Tím biếc mùa hoa lục bình
Thời điểm từ tháng Giêng đến tháng 5 âm lịch, ven các cống ngăn mặn hay các dòng sông trữ nước ngọt, tại huyện Trần Văn Thời, hoa lục bình bắt đầu nở rộ, khoe sắc kín ao hồ, kênh rạch, sắc tím nên thơ, mênh mang trên sông nước, tạo nên bức tranh sinh động, ấn tượng cho người đi đường khi một lần thấy.
Lục bình là loài cây dại, lá có màu xanh, láng, nhẵn mặt như hình chiếc quạt. Hoa có màu tím nhạt và thường nở khi tiết trời nắng gắt, từ lúc nở đến khi tàn chỉ ngắn ngủi 2-3 ngày; khi tàn, một đài khác lại mọc lên và bung nở vẻ đẹp đằm thắm. Hoa cao tầm 30 cm, chắc có lẽ có 6 nhánh hoa trên mỗi bông tạo thành chùm nên mang tên là lục bình. Hoa lục bình mang vẻ đẹp bình dị, mong manh, chỉ sống trôi dạt trên sông mà chẳng ai ngó ngàng. Không biết có hẹn ước gì không mà sau Tết là cùng nhau khoe sắc, điều đặc biệt là hoa chỉ đẹp khi ở dưới nước, đứng cạnh nhau, còn khi ngắt đem lên bờ, hoa sẽ tàn và héo úa, không còn hấp dẫn.

Hoa lục bình chỉ đẹp khi ở dưới nước, đứng cạnh nhau để khoe sắc, thời gian nở cho đến lúc tàn tầm 2-3 ngày.
Hoa lục bình cứ trầm lặng, suốt đời chịu cảnh bèo dạt mây trôi, không cao sang mà thích lênh đênh trên sông nước, tim tím, lãng mạn, lững lờ theo kênh rạch. Hoa không thơm, chẳng kiêu sa đài các nhưng mang một nét duyên riêng, bình dị. Không giống bất kỳ loài hoa nào, lục bình khi nở thường cùng một lúc, cả khúc sông kín mít màu tím lịm, chẳng hoa nào chịu lép vế với nhau, kiêu hãnh khoe sắc với nắng gió vùng quê. Là loài hoa dân dã, quê mùa, thân thương quen thuộc với người dân quê, mỗi khi bữa cơm thiếu thốn thì hái hoa lục bình lên rửa sạch, để ráo, xào với tép mỡ, chấm nước mắm ăn với cơm nóng thì ngon lành và hao cơm. Nếu muốn sang hơn thì nấu nồi mắm thiệt ngon, chấm hoa lục bình thì đỡ ngán mà lại đúng chất dân dã miền quê sông nước.

Cô Phạm Thị Kiều hái bông để xào với thịt, nhúng lẩu mắm, nấu canh chua, thưởng thức hương vị đặc trưng của miền sông nước.
Cô Phạm Thị Kiều, ấp Rạch Ruộng A, xã Khánh Lộc, tâm tình: “Mỗi năm nở có một mùa, qua Tết là trổ rộ, bông tím, rất đẹp. Bà con hái nhúng lẩu mắm, hoặc nhúng lẩu ngọt, để làm phong phú thêm món ăn ở quê”. Cũng có những người dân quê tranh thủ hái bông lục bình bán cho người đi đường, loài hoa không trồng cũng chẳng tốn công chăm sóc và không mất đồng vốn nào nhưng lại mang thu nhập. Cô Nguyễn Thanh Xuân, Khóm 5, thị trấn Trần Văn Thời, huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Từ tháng Giêng bông lục bình bắt đầu nở rộ, bà con hái bán cho khách đi đường với giá 25 ngàn đồng/kg, người mua mang về chấm mắm kho, lẩu gì nhúng cũng ngon, hay xào, nấu canh chua cũng được”. Hoa lục bình lặng lẽ nở và lặng lẽ đẹp, mộc mạc, giản dị, khiêm nhường nhưng nó chính là hồn quê, tình quê dâng đầy trong ký ức, âm thầm lặng lẽ trôi theo dòng đời, mang sự thủy chung da diết.
Ngày nay, khi điện, đường, trường, trạm, lộ làng được đô thị hóa, vùng quê không còn vẹn nguyên những khung cảnh thanh bình, yên ả, làm cho nhiều thế hệ đi trước khi nhìn thấy hoa lục bình lại thổn thức nhớ quê, nhớ mùa hoa lục bình vẹn nguyên trong ký ức.