huy đảo còn khuyến khích, tạo điều kiện cho chúng tôi ươm, chiết các loại cây xanh vừa để trồng trên đảo vừa gửi tặng cho các đảo khác. Từ năm 2024 đến nay, đảo đã chiết tặng 1.800 cây xanh cho các đảo khác”.
Chúng tôi đến thăm gia đình anh Lê Thanh Tuấn và chị Bùi Thị Kim Ngọc (đảo Sinh Tồn) đúng lúc cả hai đang chăm sóc vườn rau xanh sau nhà. Nhìn luống mồng tơi, cải, dền, rau má và giàn mướp đắng, bầu,... xanh tốt, trĩu quả ai cũng trầm trồ ngợi khen. Anh Tuấn chia sẻ: “Ở đảo nắng, gió quanh năm, để trồng được rau xanh, chúng tôi phải làm bờ rào che chắn cẩn thận. Đặc biệt, mỗi người dân, chiến sĩ trên đảo đều có ý thức chăm sóc, bảo vệ cây xanh rất cẩn thận. Không ai tự ý bẻ cành, chặt cây hoặc lơ là việc chăm sóc. Nhờ đó, cây xanh phát triển mạnh, tạo ra nhiều lợi ích”.
Sức sống mãnh liệt
Trong hành trình đến Trường Sa, đoàn công tác của chúng tôi có dịp ghé thăm đảo Đá Thị. Nhìn từ xa, đảo như cột mốc sừng sững giữa biển trời mênh mông. Đặt chân lên đảo, ai cũng ngạc nhiên bởi sự sắp xếp khoa học trong không gian chật hẹp của đảo. Các phòng ở, phòng ăn, phòng họp,… được bố trí ngăn nắp, gọn gàng. Thượng úy Mai Vũ Thanh Nguyên - Chỉ huy trưởng đảo Đá Thị chia sẻ, ở đây điều kiện công tác, sinh hoạt khắc nghiệt hơn so với những đảo có diện tích lớn. Thế nhưng, vượt lên tất cả, bằng ý chí, nghị lực, tinh thần đoàn kết và trách nhiệm, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ công tác trên đảo luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xây dựng đảo trở thành một trong những tuyến phòng thủ vững chắc tại Trường Sa. Không những duy trì nghiêm chế độ trực chiến, tuần tra canh gác, quan sát các mục tiêu và chế độ thông tin thông suốt, cán bộ, chiến sĩ trên đảo còn luôn làm tốt công tác tuyên truyền, hướng dẫn, giúp đỡ ngư dân khai thác hải sản trong khu vực. Từ đầu năm 2024 đến nay, đơn vị đã cấp phát thuốc, hỗ trợ thực phẩm, nước ngọt, rau xanh các loại cho 16 lượt tàu cá của ngư dân.

Chiến sĩ đảo Đá Thị chăm sóc vườn rau xanh.
Ở các đảo Cô Lin, Len Đao,... và nhà giàn DK1, trong điều kiện khắc nghiệt, nhưng bằng sức trẻ với tinh thần “thép”, các cán bộ, chiến sĩ đã vượt qua mọi khó khăn, xây dựng đảo, nhà giàn thành pháo đài vững chắc giữa trùng khơi. Đại úy Nguyễn Xuân Hoàng - Chính trị viên đảo Cô Lin tâm sự, tuy đảo nhỏ nhưng ở đây có đầy đủ tiện nghi phục vụ đời sống sinh hoạt, chiến đấu của bộ đội. Ở đảo có phòng đọc sách với hàng nghìn đầu sách, phòng tập gym với đầy đủ dụng cụ, phòng sinh hoạt chung để nắm bắt tin tức hằng ngày; được trang bị hệ thống điện năng lượng, máy lọc nước biển, mạng viễn thông để cán bộ, chiến sĩ liên lạc với gia đình ở đất liền... Hằng ngày, cán bộ, chiến sĩ còn tích cực trồng rau xanh, nuôi gà, vịt, heo... để nâng cao chất lượng bữa ăn của bộ đội. Từ năm 2024 đến nay, đảo đã trồng được hơn 1 tạ rau xanh các loại; hỗ trợ hơn 50 lít nước ngọt và 40kg rau xanh cho 20 lượt tàu cá của ngư dân. Để có được những mầm xanh trên đảo, mỗi cán bộ, chiến sĩ phải chăm chút cẩn thận. Vườn rau xanh được che chắn để tránh gió, sóng biển ập vào. Nước sinh hoạt hằng ngày được thu gom dùng để tưới rau và cây xanh. Các loại rác hữu cơ trong sinh hoạt được dùng để ủ thành phân bón cho cây.
Ra công tác ở nhà giàn DK1/20 đã nhiều năm, Trung úy Trương Quốc Hiếu quá quen với cuộc sống khắc nghiệt nơi đây. Chia sẻ về bí kíp trồng rau xanh ở nhà giàn, Trung úy Trương Quốc Hiếu chia sẻ: “Vào những tháng mùa khô, nắng nóng, để trồng được rau, chúng tôi phải tận dụng những nơi khuất gió, dùng tôn che chắn kín xung quanh. Phân bón hữu cơ tận dụng từ xác cá và rác hữu cơ. Mỗi loại rau đều phân chia thành từng khu vực để dễ chăm sóc và trồng theo hình thức gối đầu. Nhờ vậy, dù ở giữa biển khơi, chúng tôi vẫn có rau xanh để cải thiện bữa ăn hằng ngày”.
Tới thăm vườn rau xanh và trại nuôi gia súc, gia cầm của cán bộ, chiến sĩ ở các đảo và nhà giàn, bác sĩ Trịnh Nguyên Hùng - Bệnh viện Đa khoa tỉnh trầm trồ: “Thật khâm phục tinh thần, ý chí kiên cường của các chiến sĩ ở đây. Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, các chiến sĩ còn khéo léo trồng được đủ các loại rau, quả, cây xanh và phát triển chăn nuôi đảm bảo cuộc sống sinh hoạt, sức khỏe. Qua đây, chúng tôi hiểu hơn về sự can trường, sức sống mãnh liệt của quân và dân trên đảo Trường Sa”.