Tái bản sách về giá trị đạo đức Nho giáo

Cuốn sách do tác giả Hạng Cửu Vũ và Chiêm Dật Thiên chủ biên, nằm trong bộ sách gồm 5 cuốn, trong đó Sách thánh hiền - Nhân, Sách thánh hiền - Nghĩa đã ra mắt trước đó; Sách thánh hiền - Trí, Sách thánh hiền - Tín đang được tổ chức biên dịch và sớm ra mắt bạn đọc.

Cuốn sách do NXB Chính trị quốc gia Sự thật tái bản, có sửa chữa

NXB Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, mặc dù dịch giả và Nhà xuất bản đã có nhiều cố gắng, nhưng do tính chất của loại sách kinh điển hàm chứa những giá trị lớn về phương diện lý luận và thực tiễn, trích dẫn nhiều điển tích cũng như đề cập mảng kiến thức rộng; ngoài ra, nội dung sách còn có phần phiên âm Hán - Việt, xuất hiện nhiều tên riêng, từ đồng âm khó tra cứu… nên nội dung khó tránh khỏi sai sót.

Bên cạnh đó, khi trình bày về các tư tưởng của Nho giáo, có một số quan điểm không còn phù hợp với xã hội đương đại, nhưng để bạn đọc thuận tiện nghiên cứu, tham khảo, nhà xuất bản vẫn giữ nội dung bản gốc.

Nho giáo và triết học Nho giáo là thành tựu phong phú và rực rỡ không chỉ của nền văn minh phương Đông mà của cả nhân loại. Triết học Nho giáo nhấn mạnh sự tu dưỡng đạo đức và quy phạm làm người; “đạo trung dung” và các đức tính nhân, lễ, nghĩa… Các giá trị Nho giáo gồm nhân, lễ, nghĩa, trí, tín là tư tưởng cốt lõi trong học thuyết của Khổng Tử - người được coi là nhà sáng lập triết học Nho giáo.

Nội dung cuốn Sách thánh hiền - Lễ đi sâu phân tích vai trò và ảnh hưởng của “lễ” trong tu dưỡng phẩm chất đạo đức cá nhân, giúp con người quy chuẩn lời nói, cử chỉ, cách đối nhân xử thế trong các mối quan hệ, tình cảm...

"Lễ" được xem là quy phạm đạo đức và hành vi được chế định cho con người, từ đó để biết việc nào nên làm, việc nào không nên làm. "Nhân" và "lễ" gắn bó chặt chẽ với nhau, "nhân" là nội dung của "lễ", "lễ" là hình thức của "nhân".

"Nghĩa" là nguồn gốc của "lễ", là cách hành xử đúng đắn; "nghĩa" cũng xuất phát từ "nhân", mang đậm tính nhân văn. Muốn thực hiện "nghĩa" thì cần gạt bỏ ham muốn, dục vọng cá nhân, đồng thời phải có "trí".

"Trí" là trí tuệ, con người có trí tuệ, có sự hiểu biết mới thực hành đạo đức có hiệu quả. Chuẩn mực của "trí” là hiểu biết mọi sự vật, sự việc; hiểu biết đến nơi đến chốn; chân thành, khiêm tốn trong hiểu biết; hiểu biết với tâm thế ngay thẳng, chính trực thì mới đạt đến “nhân” và thực hiện được “nhân”.

“Tín” là lòng tin, là niềm tin vào chính đạo, có nghĩa là lời nói và việc làm, suy nghĩ và hành động phải thống nhất, trước sau như một. “Tín” là hệ quả của bốn đức “nhân”, “lễ”, “nghĩa”, “trí”; có "nhân", "nghĩa", "lễ", "trí" mới gây dựng được lòng tin, mới thực hiện được chữ “tín”.

H.Sen