Tha chết và phục chức cho tham quan, hành động khó tin nhưng Khang Hi đã thể hiện trí tuệ hơn người
Bằng cách tha tội cho Minh Châu, Khang Hi không chỉ giữ thế cân bằng quyền lực trong triều mà còn cảnh cáo cả hai phe phái, không để ai quá mạnh mà lấn át Hoàng quyền. Đây chính là nước cờ đầy toan tính của bậc minh quân, thể hiện tài thao lược và sự khéo léo trong việc duy trì sự ổn định của đế chế Đại Thanh.

Ảnh minh họa.
Dưới triều đại Khang Hi, Nạp Lan Minh Châu là một trong những đại thần có quyền lực bậc nhất, ngang hàng với Sách Ngạch Đồ – một quý tộc xuất thân từ dòng dõi khai quốc công thần của Đại Thanh. Cả hai liên tục tranh giành thế lực, khiến triều đình rung chuyển.
Xuất thân từ gia tộc Diệp Hách Na Lạp danh giá, Nạp Lan Minh Châu nhanh chóng thăng tiến trong chốn quan trường, giữ nhiều chức vụ quan trọng như Thượng thư Bộ Binh, Thượng thư Bộ Hình, Tổng quản Phủ Nội vụ và Đại học sĩ Võ Anh Điện. Đến năm Khang Hi thứ 33 (1694), ông được phong hàm Thái tử Thái bảo, nắm giữ quyền lực không kém gì Tể tướng.
Tuy nhiên, danh vọng đi liền với tham vọng. Nhờ sự tín nhiệm của Khang Hi, Nạp Lan Minh Châu lũng đoạn triều chính, tham nhũng, bán quan bán tước. Sự oán hận từ triều thần và dân chúng ngày càng lớn, dẫn đến câu ca dao châm biếm:"Trời muốn bình, giết Lão Minh; trời muốn an, giết Sách Tam."
Năm Khang Hi thứ 40 (1701), quan đại thần Lý Quang Địa dâng sớ tố cáo Nạp Lan Minh Châu nhận hối lộ. Lời buộc tội này trùng khớp với báo cáo mật của Trực lệ tuần phủ Thành Long, tố giác rằng nhiều quan viên đã bị ông ta mua chuộc. Để tránh một cuộc chính biến, Khang Hi ra lệnh bắt giam Nạp Lan Minh Châu nhưng không mở rộng điều tra các phe cánh liên quan.
Trong ngục, đối mặt với cái chết, Nạp Lan Minh Châu quyết định đánh một ván cược lớn. Ông lớn tiếng đòi gặp Hoàng đế, đồng thời thừa nhận đã kéo bè kết cánh, âm mưu tạo phản. Một câu nói đầy tính toán khiến Khang Hi giật mình. Nếu điều tra tận cùng, không chỉ phe cánh của Minh Châu bị liên lụy mà còn kéo theo nhiều đại thần khác. Quan trọng hơn, nếu triệt hạ Minh Châu, Sách Ngạch Đồ sẽ độc chiếm triều đình – điều mà Hoàng đế không hề mong muốn.
Nhận thấy tình thế nguy hiểm, Khang Hi quyết định ra tay. Ông bất ngờ xóa tội chết, trả tự do và phục chức cho Nạp Lan Minh Châu. Tuy nhiên, sau biến cố này, Minh Châu dù còn sống nhưng đã không còn giữ được vị thế quyền lực như trước.