Tạo bầu không khí sạch: Hành trình đang được tăng tốc

Người dân thức tỉnh trước bầu trời mờ bụi

Tại nhiều đô thị lớn, khái niệm “chất lượng không khí” đã dần trở thành mối quan tâm thường trực. Không còn là khái niệm xa lạ, các chỉ số AQI, bụi mịn PM2.5, hay cảnh báo ô nhiễm đang được người dân theo dõi hàng ngày như theo dõi thời tiết. Đây là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi trong nhận thức cộng đồng – một bước khởi đầu quan trọng để cải thiện không khí sống.

Ảnh minh họa.

Ngày càng nhiều gia đình chủ động bảo vệ sức khỏe bằng cách chọn giờ ra đường hợp lý, lắp đặt máy lọc không khí trong nhà, trồng cây xanh quanh khu vực sinh sống hoặc hạn chế đốt rác, than tổ ong. Nhiều trường học đã đưa nội dung môi trường, không khí sạch vào các buổi ngoại khóa, dạy học sinh cách nhận biết ô nhiễm và hành xử có trách nhiệm hơn với môi trường.

Các doanh nghiệp cũng bắt đầu thay đổi cách vận hành: chuyển sang sử dụng nguyên liệu sạch, giảm phát thải trong vận hành và áp dụng tiêu chuẩn xanh vào chuỗi cung ứng. Một số khu công nghiệp đã đầu tư hệ thống xử lý khí thải hiện đại, đồng thời công khai minh bạch chất lượng không khí khu vực. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường, mà còn nâng cao hình ảnh doanh nghiệp với người tiêu dùng và nhà đầu tư.

Quan trọng hơn, những thay đổi này không chỉ đến từ các chiến dịch lớn, mà bắt nguồn từ sự thay đổi nhỏ – từ việc đeo khẩu trang đúng cách, trồng một chậu cây xanh, đến chia sẻ kiến thức ô nhiễm không khí trên mạng xã hội. Khi cộng đồng cùng nhau hành động, từng thay đổi nhỏ sẽ tạo ra sức mạnh lớn, đủ để xoay chuyển một vấn đề vốn âm thầm nhưng nguy hiểm như ô nhiễm không khí.

Chính quyền và doanh nghiệp cùng mở đường không khí sạch

Cùng với sự thức tỉnh của cộng đồng, chính quyền ở nhiều đô thị cũng đang chủ động đưa ra các biện pháp cụ thể để bảo vệ không khí – coi đây là một phần trong chiến lược phát triển bền vững. Các quy định về tiêu chuẩn khí thải, hạn chế đốt ngoài trời, phát triển không gian xanh và giao thông công cộng đã được đẩy mạnh tại nhiều tỉnh, thành phố.

Các đô thị bắt đầu ứng dụng công nghệ trong giám sát và dự báo chất lượng không khí. Hệ thống cảm biến không khí được lắp đặt trên diện rộng, dữ liệu công khai theo thời gian thực trên nền tảng số để người dân dễ dàng tra cứu. Đây là một bước đi quan trọng giúp việc kiểm soát ô nhiễm trở nên minh bạch, khoa học và có thể hành động kịp thời.

Trong lĩnh vực giao thông, các chính sách khuyến khích xe điện, xe buýt sạch và hạn chế phương tiện chạy nhiên liệu hóa thạch cũng đang dần hình thành. Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng việc đặt nền móng sớm cho mô hình giao thông bền vững sẽ tạo ra sự khác biệt lớn trong tương lai gần.

Một số địa phương còn đi trước bằng cách tích hợp “không khí sạch” vào quy hoạch đô thị, từ thiết kế tòa nhà cho đến định hướng phát triển khu dân cư. Cây xanh được ưu tiên trong không gian công cộng, hành lang gió được bảo tồn, và các khu sinh thái đô thị ra đời như một lời khẳng định: phát triển không cần đánh đổi môi trường.

Đồng hành với Nhà nước, nhiều doanh nghiệp cũng chủ động đóng vai trò dẫn dắt. Không ít tập đoàn lớn đã công bố chiến lược trung hòa carbon, phát triển theo hướng xanh – sạch – tuần hoàn, trong đó kiểm soát khí thải là một trọng tâm. Khi khối tư nhân xem không khí sạch là một phần trong trách nhiệm xã hội, quá trình chuyển đổi trở nên thực chất hơn bao giờ hết.

Ô nhiễm không khí từng là một vấn đề âm thầm và dai dẳng, nhưng giờ đây, Việt Nam đang có những tín hiệu tích cực rõ rệt: cộng đồng quan tâm hơn, chính quyền hành động mạnh mẽ hơn, và doanh nghiệp ngày càng trách nhiệm hơn.

Nếu tiếp tục giữ vững đà chuyển đổi này, bầu trời xanh không còn là giấc mơ xa vời. Đó là tương lai có thể đạt được – khi mọi người dân, tổ chức và nhà quản lý cùng chung tay hành động vì chất lượng không khí, vì sức khỏe hôm nay và mai sau.

Bích Ngọc