'Thư từ Roma': Bài 8 - Italia: 'Ngắt kết nối di động' để tăng cơ hội học tập trong trường học

Italia: "Ngắt kết nối di động" để tăng cơ hội học tập trong trường học. Ảnh minh họa: IT

Nỗi lo về chất lượng giáo dục tại Italia

Với những nỗi lo về chất lượng giáo dục đang lỗi thời cũng như nạn bạo lực học đường gia tăng, Bộ trưởng Giáo dục Italia Giuseppe Valditara đã ra thông báo cấm sử dụng điện thoại thông minh, đồng thời áp dụng trở lại việc đánh giá hạnh kiểm học sinh tại cấp tiểu học và trung học.

Phát biểu tại một hội nghị giáo dục ở Rome, Bộ trưởng Valditara nhấn mạnh: "Tôi không tin rằng điện thoại di động có thể mang lại hiệu quả về giảng dạy và học tập cho cả giáo viên, lẫn học sinh trước bậc trung học. Việc hạn chế điện thoại là một bước tiến quan trọng nhằm khôi phục quyền uy của giáo viên, đồng thời chống lại nạn bắt nạt và bạo lực học đường".

Còn trên nền tảng X (trước đây là Twitter), Bộ trưởng Valditara trích dẫn khuyến nghị từ UNESCO, trong đó đề xuất cấm điện thoại thông minh trong trường học vì chúng gây xao nhãng và ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng học tập của học sinh.

Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục Italia cũng thông báo rằng từ tháng 9, học sinh sẽ sử dụng trở lại sổ tay bài tập bằng giấy, ghi chép bài tập bằng bút thay vì phụ thuộc vào nền tảng kỹ thuật số.

Tô Phương Thủy

Phóng viên thường trú của Tạp chí Công dân và Khuyến học tại Châu Âu

Sáng kiến này, đương nhiên, được ông Antonio Affinita, người đứng đầu Hiệp hội Phụ huynh Italia (Moige), ca ngợi là một động thái tích cực nhằm giải quyết "việc sử dụng công nghệ không phù hợp trong môi trường giáo dục". Moige viện dẫn "học sinh Italia đang dần mất đi khả năng viết tay, trong khi đây là một kỹ năng quan trọng giúp "phát triển tư duy và trí tuệ".

Lệnh cấm điện thoại trong lớp học đã là chủ đề tranh luận tại Ý suốt gần 20 năm. Năm 2007, Bộ trưởng Giáo dục thời đó, ông Giuseppe Fioroni, lần đầu tiên đưa ra hướng dẫn "cấm sử dụng điện thoại trong giờ học", với lý do đây là những thiết bị "gây mất tập trung" cho học sinh. Ông Fioroni thậm chí còn cho rằng, việc sử dụng điện thoại di động trong trường học còn "biểu hiện thiếu tôn trọng nghiêm trọng đối với giáo viên".

Một quyết định gây tranh cãi khác trong hệ thống giáo dục Italia:

Chính phủ đã khôi phục chính sách cho phép các trường đánh trượt học sinh nếu có hạnh kiểm kém vì hành vi xấu và vi phạm các quy định đạo đức trong trường học, bất kể kết quả học tập có tốt đến đâu. Lý giải về quyết định này, Bộ trưởng Giáo dục Valditara cho rằng đây là điều cần thiết để đối phó với tình trạng "bạo lực và thiếu tôn trọng giáo viên gia tăng".

"Cải cách việc đánh giá điểm hạnh kiểm nhằm khôi phục giá trị của trách nhiệm cá nhân học sinh, đặt sự tôn trọng con người và tài sản công lên hàng đầu, đồng thời củng cố vị thế của giáo viên", Bộ trưởng Valditara nhấn mạnh. Thủ tướng Italia, bà Giorgia Meloni cũng tuyên bố biện pháp này sẽ giúp "đưa đạo đức học đường quay trở lại trường học".

Chính phủ cũng ban hành mức phạt từ 500 đến 10.000 euro đối với hành vi "bạo lực hoặc đe dọa giáo viên" trong trường học.

Thực trạng học sinh thường xuyên xung đột với giáo viên nhằm đòi sử dụng điện thoại di động trong lớp học cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến quy định trên.

Hiệp hội các Hiệu trưởng Italia (ANP) đã hoan nghênh chính sách này, trong bối cảnh các hành vi bạo lực nhằm vào giáo viên đã tăng "hơn 110% năm 2024 so với năm 2023". Một số vụ việc nghiêm trọng đến mức giáo viên phải nhập viện, thậm chí thủ phạm còn là phụ huynh học sinh.

Ông Antonello Giannelli, Chủ tịch ANP, cho rằng biện pháp này là "một bước tiến". Ông nói: "Chúng ta đã chứng kiến quá nhiều trường hợp hành vi vô kỷ luật và vượt quá chuẩn mực đạo đức học đường."

Liệu có tạo ra thay đổi lâu dài?

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ chính sách này. Ý kiến trái chiều lo ngại quy định về điểm hạnh kiểm có thể càng tạo nên rào cản phát triển đối với các học sinh gặp vấn đề về hành vi do ảnh hưởng từ môi trường sống, hoặc do hoàn cảnh gia đình éo le.

Còn Tommaso Martelli, đại diện Liên minh Sinh viên toàn quốc, chỉ trích đây là nỗ lực nhằm "cổ súy cho văn hóa trừng phạt và kiểm soát mang tính độc đoán" trong trường học. Những ý kiến phản đối khác đặt câu hỏi: Liệu việc áp dụng hình phạt nghiêm khắc có thực sự cải thiện tình trạng bạo lực học đường, hay chỉ khiến khoảng cách giáo dục ngày càng sâu sắc?

Tuy nhiên, ông Rainher, 60 tuổi – người từng trải qua thời kỳ học sinh bị đánh giá điểm hạnh kiểm trước đây, cho rằng "dư luận đang làm quá lên một vấn đề nhỏ. "Để bị đánh trượt vì hạnh kiểm, học sinh phải có hành vi gần như phạm tội, và lặp đi lặp lại nhiều lần. Dù có thể có khả năng quy định này bị lạm dụng để trừng phạt học sinh nào đó, nhưng nó rất hãn hữu".

Câu trả lời, đương nhiên, không dễ dàng. Những nỗ lực của chính phủ cho thấy họ đã nhận thức được vấn đề, nhưng liệu những biện pháp này có thực sự tạo ra thay đổi lâu dài. Nhiều nhà phân lo ngại về khả năng Italia có thể cải cách hệ thống giáo dục trước khi đánh mất thêm một thế hệ nữa.

Và nếu không có một sự thay đổi toàn diện hướng đến nền giáo dục hiện đại, công bằng và thực tế hơn, Italia có nguy cơ bị bỏ lại phía sau so với các quốc gia khác tại châu Âu và phương Tây.

Tô Phương Thủy