Tín dụng chính sách: Thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ

Số liệu nói lên hiệu quả

Các báo cáo, ý kiến tại hội nghị thống nhất đánh giá, kết quả đạt được trong 10 năm qua đã khẳng định Chỉ thị số 40 là giải pháp đúng đắn, phù hợp, thiết thực, mang tính đột phá trong chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện tín dụng chính sách xã hội, qua đó nhận được sự đánh giá cao của Ngân hàng Thế giới và các tổ chức quốc tế, góp phần thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách, mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng mà Đảng, Nhà nước đề ra.

Với vai trò đầu mối thực hiện, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã tập trung huy động được nguồn vốn lớn, đa dạng, tạo nguồn lực để từng bước mở rộng đối tượng, nâng mức cho vay, đáp ứng kịp thời và ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Trong 10 năm qua, ngân hàng này đã huy động được 238.338 tỷ đồng, đưa tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đến nay đạt 373.010 tỷ đồng, tăng gấp 2,8 lần so với trước khi thực hiện Chỉ thị, tốc độ tăng trưởng nguồn vốn bình quân hàng năm đạt 10,8%.

Điểm nổi bật là 100% địa phương cấp tỉnh, cấp huyện trong cả nước đã quan tâm cân đối, bố trí ngân sách ủy thác qua NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay đến nay đạt 47.350 tỷ đồng, tăng 43.542 tỷ đồng (gấp 12,4 lần) so với trước khi thực hiện Chỉ thị. Tổng dư nợ các chương trình tín dụng đến nay đạt 350.822 tỷ đồng, tăng 221.365 tỷ đồng (tăng gần 171%) so với cuối năm 2014, với hơn 6,8 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách đang còn dư nợ, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 10,5%.

Nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đã tiếp tục được triển khai rộng rãi đến 100% xã, phường, thị trấn trong cả nước

Nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đã tiếp tục được triển khai rộng rãi đến 100% xã, phường, thị trấn trong cả nước; giúp trên 21 triệu lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách khác được vay vốn với tổng doanh số cho vay đạt 733.152 tỷ đồng, góp phần mang lại sinh kế, tạo thêm việc làm, cải thiện đời sống nhân dân, cũng như ngăn chặn tệ cho vay nặng lãi, giúp đảm bảo an ninh, trật tự và an toàn xã hội; đồng thời góp phần thực hiện các mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội bền vững, trong đó nổi bật là thực hiện thành công giảm nghèo tỷ lệ hộ nghèo từ 14,2% năm 2011 xuống 2,93% cuối năm 2023 (theo chuẩn nghèo đa chiều).

Cùng với đó, mục tiêu bảo toàn, phát triển vốn cho Nhà nước được bảo đảm, chất lượng tín dụng chính sách xã hội được nâng cao. Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ khoanh giảm từ 0,93%/tổng dư nợ (khi bắt đầu thực hiện Chỉ thị 40) xuống còn 0,56%/tổng dư nợ, trong đó nợ quá hạn chỉ chiếm 0,22%/tổng dư nợ (đến thời điểm 31/7/2024).

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, hạn chế phân hóa giàu nghèo, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển bền vững đất nước. Theo Thủ tướng, với những kết quả đạt được sau hơn một thập kỷ cả hệ thống chính trị chung tay vào cuộc, tín dụng chính sách xã hội đã trở thành một "điểm sáng" và là một "trụ cột" trong hệ thống các chính sách giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, đặc biệt là người nghèo và đối tượng yếu thế trong xã hội.

Nâng cao chất lượng và đảm bảo tính bền vững

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao sự chủ động, tích cực của các bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương các cấp, đặc biệt là sự đóng góp quan trọng của NHCSXH trong tham mưu, tổ chức thực hiện Chỉ thị 40, Kết luận 06 và Kế hoạch triển khai Chỉ thị, Kết luận của Ban Bí thư do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, Thủ tướng chỉ rõ, việc thực hiện còn một số tồn tại, hạn chế, như cơ cấu nguồn vốn chưa thực sự hợp lý và đảm bảo tính bền vững; nguồn vốn ủy thác tại một số tỉnh còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương; một số chính sách tín dụng mặc dù có điều chỉnh nâng mức cho vay nhưng việc triển khai còn chậm…

Trên cơ sở kết quả tổng kết 10 năm thực hiện, Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, thực hiện hiệu quả hơn nữa các chủ trương, quan điểm của Đảng về chính sách xã hội và về tín dụng chính sách xã hội. Thực tiễn đã chứng minh mô hình tổ chức, phương thức quản lý tín dụng mà NHCSXH triển khai trong hơn 20 năm qua là phù hợp với tình hình thực tế, điều kiện trong từng giai đoạn của Việt Nam. Vì vậy, Thủ tướng nhấn mạnh cần sớm hoàn thiện nghị định về tổ chức và hoạt động của NHCSXH; thực hiện hiệu quả công tác điều hành; nâng cao chất lượng hoạt động ủy thác/ủy nhiệm giữa NHCSXH và các tổ chức chính trị - xã hội, ban quản lý tổ tiết kiệm và vay vốn; nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn tại các điểm giao dịch xã.

Đồng thời, giao các bộ, ngành Trung ương tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định, nhằm tập trung nguồn lực, cải thiện cơ cấu nguồn vốn cho NHCSXH theo hướng ổn định, bền vững, chủ động báo cáo, tham mưu Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cân đối, cấp đủ vốn điều lệ, cấp bù lãi suất, phí quản lý và vốn thực hiện chính sách tín dụng mới được ban hành, đảm bảo nguồn vốn hoạt động được bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm cho NHCSXH; Nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho phép tăng hạn mức phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, tạo điều kiện để NHCSXH được tiếp nhận nguồn vốn ODA và mở rộng các hình thức huy động vốn…

Đặc biệt, với tinh thần "Trung ương và địa phương cùng làm", cần quán triệt và tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24/5/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, xây dựng gói 30.000 tỷ đồng (cho vay mua, thuê, thuê mua, xây dựng hoặc cải tạo sửa chữa nhà ở để thực hiện chính sách xã hội) để giao cho NHCSXH thực hiện, trong đó 15.000 tỷ đồng từ nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ và 15.000 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác.

Với phương châm hành động “thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ, nâng cao hiệu quả”, Thủ tướng tin tưởng NHCSXH sẽ phát huy truyền thống, kết quả đạt được, kinh nghiệm trong triển khai thực hiện, khắc phục những hạn chế, tồn tại, nỗ lực hơn nữa, thực hiện tốt hơn nữa những nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, khẳng định được sứ mệnh và trách nhiệm xã hội to lớn của mình.

Anh Tuấn