Thêm 2,5 triệu tỷ đồng 'bơm' ra nền kinh tế, ngân hàng lấy ở đâu?

Năm nay, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế là 8% thì tăng trưởng tín dụng ở mức 16%, tương đương với 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được "bơm" ra thị trường. Nếu tăng trưởng GDP là 10% thì tín dụng tăng 20%, có hơn 3-3,2 triệu tỷ đồng "bơm" vào nền kinh tế.

Với mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức thấp là 8%, hướng đến 10% trở lên, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú chia sẻ trong bối cảnh diễn biến tình hình kinh tế thế giới có nhiều biến động, góc độ ngành ngân hàng thì đây là là nhiệm vụ nặng nề. Trong nhiều năm qua, ngành ngân hàng vẫn đóng vai trò là "bà đỡ" cho nền kinh tế về nguồn vốn, nhất là khi thị trường vốn, thị trường trái phiếu doanh nghiệp… chưa phát triển như mong muốn.

Năm nay, ngành ngân hàng dự kiến sẽ "bơm" thêm 2,5 triệu tỷ đồng cho vay ra nền kinh tế.

Đáng lưu ý, vốn ngân hàng là vốn bổ sung cho vốn lưu động, vốn ngắn hạn. Bản thân ngân hàng huy động vốn ngắn hạn nhưng lại phải cho vay trung dài hạn, thay cho thị trường vốn. Như năm 2024, ngành ngân hàng đã đưa lượng vốn rất lớn với 23 triệu tỷ cho vay, thu nợ 21 triệu tỷ đồng và số vốn tăng thêm là 2,1 triệu tỷ đồng.

Ông Tú đặt vấn đề: Năm nay sẽ đưa thêm 2,5 triệu tỷ đồng ra nền kinh tế. Vậy số tiền này lấy từ đâu, từ tài khoản thanh toán của các ngân hàng hay là động viên người dân gửi tiết kiệm nhiều hơn?

"Thật ra, việc gửi tiết kiệm nhiều hơn không phải là phương thức của thị trường hiện đại, hoàn hảo mà đầu tư chứng khoản, vào sản xuất kinh doanh. Nhưng thực tế, hiện nay, chúng ta vẫn dùng phương thức này", ông nói.

Đồng thời, Phó Thống đốc cho biết, cho đến thời điểm hiện nay, chỉ số hệ số an toàn được hầu hết các ngân hàng thương mại sử dụng tối đa. Theo đó, ngân hàng huy động 10 đồng thì được cho vay 9 đồng. Nhưng nhiều ngân hàng cho vay cả trên 10 đồng, tức là ngân hàng phải sử dụng cả vốn tự có, cả vốn điều lệ của các ngân hàng, cả vốn tái cấp vốn của NHNN hỗ trợ để cho vay nhiều hơn cả vốn huy động.

“Hiện nay, tổng vốn huy động là 15,2 triệu tỷ đồng nhưng cho vay 15,8 triệu tỷ đồng. Trong khi ở các nước huy động 10 đồng thì cho vay chỉ 9 đồng thôi, còn 1 đồng phải đảm bảo an toàn”, Phó Thống đốc cho hay.

NHNN cũng cho rằng với tổng dư nợ tín dụng gần 16 triệu tỷ đồng, trong khi GDP đạt 12 triệu tỷ đồng, như vậy tín dụng bằng 130% GDP. Nên với tăng trưởng kinh tế trong năm nay từ 8% trở lên thì tỷ lệ này sẽ cao hơn. Đây là bài toán vĩ mô rất khó nhưng ngành ngân hàng không thể không làm, đây là quyết tâm chính trị của Đảng, Chính phủ, của các ngành, các cấp.

Tuy nhiên, Phó Thống đốc khẳng định: Với nhu cầu thêm 2,5 triệu tỷ đồng cho vay ra nền kinh tế, ngành ngân hàng sẽ có nhiều giải pháp để đáp ứng nhu cầu vốn của các doanh nghiệp. Trường hợp đạt tăng trưởng kinh tế là 10% thì tín dụng tăng 20%, tương ứng với hơn 3-3,2 triệu tỷ đồng "bơm" ra thị trường.

Để tín dụng ngân hàng hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế, ông Tú cho biết tín dụng sẽ tập trung vào lĩnh vực ưu tiên, đầu tư, sản xuất kinh doanh, xuất khẩu… Đặc biệt, ngân hàng sẽ tập trung cho tín dụng tiêu dùng như mua nhà ở xã hội.

Hiện, NHNN chỉ đạo các ngân hàng đáp ứng nhu cầu vốn với lãi suất tốt, tiết giảm chi phí đầu vào, đơn giản thủ tục cho vay, giải ngân hiệu quả và làm tốt công tác kết nối ngân hàng - doanh nghiệp.

Về lãi suất, ông Tú chia sẻ, lãi suất là bài toán khó nhất trong điều hành, nhưng 2 năm qua, NHNN điều hành mặt bằng lãi suất ổn định.

Trong năm ngoái, ở thời điểm cuối năm, lãi suất giảm 1,4%/năm so với hồi đầu năm. Với lạm phát cả năm 3,36% cộng với lãi suất huy động khoảng 5% để người gửi tiền thực dương thì lãi suất cho vay bình quân khoảng 8%/năm, là mức để ngân hàng đảm bảo chi phí hoạt động. Nên cho vay trung dài hạn có thể cao hơn, còn ngắn hạn thì có thể giảm.

“Với định hướng tăng trưởng tín dụng năm nay là 16% và GDP đạt 8%, ngành ngân hàng hoàn toàn đáp ứng được. Vấn đề cốt lõi là khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp, sao cho sử dụng vốn hiệu quả”, ông Tú nói.

Thanh Hoa