Đề Ngữ văn: Người trẻ hào hứng đón nhận văn hóa nước ngoài

Gợi ý đáp án

I. Đọc hiểu đoạn trích "Sức sống mãnh liệt của lục bát"

Câu 1. Luận điểm của đoạn trích: Trong thời buổi hội nhập, toàn cầu hóa hiện nay, dường như đang có hai thái độ trái ngược đối với lục bát.

Câu 2. Những lí lẽ được tác giả triển khai làm rõ luận điểm: Lắm kẻ thờ ơ, hoài nghi khả năng của lục bát. Nhiều người nhận thấy ở lục bát những ưu thế không thể thơ nào có được.

Câu 3. Nhận xét: Cách lập luận chặt chẽ với luận điểm rõ ràng, lí lẽ thuyết phục và dẫn chứng cụ thể, phù hợp. Ngôn ngữ biểu cảm hiệu quả vừa làm sáng tỏ luận điểm của văn bản, vừa thể hiện thái độ của tác giả. Qua đó, người đọc tin tưởng nội dung mà tác giả đã truyền đạt.

Câu 4. Lục bát vẫn gắn bó máu thịt với tâm hồn Việt trên con đường hiện đại, vì: Nhiều người nhận thấy lục bát có nhiều ưu thế nên vẫn tiếp tục sáng tạo không mệt mỏi. Nội dung về sau của lục bát càng ngày càng trẻ trung, hiện đại hơn so với hồi đầu.

Câu 5. Đề xuất một giải pháp: Định hướng: Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho học sinh về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của các giá trị văn hóa dân tộc. Đưa vào chương trình giảng dạy các hoạt động ngoại khóa về trang phục truyền thống dân tộc, những điệu hát, trò chơi dân gian, nhạc cụ dân tộc, làng nghề truyền thống.

II. Nghị luận về yếu tố văn hóa nước ngoài

Câu 1. Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) nhận xét mối liên hệ giữa hình ảnh con người và sắc màu mùa hè trong bài thơ: "Mùa hè".

- Bài thơ có 4 khổ thơ, mỗi khổ thơ đều có hình ảnh con người và sắc màu màu hè. Con người thể hiện qua bốn hình ảnh: cô bé, thiếu nữ, thiếu phụ, bà lão. Mùa hè thể hiện qua các sắc màu: xanh thẳm, đỏ rực, vàng úa, màu rất lạ.

- Nhận xét:

Hình ảnh con người và sắc màu mùa hè trong bài thơ có sự vận động song hành, đăng đối trong từng khổ thơ: cô bé-xanh thẳm; thiếu nữ-đỏ rực; thiếu phụ-vàng úa; bà lão-màu rất lạ.

Đây là sự liên tưởng độc đáo, sáng tạo của nhà thơ. Các hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng thể hiện sự trưởng thành qua các chặng đường đời của người phụ nữ và tương ứng là các màu sắc của mùa hè trong cái nhìn của con người, biểu hiện sự trôi chảy của cuộc đời từ những năm tháng tuổi trẻ, thanh xuân tươi đẹp, rực rỡ đến năm tháng cuối đời khi những người yêu dấu của mình đã không còn nữa.

Người đọc nhận ra mối liên hệ giữa sắc màu mùa hè và các chặng đường trong đời người, từ đó biết trân trọng hơn cuộc sống hiện tại.

Câu 2. Hiện nay nhiều người trẻ hào hứng đón nhận những yếu tố văn hóa nước ngoài nhưng không ít người lo lắng về tác hại của nó.

Mở bài: dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận (tuổi trẻ phải tỉnh táo, sáng suốt trong việc tiếp nhận các yếu tố văn hóa).

Thân bài:

Giải thích: văn hóa là những giá trị tinh thần và vật thể do con người sáng tạo và tiếp nhận trong quá trình sống. Văn hóa được hình thành trong thời gian dài và thể hiện rõ ràng trong đời sống hàng ngày.

Bàn luận:

Mối liên quan giữa tuổi trẻ và văn hóa: quá trình giao lưu, hội nhập của các nước trên thế giới và sự phát triển của công nghệ thông tin đã mở ra những cánh cửa văn hóa mới cho thế hệ trẻ. Giới trẻ chính là đối tượng tiếp nhận nhanh nhất, từ đó hình thành các trào lưu, lối sống. Trong đó, có những yếu tố văn hóa tích cực nhưng cũng có văn hóa không phù hợp với người Việt Nam.

Lợi ích của văn hóa nước ngoài:

Đem lại cơ hội cho tuổi trẻ học tập, tăng thêm những hiểu biết về các nền văn hóa khác nhau.

Là nơi kết bạn, giao lưu vượt qua những rào cản về mọi khoảng cách và có thể tạo nên những thành công nhất định.

Mang lại cơ hội kinh doanh cho người trẻ.

Mối nguy hại từ văn hóa nước ngoài:

Nhiều người trẻ vì lợi nhuận đã không ngần ngại tạo ra những trào lưu văn hóa không tích cực để "câu like", "câu view",… Có xu hướng thần tượng những hiện tượng mạng có lối sống đạo đức không lành mạnh hay ủng hộ những hành động và phát ngôn lệch chuẩn.

Sa đà vào các yếu tố văn hóa quá mức, gây ảnh hưởng tới sức khỏe, học tập và các mối quan hệ gia đình, bạn bè…

Ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Mở rộng vấn đề, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác.

Phê phán những người không có chính kiến, dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố văn hóa ngoại lai; những người a dua, bất chấp vì lợi nhuận, cổ xúy cho những yếu tố văn hóa nguy hại…

Bác bỏ quan điểm: văn hóa nước ngoài văn minh, phát triển hơn nước mình.

Bài học nhận thức và hành động:

Nhận thức được những tác động tích cực và nguy hại từ các yếu tố văn hóa nước ngoài trong đời sống của người trẻ để điều chỉnh hành vi, thái độ cho phù hợp. Giữ vững quan điểm hòa nhập nhưng không hòa tan.

Trân trọng và có trách nhiệm trong việc giữ gìn giá trị bản sắc văn hóa dân tộc.

Bản thân không cực đoan nhưng cần biết chọn lọc những yếu tố văn hóa phù hợp để phát triển bản thân và học hỏi bạn bè quốc tế.

Kết bài: Khái quát vấn đề nghị luận: không thể phủ nhận lợi ích của các yếu tố văn hóa nước ngoài nhưng cũng không thể xem thường những tác hại của nó…

Ly Hương