Thuế carbon mới của châu Âu có thể ảnh hưởng tới xuất khẩu của nhiều nước

Cảng Hamburg, Đức. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo những nghiên cứu về tác động của Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon mới (CBAM) của Liên minh châu Âu (EU) đối với hàng xuất khẩu của Nam Phi, SARB cho biết trong trường hợp xấu nhất là thuế carbon được áp dụng đối với tất cả hàng xuất khẩu của tất cả các đối tác thương mại, thì tác động của cơ chế này có thể làm giảm tới 10% xuất khẩu và ảnh hưởng tới hơn 9% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2050. Ngoài ra, Nam Phi cũng có thể mất từ 350.000 đến 2,6 triệu việc làm vào năm 2050 nếu nhiều quốc gia áp dụng CBAM hơn hoặc tất cả hàng xuất khẩu đều phải tuân theo CBAM.

Bất chấp điều đó, SARB cũng nhấn mạnh những rủi ro này sẽ thúc đẩy các nỗ lực chuyển đổi sang nền kinh tế xanh hơn. Mặc dù Nam Phi hiện chỉ đóng góp 1% vào lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, nhưng cường độ carbon trong nền kinh tế của nước này lại cao nhất so với bất kỳ quốc gia nào trong G20. Nam Phi sử dụng than đá để cung cấp khoảng 80% năng lượng cho nền kinh tế.
SARB cho rằng tác động có thể được bù đắp nếu Nam Phi giảm cường độ phát thải carbon nhanh hơn và tăng thuế carbon địa phương của chính mình. Việc sử dụng hiệu quả nguồn thu thuế bổ sung này có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh và đưa Nam Phi trở thành nhà sản xuất xanh.
Hiện tại, cơ chế của EU sẽ chủ yếu ảnh hưởng đến các lĩnh vực khai thác tài nguyên thiên nhiên của Nam Phi bao gồm khai thác mỏ. Nếu chỉ riêng trong lĩnh vực này, xuất khẩu của Nam Phi sang EU sẽ chỉ giảm 4% vào năm 2030, khiến GDP giảm tương ứng khoảng 0,02%.
Tuy nhiên, SARB cũng xem xét khả năng CBAM được EU mở rộng cho tất cả hàng xuất khẩu của Nam Phi và nếu nó được các nước khác áp dụng, lưu ý rằng Mỹ, Canada và Nhật Bản cũng đang xem xét các đề xuất như vậy.
Mặt khác, ngay cả khi Nam Phi đàm phán miễn trừ, rủi ro vẫn có thể xuất hiện từ việc thay đổi tâm lý của người tiêu dùng hoặc nếu các đối thủ thương mại khác thích ứng nhanh hơn với thuế biên giới đối với carbon.
CBAM của EU được thiết kế để bảo vệ khả năng cạnh tranh của khối và đưa ra mức giá hợp lý cho lượng khí thải được sử dụng để sản xuất hàng hóa mà EU nhập khẩu. EU sẽ bắt đầu áp dụng các khoản thanh toán từ năm 2026.

Hoàng Minh (P/v TTXVN tại Pretoria)