Tạo cơ chế thu hút doanh nghiệp đầu tư, thúc đẩy nghiên cứu khoa học

Nghị quyết tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học công nghệ

Ngày 13/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo tờ trình của Chính phủ, việc xây dựng Nghị quyết nhằm thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Mục tiêu là tạo cơ sở pháp lý để thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội, nâng cao năng suất, bảo đảm an ninh quốc gia và nâng cao đời sống người dân. Điều này nhằm đạt mục tiêu kép của quốc gia vào năm 2030 và 2045 như Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

Dự thảo Nghị quyết gồm 4 chương và 20 điều, bao gồm 2 nội dung liên quan đến hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và hoạt động chuyển đổi số quốc gia.

Nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết bao gồm: quy định về cơ chế tự chủ của tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ, bổ sung miễn chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, quy định về khoán chi đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước, và nguyên tắc kinh phí nhà nước cấp cho nhiệm vụ khoa học và công nghệ thông qua quỹ.

Bộ ngành cần “đi tắt, đón đầu”

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết Thường trực Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo ông Huy, việc thực hiện Nghị quyết sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các nhiệm vụ để đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

Toàn cảnh phiên thảo luận. Ảnh: Quốc hội.

Qua nghiên cứu, rà soát, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy các chính sách của dự thảo Nghị quyết chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với quy định của các luật, nghị quyết hiện hành.

Do vậy, theo quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì việc Quốc hội ban hành nghị quyết thí điểm chính sách là có cơ sở pháp lý.

Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đưa ra kiến nghị, đề xuất đối với Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc ban hành Nghị quyết tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đồng thuận với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ảnh: Quốc hội.

Tuy nhiên, theo ông Mẫn, Nghị quyết cần kịp thời tháo gỡ khó khăn khi chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với luật hiện hành. Khi ban hành nghị quyết các cơ quan, Bộ ngành cần quan tâm đến những vấn đề cấp bách được nêu trong Nghị quyết 57 để triển khai sớm, giải quyết kịp thời những vướng mắc.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh các cơ quan, Bộ ngành cần “đi tắt, đón đầu” để thực hiện các chính sách, đơn giản hóa các thủ tục trong thanh quyết toán cho các nhà khoa học thực hiện các đề tài khoa học; tạo cơ chế thông thoáng để thu hút doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia vào đầu tư, thúc đẩy nghiên cứu khoa học. Trong thực hiện, cần có sự phân cấp, ủy quyền cho các cơ quan, đơn vị triển khai.

Quỳnh An