Tầm bóp, món rau dại 'nhất định phải thử'

Rau dại góc vườn...

Cây càng cua xưa nay vẫn được coi là loài cỏ dại, mọc nơi góc vườn hay những nơi có đất ẩm. Thế nhưng, bây giờ loại cây này bỗng trở thành đặc sản, được nhiều người tìm mua với giá thành khá cao.

Rau càng cua có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo vùng miền. Có nơi gọi là rau tiêu, đơn buốt, quỷ châm thảo, thích châm thảo, cương hoa thảo hay rau đơn kim. Càng cua thuộc họ hồ tiêu, có mùi thơm nhẹ, tên khoa học là Piperaceae, một loại cây có chiều cao 15 - 45cm, thân mọng nước, lá hình tim, hạt nhỏ dễ phát tán đi xa.

Theo các nghiên cứu khoa học từng công bố, thành phần dinh dưỡng của rau càng cua có 92% là nước và 8% là các vitamin, khoáng chất như beta caroten (tiền vitamin A), sắt, kali, magiê, vitamin C… Đây là những chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Cũng theo các công trình nghiên cứu, rau càng cua rất nhiều dưỡng chất đặc biệt. Nó còn chứa peperomin E có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư. Bổ sung rau càng cua vào bữa ăn hàng ngày cũng là cách hữu hiệu để ức chế tác hại xấu của các gốc tự do trong cơ thể.

Người miền Bắc không có thói quen ăn rau càng cua. Khi nó mọc dại ở các gốc cây, góc vườn, người ta thường nhổ bỏ. Nhưng rất nhanh sau đó, những cây càng cua mới lại mọc lên. Bây giờ, rau càng cua đã thành đặc sản, xuất hiện trong nhiều nhà hàng hạng sang. Thường người ta dùng rau này để trộn sa lát, bóp gỏi, xào, nấu canh… nhưng món thông dụng nhất là dùng để trộn hoặc xào với thịt bò. Rau càng cua ngon nhất là lúc bánh tẻ, khi các hạt mọc lên từ những chiếc “càng cua” ở kẽ lá vẫn còn màu xanh mát và chưa ngả màu đen.

Rau càng cua kết hợp với thịt bò rất ngon. Thịt được thái mỏng, to bản, đem ướp với một chút nước mắm, dầu hào... Tỏi băm nhỏ, phi thơm với dầu ăn hoặc mỡ lợn rồi cho thịt bò đã ướp chừng 15 -20 phút vào, đảo nhanh tay trên lửa to. Khi thịt chín tới thì trút ra đĩa và trộn với rau càng cua đã rửa sạch, thế là xong.

Cũng có thể cho rau vào đảo nhanh tay với thịt bò trên bếp to lửa. Khi rau tái là có thể tắt bếp và trút ra đĩa. Rau càng cua chỉ nên dùng như rau sống hoặc tái, không nên nấu chín vì sẽ khiến rau nát và nồng.

Có nhiều nhà hàng làm sa lát rau càng cua với cá ngừ ngâm dầu và trứng cá, hoặc trộn cùng dầu dấm và thanh cua. Ngoài ra có thể làm gỏi rau càng cua với thịt gà, gỏi rau càng cua tôm, rau càng cua trộn trứng luộc... thêm chút lạc rang, hành khô phi thơm để kích thích vị giác. Món gỏi này có thể ăn kèm với bánh tráng nướng, bánh phồng tôm, hoặc dùng chung với các loại rau thơm, ăn sống.

Cũng có nhiều người thích nấu rau càng cua với thịt băm. Món canh này có nước dùng trong và thanh, vị chua ngọt của rau càng cua hòa quyện với vị ngọt của thịt băm tạo nên một hương vị độc đáo, hấp dẫn. Canh rau càng cua không chỉ giúp thanh nhiệt, giải độc, mà còn tốt cho tiêu hóa và sức khỏe.

Tầm bóp - rau sạch và lành

Cũng giống như càng cua, rau tầm bóp cũng mọc dại nơi triền đê, bờ ruộng, nay trở thành loại “rau của nhà giàu”. Tầm bóp có tên khoa học là Physalis Angulata, thuộc họ cà. Tại nhiều vùng khác nó còn có tên gọi là lu lu cái, thù lù cạnh, cây lồng đèn… Rau tầm bóp không chỉ được dùng để nấu ăn mà còn là một loại dược liệu quý trong Đông y giúp cơ thể thanh mát, giải nhiệt.

Tầm bóp có thể chế biến thành nhiều món ăn với hương vị mới lạ, thanh và mát. Ăn các món ăn chế biến từ loại rau này giúp cơ thể giải nhiệt rất tốt. Vitamin A và C có trong tầm bóp giúp giảm lượng cholesterol có trong máu, hạn chế, loại bỏ các gốc tự do, giúp mạch máu lưu thông tốt hơn. Nhờ những công dụng tuyệt vời mà rau tầm bóp được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc trị bệnh.

Trước đây, rau tầm bóp thường chỉ để nấu canh suông, sau này người ta nấu thêm với thịt nạc băm nhỏ. Thực ra, khi nấu suông nước canh cũng đã có đủ vị ngọt rồi, chẳng cần thêm thịt thà làm gì. Bây giờ, không chỉ nấu canh, người ta còn xào tầm bóp với tỏi, cao cấp hơn nữa thì thả lẩu. Rau tầm bóp đặc biệt thích hợp khi ăn cùng lẩu bò, lẩu gà. Khi tầm bóp non thì có vị ngọt, nhưng khi lá bắt đầu già thì rau có vị nhặng đắng. Nhiều người thích cái vị hơi đắng của loại rau này.

Thỉnh thoảng đi những chợ vùng ven Hà Nội vẫn gặp các gánh hàng bán rau tầm bóp. Từ một loại rau chỉ mọc hoang, mọc dại, muốn ăn thì ra đồng mà hái, thì nay đã có thể ra chợ mua. Lại thấy bảo, bây giờ tầm bóp bán rất chạy, hái đến đâu bán hết đến đó, thế là tầm bóp được trồng, được chăm bẵm, tưới tắm hẳn hoi.

An Khê