Tình báo Mỹ: Nga đẩy mạnh chiến thuật phi quân sự, hạt nhân không còn là lựa chọn hàng đầu

Dù Nga đã điều chỉnh học thuyết quốc phòng, hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân, các chuyên gia nhận định rằng Moscow coi đây là biện pháp cuối cùng và không dễ dàng sử dụng trong bối cảnh hiện tại. Thay vào đó, Nga được cho là đang triển khai các biện pháp đáp trả chiến lược, bao gồm tấn công mạng cũng như tăng cường hoạt động tình báo để bảo vệ lợi ích quốc gia trước áp lực ngày càng gia tăng từ phương Tây.

Tổng thống Nga Vladimir Putin - Ảnh: Reuters

Học thuyết hạt nhân của Nga và chiến lược phản ứng

Moscow vẫn duy trì quan điểm vũ khí hạt nhân chỉ được sử dụng trong các tình huống đặc biệt nghiêm trọng. Một trợ lý quốc hội Mỹ được Reuters phỏng vấn khẳng định: "Các đánh giá tình báo đều nhất quán rằng Nga không có ý định leo thang hạt nhân, ngay cả khi đối mặt với các động thái hỗ trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine".

Việc sử dụng vũ khí hạt nhân không mang lại lợi thế chiến lược đáng kể cho Nga, trong khi đó, nguy cơ về phản ứng chính trị và ngoại giao từ cộng đồng quốc tế lại rất lớn. Nga hiểu rõ rằng hành động này có thể gây ra hậu quả toàn cầu nghiêm trọng, bao gồm cả sự cô lập và mất đi các quan hệ đối tác chiến lược hiện tại.

Kể từ khi Ukraine gia tăng các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga, đặc biệt tại khu vực Kursk, Moscow đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược. Gần đây, Nga thực hiện các vụ thử tên lửa đạn đạo mới, được đánh giá là tín hiệu cảnh báo tới phương Tây rằng Moscow không chấp nhận các hành động leo thang từ phía Ukraine và đồng minh.

"Nga đang phản ứng tương xứng trước những gì họ coi là mối đe dọa leo thang từ phương Tây", một quan chức Mỹ nhận định. Thay vì leo thang hạt nhân, Nga tập trung vào các chiến dịch củng cố phòng thủ và sử dụng các biện pháp chiến lược phi quân sự.

Một số nước châu Âu đã cáo buộc Nga đã triển khai một loạt các chiến dịch "vùng xám" nhằm gây áp lực lên phương Tây. Các biện pháp này bao gồm tấn công mạng vào cơ sở hạ tầng quan trọng, như hệ thống năng lượng tại châu Âu, cũng như sử dụng mạng lưới tình báo để gây ảnh hưởng về vấn đề ủng hộ Ukraine.

Angela Stent, chuyên gia Nga tại Đại học Georgetown (Mỹ), giải thích: "Nga đang tận dụng các biện pháp phi quân sự để bảo vệ lợi ích chiến lược của mình, đồng thời tránh leo thang quân sự trực tiếp".

Một nhà ngoại giao châu Âu bổ sung rằng Moscow đang mở rộng các chiến dịch gây ảnh hưởng tại châu Âu, nhắm vào các quốc gia có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Ukraine. Những chiến dịch này không chỉ là các hành động trả đũa mà còn là nỗ lực nhằm định hình lại cục diện chính trị khu vực, tạo lợi thế cho Moscow trong cuộc đối đầu kéo dài.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, Nga đã thể hiện sự thận trọng trong việc tránh các hành động có thể dẫn đến xung đột không kiểm soát. Thay vì sử dụng các biện pháp quân sự cực đoan, Moscow lựa chọn các công cụ phi quân sự để bảo vệ lợi ích chiến lược và củng cố vị thế của mình.

Những hoạt động này không chỉ giúp Nga giảm thiểu nguy cơ leo thang mà còn tạo điều kiện để Moscow duy trì ảnh hưởng trong khu vực, đồng thời đối phó hiệu quả với các thách thức từ phương Tây.

"Nga đang tìm cách cân bằng giữa bảo vệ lợi ích quốc gia và tránh đẩy tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát", một chuyên gia an ninh nhận định với Reuters.

Quyết định của Mỹ về ATACMS: Tranh cãi và tác động

Quyết định của Tổng thống Joe Biden cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa ATACMS đã gây tranh luận trong nội bộ chính quyền Mỹ. Ban đầu, nhiều quan chức từ Nhà Trắng và Lầu Năm Góc lo ngại rằng động thái này có thể kích thích Nga thực hiện các biện pháp trả đũa mạnh mẽ, không chỉ với Ukraine mà còn với các đồng minh NATO hoặc các căn cứ quân sự của Mỹ ở nước ngoài.

Tuy nhiên, một số quan chức lại cho rằng lo ngại về nguy cơ leo thang, bao gồm cả hạt nhân, đã bị thổi phồng. "Tình hình vẫn nguy hiểm, nhưng nỗi sợ hạt nhân đã bị cường điệu hóa", một quan chức Mỹ cho biết.

Quyết định cho phép Ukraine sử dụng ATACMS tấn công lãnh thổ Nga được đưa ra trong bối cảnh Moscow tăng cường hợp tác quân sự với Triều Tiên, bao gồm việc triển khai hàng nghìn binh sĩ Triều Tiên hỗ trợ cuộc chiến. Sự tham gia của Triều Tiên được coi là yếu tố thay đổi cục diện, buộc Mỹ phải tăng cường hỗ trợ quân sự để duy trì lợi thế chiến trường cho Ukraine.

Trước khi Mỹ triển khai ATACMS, Nga đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược, di chuyển phần lớn khí tài quân sự quan trọng ra khỏi tầm bắn của loại tên lửa này. Điều này cho thấy Moscow không chỉ phản ứng nhanh nhạy mà còn thể hiện khả năng thích ứng chiến lược cao trước các mối đe dọa mới.

Việc cung cấp ATACMS của Mỹ không chỉ mang ý nghĩa quân sự mà còn là tín hiệu chính trị gửi tới Moscow, khẳng định sự ủng hộ lâu dài của Washington với Kyiv. Tuy nhiên, động thái này cũng tiềm ẩn nguy cơ làm gia tăng căng thẳng khu vực và có thể khiến Nga cảm thấy áp lực phải triển khai các biện pháp đáp trả mạnh mẽ hơn.

Mỹ thêm gói hỗ trợ Ukraine

Đáng chú ý, Reuters hôm 28.11 cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chuẩn bị một gói viện trợ quân sự trị giá 725 triệu USD cho Ukraine, bao gồm nhiều vũ khí như mìn, máy bay không người lái, tên lửa Stinger và đạn dược HIMARS. Gói viện trợ này lớn hơn nhiều so với các gói trước đây, nhằm hỗ trợ Kyiv trong bối cảnh lực lượng Nga đang tiến công mạnh mẽ.

Đặc biệt, gói viện trợ dự kiến cung cấp mìn "không bền", có khả năng tự hủy để giảm nguy cơ gây hại cho dân thường. Đây là lần đầu tiên Mỹ xuất khẩu mìn sau nhiều thập kỷ và có thể gây tranh cãi trên trường quốc tế.

Quyết định này đánh dấu sự gia tăng cam kết của chính quyền Biden trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tháng 1.2025. Gói viện trợ là nỗ lực cuối cùng của chính quyền Biden nhằm củng cố khả năng phòng thủ của Ukraine, đồng thời gửi thông điệp về sự ủng hộ dài hạn từ Mỹ, bất chấp những thay đổi chính trị sắp tới.

Hoàng Vũ