Thúc đẩy phối hợp công tác giữa Bộ Công Thương và Bộ Ngoại giao để hội nhập quốc tế sâu rộng

Không ngừng đổi mới để bắt kịp xu thế hội nhập

Phát biểu tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025 ngành Công Thương diễn ra chiều 23/12, thay mặt Bộ Ngoại giao, Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ gửi lời chúc mừng Bộ Công Thương với những kết quả, thành tựu đã đạt được trong năm 2024. Trong đó, theo đại diện Bộ Ngoại giao, việc duy trì thành tích xuất khẩu ấn tượng đóng góp thiết thực vào tăng trưởng GDP và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng nâng tầm đối ngoại đa phương là hai kết quả nổi bật nhất.

Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ gửi lời chúc mừng Bộ Công Thương với những kết quả, thành tựu đã đạt được trong năm 2024

Cụ thể, trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp, kinh tế thế giới tuy phục hồi nhưng còn nhiều khó khăn, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã vượt khó. Với động lực tăng trưởng là tăng tốc để tiếp tục, Việt Nam đã vươn lên thứ 23 trên thế giới và đứng thứ hai trong ASEAN về kim ngạch thương mại, trở thành đối tác thương mại lớn nhất trong ASEAN của ba trung tâm kinh tế hàng đầu là Hoa Kỳ, EU và Trung Quốc, mang lại nguồn ngoại tệ quan trọng trong ổn định tài chính, tiền tệ và kinh tế vĩ mô trong nước. Đặc biệt đối với Trung Quốc, Bộ Công Thương đã tích cực tháo gỡ khó khăn, đảm bảo lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu chuỗi cung ứng, vận động mở cửa thị trường thành công cho dừa tươi, sầu riêng đông lạnh, cá sấu, góp phần thúc đẩy kim ngạch thương mại song phương tiếp cận mức kỷ lục.

Việt Nam tiếp tục thúc đẩy ký kết các FTA thế hệ mới, nâng tổng số FTA ký kết và tham gia lên con số 17, nổi bật với Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE đạt kỷ lục về thời gian đàm phán, mở ra nhiều cơ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với cả khu vực Trung Đông.

Bộ Công Thương cũng đã nhanh chóng bắt kịp xu thế chuyển đổi số, tăng cường các động lực phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững trong chuyển đổi xanh, thúc đẩy công tác phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Ngoại giao trong việc thúc đẩy triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập Quan hệ đối tác về chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) giữa Việt Nam với một số nước G7 và EU. Bên cạnh đó, chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan triển khai mạnh mẽ công tác hoàn thiện thể chế, thể chế trong các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản phục vụ các mục tiêu phát triển bền vững.

Về chuyển đổi số, ngành Công Thương đã tận dụng xu hướng chuyển đổi số để thúc đẩy thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ, trở thành kênh giao thương quan trọng, góp phần phát triển cung ứng và lưu thông trong và ngoài nước. Với tốc độ tăng trưởng cao nhất Đông Nam Á, Việt Nam đã vượt Philippines trở thành thị trường thương mại điện tử lớn thứ ba trong khu vực.

Tận dụng những cơ hội trước mắt

Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ chia sẻ, bước vào năm 2025, trong bối cảnh thế giới tiếp tục có những phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho ngành Công Thương song cũng tạo ra nhiều cơ hội có thể tranh thủ và tận dụng. Các biến động chính trị và xung đột khu vực ngày càng gay gắt, tiềm ẩn nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng, khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, thiếu vững chắc, đòi hỏi sự chủ động, quyết liệt mở rộng thị trường, tháo gỡ khó khăn cho các ngành hàng, nhanh nhạy nắm bắt cơ hội từ điều chỉnh chính sách của các nước.

“Trước sức ép chuyển đổi chính sách công nghiệp trong nước và thay đổi nền tảng thương mại đầu tư toàn cầu, đặc biệt chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với các yêu cầu về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tiêu dùng bền vững, thân thiện với môi trường như Dự luật chống phá rừng của EU, các tiêu chuẩn lao động, môi trường và thương mại của Mỹ, Việt Nam cần tiếp tục triển khai hiệu quả các chủ trương của Đảng và Nhà nước về đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ kinh tế quốc tế, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập kinh tế sâu rộng, hiệu quả thực chất, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, tận dụng phân động lực tăng trưởng mới”, đại diện Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.

Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ đưa ra một số dự báo về tình hình thế giới năm 2025

Không những thế, xu hướng cụ thể hóa nội hàm cho các liên kết kinh tế thương mại thế hệ mới, nhất là kinh tế số chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo, giảm phát thải sẽ tạo ra cả cơ hội và thách thức cho hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế.

Trên cơ sở đó, đại diện Bộ Ngoại giao đề xuất một số phương hướng phối hợp công tác giữa Bộ Công Thương trong năm 2025 nhằm tranh thủ tận dụng các cơ chế có lợi, giảm thiểu tác động không mong muốn khi các nền kinh tế lớn muốn đẩy nhanh tiến độ triển khai các sáng kiến liên kết kinh tế quốc tế:

Thứ nhất, về công tác đối ngoại, hỗ trợ ngành Công Thương làm mới động lực xuất khẩu. Tăng cường lồng ghép với các nội dung về kinh tế thương mại trong các hoạt động đối ngoại cấp cao và các cấp, các khuôn khổ hợp tác song phương và đa phương. Tận dụng quan hệ chính trị, ngoại giao tốt đẹp để thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại và tăng cường kinh tế thương mại để củng cố quan hệ song phương.

Tiếp tục thúc đẩy đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa cho cung, đẩy mạnh tiếp cận khai thác những thị trường mới nhiều tiềm năng như thị trường Hà Lan, châu Phi, Nam Á và châu Mỹ, Mỹ Latin. Tích cực triển khai các FTA đã ký kết, thúc đẩy đàm phán FTA với Liên minh châu Phi và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh tiếp tục vận động các nước công nhận quy tế, quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Đặc biệt, quyết liệt vận động Hoa Kỳ đưa Việt Nam ra khỏi danh sách hạn chế với xuất khẩu công nghệ cao

Thứ hai, trong bối cảnh thế giới có những thay đổi căn bản, có định hướng phát triển, đất nước có nhiều đổi mới, cần nghiên cứu xây dựng định hướng, chiến lược mới cho hội nhập kinh tế quốc tế nhằm thu hút nguồn lực cho phát triển và nâng cao vị thế đất nước. Tăng cường phối hợp đề xuất chủ trương đối với các sáng kiến do đất nước lớn khởi xướng các khuôn khổ liên kết gắn với nội hàm mới về kinh tế số chưa cung ứng và năng lượng.

Thứ ba, tăng cường hợp tác quốc tế nhằm bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, tranh thủ cơ hội đa dạng hóa nguồn cung năng lượng, thu hút nguồn vốn và công nghệ chi tiết phục vụ chuyển đổi năng lượng theo hướng bền vững. Phối hợp chặt chẽ vận động hỗ trợ quốc tế về tài chính, công nghệ, nâng cao năng lực để triển khai Tuyên bố chính trị JETP.

Thứ tư, tranh thủ xu hướng dịch chuyển phía cung ứng, phối hợp vận động, xúc tiến đầu tư các tập đoàn, doanh nghiệp lớn vào các ngành, lĩnh tục phù hợp với định hướng và quy hoạch kinh tế xã hội như chuyển đổi năng lượng áp dụng vào các ngành có giá trị cao.

Thứ năm, phát huy hơn nữa vai trò và sự phối hợp giữa các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có Thương vụ Việt Nam với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và các Bộ, ngành, địa phương trong nước cho các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, hội nhập kinh tế quốc tế, thu hút nguồn lực phục vụ sự phát triển của đất nước.