Thấy gì từ đề xuất kéo dài miễn lệ phí trước bạ với ôtô điện?

Mới đây, Bộ Tài chính vừa đề xuất kéo dài thời gian miễn 100% lệ phí trước bạ cho ôtô điện đến ngày 28/2/2027, thay vì kết thúc ưu đãi vào cuối tháng 2 năm nay.

Nếu được thông qua, ôtô điện sẽ tiếp tục hưởng mức lệ phí trước bạ 0% trong vòng 2 năm tiếp theo. Thị trường xe điện đứng trước cơ hội nối dài đà phát triển tại Việt Nam, còn các dòng xe xanh khác vẫn phải chờ thêm chính sách ưu đãi dành riêng cho mình.

Xe điện nối đà phát triển

Nghị định 10/2022 từng quy định mức lệ phí trước bạ 0% áp dụng cho ôtô điện chạy pin trong vòng 3 năm kể từ thời điểm có hiệu lực vào ngày 1/3/2022.

Cũng theo Nghị định 100, trong vòng 2 năm tiếp theo, nhóm xe này sẽ được áp dụng mức thu lệ phí trước bạ bằng 50% với xe xăng, dầu cùng số chỗ ngồi. Như vậy, mức phí trước bạ 0% đang áp dụng với ôtô điện tại Việt Nam sẽ sớm thay đổi thành 50% từ đầu tháng tới.

Chính sách miễn hoàn toàn phí trước bạ được xem là một trong những yếu tố giúp thị trường xe điện tại Việt Nam ngày một bùng nổ.

Năm ngoái, VinFast là hãng xe điện duy nhất công bố doanh số ở Việt Nam. Hãng này bán được 87.000 xe cho khách Việt trong năm vừa rồi, vượt qua nhiều hãng xe truyền thống của Nhật Bản, Hàn Quốc hay Mỹ.

Quay trở lại năm 2022, doanh số VinFast từng là 7.080 xe trong giai đoạn đầu chuyển mình thành một hãng xe thuần điện. Đến năm 2023, doanh số hãng tại Việt Nam tăng lên thành 34.855 xe trước khi đạt 87.000 xe vào năm 2024.

Bên cạnh thành công của VinFast, thị trường xe điện Việt nhìn chung cũng đã trở nên sôi động hơn, với một phần nguyên nhân được cho là từ chính sách ưu đãi phí trước bạ.

BYD, Wuling hay GAC Aion là những hãng xe điện đang "chinh chiến" tại Việt Nam cùng với VinFast.

Dongfeng, MG, Hyundai đã có ôtô điện tại Việt Nam, Zeekr sẽ sớm gia nhập, còn các thương hiệu hạng sang như BMW, Porsche, Audi hay Mercedes-Benz cũng giới thiệu một vài lựa chọn xe điện cho khách Việt.

Mức giảm 100% lệ phí trước bạ giúp khách Việt tiết kiệm hàng chục triệu đồng vào chi phí lăn bánh, thậm chí lên đến vài trăm triệu đồng với xe điện của các thương hiệu hạng sang.

Chẳng hạn, VF 5 Plus đang có giá 480-540 triệu đồng tùy phương án mua/thuê pin. Chính sách giảm 100% lệ phí trước bạ theo Nghị định 10 vì thế đang giúp khách Việt tiết kiệm 48-65 triệu đồng chi phí lăn bánh tùy địa phương đăng ký.

Mẫu xe rẻ nhất của hãng là VF 3 có giá 240-322 triệu đồng, tương đương mức giảm phí trước bạ 24-39 triệu đồng.

BYD Han - sedan điện cỡ E của hãng xe Trung Quốc - hiện có giá 1,489 tỷ đồng. Như vậy, khách Việt chọn mua mẫu xe này đang tiết kiệm được tối đa 179 triệu đồng phí trước bạ nhờ chính sách ưu đãi.

Một trong những mẫu xe điện đắt đỏ nhất Việt Nam hiện tại là Mercedes-Maybach EQS 680. Với giá bán 7,61 tỷ đồng, khách Việt chọn mua SUV điện siêu sang này đang được giảm phí trước bạ cao nhất 913 triệu đồng vào tổng chi phí lăn bánh.

Mức hỗ trợ phí trước bạ cho xe điện vào lúc này có thể lên đến hàng trăm triệu đồng ở các mẫu xe sang. Ảnh: Mercedes-Benz.

Mức giảm phí trước bạ có thể chỉ vài chục triệu đồng ở nhóm xe bình dân, hoặc hàng trăm triệu đồng đối với xe điện hạng sang, vẫn được xem là khoản hỗ trợ đáng kể dành cho khách Việt, nhất là khi sức khỏe nền kinh tế nhìn chung vẫn chưa phục hồi hoàn toàn như giai đoạn trước.

Do vậy, đề xuất nói trên của Bộ Tài chính nếu được thông qua nhiều khả năng sẽ tiếp tục nối dài đà tăng trưởng cho thị trường xe điện tại Việt Nam.

Xe hybrid mỏi mòn chờ ưu đãi

Giữa lúc chính sách miễn hoàn toàn phí trước bạ cho xe điện có cơ hội được gia hạn, những ưu đãi dành cho xe hybrid - phương tiện nằm giữa xe xăng và ôtô thuần điện - lại chưa được hiện thực hóa từ các đề xuất.

Tháng 9/2024, các dòng xe hybrid gồm hybrid tự sạc (HEV) và hybrid sạc ngoài (PHEV) lần đầu xuất hiện trong đề xuất của Bộ Công thương về khả năng trển khai chính sách giảm lệ phí trước bạ, bên cạnh ôtô điện chạy pin (BEV).

Tuy nhiên cho đến nay, chính sách ưu đãi này vẫn chưa được triển khai, giữa lúc thị trường xe hybrid tại Việt Nam đang phát triển khá mạnh mẽ.

Những đại diện hybrid có công bố doanh số hiện tại bao gồm Honda CR-V e:HEV RS, Honda Civic e:HEV RS, Toyota Innova Cross HEV, Toyota Yaris Cross HEV, Toyota Corolla Cross 1.8HEV, Toyota Camry 2.5HV, Toyota Corolla Altis 1.8HEV, Toyota Alphard HEV, Kia Sorento HEV/PHEV và Suzuki XL7 Hybrid.

Thị trường xe hybrid tại Việt Nam đang khá sôi động. Ảnh: TMV, HVN.

Một số lựa chọn hybrid khác bao gồm Nissan Kicks, Haval H6 và theo nhiều đồn đoán, cả Haval Jolion cũng đã bắt đầu được đại lý bàn giao đến tay khách Việt.

Dù bùng nổ về số lượng, đa phần xe hybrid tại Việt Nam vẫn là những mẫu HEV hoặc hybrid nhẹ (MHEV). Các xe này có phạm vi hoạt động thuần điện ngắn bởi gói pin dung lượng thấp. Sự khác biệt về mức tiêu thụ nhiên liệu cũng chỉ thấy rõ nhất khi vận hành trong đô thị, nhờ hoạt động hỗ trợ của motor điện.

Còn những mẫu PHEV lại được xem là phiên bản kết hợp hoàn chỉnh nhất của ôtô điện và xe xăng, thậm chí đang được nhiều nhà sản xuất ôtô thế giới ưu tiên phát triển khi xe điện có dấu hiệu chững lại.

Phần lớn xe PHEV có thể vận hành thuần điện tối đa cả trăm km, còn những mẫu xe sở hữu phạm vi hoạt động kết hợp xấp xỉ 1.200-1.300 km không phải là cá biệt. Một số dòng xe có phạm vi hoạt động kết hợp thậm chí chạm ngưỡng 2.000 km, nhiều khả năng sẽ sớm có mặt tại thị trường Việt Nam.

Xe PHEV có thể sở hữu phạm vi hoạt động kết hợp cả nghìn km.

Sở hữu nhiều ưu điểm, nhưng đồng thời nhóm xe PHEV cũng có điểm yếu so với HEV hay MHEV. Thông thường, giá bán các xe PHEV là khó tiếp cận hơn, bởi chi phí xây dựng hệ thống hybrid cắm sạc là lớn hơn nhiều.

Do vậy, nếu được hỗ trợ phí trước bạ từ chính sách nhà nước, nhóm PHEV nói riêng và xe hybrid tại Việt Nam nói chung sẽ có nhiều dư địa phát triển.

Khi khách Việt phần đông vẫn còn quen thuộc với cách vận hành ôtô thuần xăng, những mẫu PHEV với đặc thù vừa đổ xăng, vừa sạc điện sẽ dễ "lọt vào mắt xanh" của khách hàng.

Việc sử dụng xe hybrid nhìn chung cũng giúp giảm phát thải, do vậy nên được xem là một trong những nhóm phương tiện quan trọng, cần được hỗ trợ để giúp Việt Nam đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Hiện, phân khúc xe hybrid cắm sạc tại Việt Nam vừa có thêm Jaecoo J7 PHEV, chuẩn bị được bổ sung BYD Sealion 6. Loạt xe Volvo tại Việt Nam như XC60, XC90 và S90 cũng có biến thể PHEV, còn Kia Sorento từng là mẫu xe duy nhất trong phân khúc phổ thông sở hữu tùy chọn hybrid cắm sạc.

Tương lai thị trường xe xanh Việt Nam

Trong trường hợp chính sách giảm hoàn toàn phí trước bạ cho ôtô thuần điện được gia hạn thêm 2 năm, VinFast nhiều khả năng sẽ tận dụng được lợi thế để duy trì vị thế hàng đầu trong mảng EV.

Thị trường xe điện Việt cũng có thể liên tục được mở rộng, bởi sản phẩm xe thuần điện sẽ mặc nhiên được hưởng phí trước bạ 0% nếu chính sách nói trên được gia hạn, không phân biệt xe lắp ráp hay xe nhập khẩu như trường hợp của nhóm xe xăng, dầu.

BYD hiện là một trong những hãng xe còn hưởng lợi từ chính sách miễn hoàn toàn phí trước bạ cho xe điện. Ảnh: Phúc Hậu.

Toàn cảnh bức tranh trạm sạc công cộng ở Việt Nam vẫn còn là một dấu hỏi trong tương lai.

Có thể khi thị trường đã phát triển đủ lớn, mạng lưới trạm sạc công cộng sẽ trở nên hoàn chỉnh hơn. Cho đến lúc đó, hệ thống sạc V-GREEN dành riêng cho xe điện VinFast sẽ tiếp tục là mạng lưới sạc công cộng có quy mô lớn nhất Việt Nam.

Những mẫu xe hybrid, đặc biệt là PHEV, nhiều khả năng sẽ đổ bộ thị trường Việt với số lượng ngày càng lớn hơn. Ở thời gian đầu, sẽ chỉ có số ít xe PHEV ra mắt khách Việt với mục tiêu thăm dò.

Đến khi thị trường ghi nhận phản ứng tích cực, cộng hưởng với chính sách ưu đãi tương tự dành cho xe điện, nhiều mẫu xe PHEV, HEV hay MHEV gia nhập sẽ mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ cho mảng ôtô hybrid tại Việt Nam.

Xe hybrid vẫn chưa được nhà nước triển khai chính sách hỗ trợ phí trước bạ. Ảnh minh họa: Phúc Hậu.

Nhìn chung, phân khúc xe xanh tại Việt Nam, trước mắt là ôtô thuần điện, đang được hưởng lợi khá nhiều từ chính sách ưu đãi của nhà nước. Những khoản hỗ trợ nhắm thẳng đến túi tiền khách hàng sẽ giúp kích thích sức mua, mở ra đà phát triển mạnh của xe xanh.

Nhờ đó, Việt Nam sẽ có thể hoàn thành mục tiêu Net Zero vào năm 2050 như cam kết tại Hội nghị COP26.

Phúc Hậu