Ký ức kinh hoàng và sự hồi sinh kỳ diệu của thôn Làng Nủ tái hiện qua sách ảnh

Cuốn sách ảnh có 5 phần gồm: Những ngày đau thương không lường trước; Hy vọng mong manh và tình dân quân trong bão lũ; Những sẻ chia ấm áp tình người; Sau cơn mưa trời lại sáng; Mùa xuân đầu tiên. Với gần 250 bức ảnh, cuốn sách ghi lại hành trình kiên cường của người dân thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) sau trận lũ quét kinh hoàng tháng 9/2024.

Những trang đầu tái hiện khung cảnh hoang tàn sau lũ: ba lô học sinh, đồ chơi, búp bê bị chôn vùi trong bùn đất. Góc máy fly-cam cho thấy toàn cảnh những ngôi nhà chìm trong dòng nước đỏ phù sa, trong khi lực lượng cứu hộ vẫn túc trực tìm kiếm thi thể nạn nhân.

Hiện trường tìm kiếm nạn nhân vào sáng ngày 14/9.

Phần lớn nội dung cuốn sách ghi lại quá trình vực dậy của người dân tại thôn Làng Nủ nhờ sự hỗ trợ từ chính quyền, lực lượng cứu trợ và các nhà hảo tâm. Những căn nhà sàn dần mọc lên tại khu tái định cư, người dân bắt đầu trồng trọt, ổn định cuộc sống mới. Cuốn sách cũng tôn vinh những cá nhân có đóng góp ý nghĩa, như thầy giáo Nguyễn Xuân Khang – người đã cam kết chu cấp cho 22 học sinh sống sót đến năm 18 tuổi.

Tựa đề “Vươn lên thôn Làng Nủ” vừa là lời động viên, như một cái bắt tay ấm áp, một cái ôm chia sẻ từ tác giả và người dân khắp nơi dành cho bà con Làng Nủ, vừa là sự trân trọng, thán phục người dân nơi đây đã kiên cường đứng dậy, nén đau thương để thu xếp cuộc sống sau bão lũ.

Chia sẻ về lý do thực hiện cuốn sách, nghệ sĩ Nguyễn Á bộc bạch: “Ban đầu, tôi dự định chụp ảnh bổ sung cho kho tư liệu chứ không có ý định làm sách ảnh. Bởi đối với tôi, sách ảnh phải mang tinh thần tích cực trong khi nơi đây lại trải qua những mất mát quá lớn, không khí tang thương bao trùm. Thế nhưng, Làng Nủ đã níu chân tôi suốt gần 5 tháng. Tôi đi rồi lại về, tổng cộng 11 lần. Đường vào làng không hề dễ dàng, đặc biệt là đoạn từ trung tâm huyện Bảo Hà vào sâu bên trong. Những tháng 9, tháng 10, mưa gió thất thường, đường sá trơn trượt, nhiều đoạn sạt lở nghiêm trọng. Nhưng mỗi lần trở lại, tôi lại thấy nơi này đổi khác. Giữa những mất mát và đau thương, Làng Nủ đang dần gượng dậy.

Tôi chứng kiến những đoàn quân đội ngày đêm cứu trợ, những nhà hảo tâm không quản đường xa đến giúp đỡ, cùng các lãnh đạo địa phương luôn sát cánh bên người dân. Ngày 22/12/2024 là cột mốc quan trọng khiến tôi quyết định thực hiện một cuốn sách ảnh. Hôm đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng đoàn đại biểu đến thăm Làng Nủ và tôi đã chụp được những bức ảnh đầy ý nghĩa, khiến bản thân vô cùng xúc động”.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Á chia sẻ lý do chọn ảnh bìa cho cuốn sách "Vươn lên thôn Làng Nủ".

Đây cũng là bức ảnh mà nghệ sĩ Nguyễn Á yêu thích nhất và cũng là ảnh bìa của cuốn sách ảnh. Khoảnh khắc Thủ tướng Phạm Minh Chính bên cạnh em Hoàng Ngọc Lan không chỉ thể hiện sự quan tâm, động viên của lãnh đạo Nhà nước và toàn thể người dân Việt Nam dành cho Làng Nủ mà còn kể câu chuyện về sự hồi sinh mạnh mẽ của vùng đất này.

Điểm đặc biệt của triển lãm lần này chính là sự xuất hiện của 6 người dân Làng Nủ - những “nhân vật chính” trong các bức ảnh, gồm ông Hoàng Văn Diệp (trưởng thôn), chị Đặng Thị Ních, chị Hoàng Thị Miên, anh Nguyễn Văn Tuấn cùng bé Nguyễn Thị Tuynh. Sự có mặt của họ đã giúp người xem có cơ hội lắng nghe những câu chuyện chân thực từ chính những con người đã trải qua biến cố.

6 người dân thôn Làng Nủ góp mặt tại buổi triển lãm. Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Câu chuyện của chị Đặng Thị Ních tâm sự tại triển lãm đã khiến nhiều người xúc động. Cơn bão Yagi đã cướp mất đi chồng cùng hai người con, trong đó người con gái đầu lòng của chị hiện vẫn chưa tìm thấy thi thể.

Chị Đặng Thị Ních, người dân thôn Làng Nủ. Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN.

“Gia đình tôi vốn nghèo khó, vợ chồng cố gắng làm lụng để con cái có cuộc sống tốt hơn. Tôi còn dự định sinh thêm một bé nữa. Nhưng không ngờ biến cố lại ập đến và lấy đi tất cả,” chị nghẹn ngào kể lại với Mekong ASEAN.

Với người dân thôn Làng Nủ, ký ức về trận lũ quét kinh hoàng hồi tháng 9/2024 vẫn là nỗi ám ảnh. Theo ông Hoàng Văn Diệp, cơn bão Yagi đã “xóa sổ” 40 ngôi nhà, khiến 67 người chết và mất tích. Đến nay, thi thể của 60 người đã được tìm thấy, còn 7 người vẫn chưa rõ tung tích.

Triển lãm ảnh "Vươn lên thôn Làng Nủ" tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam kéo dài từ ngày 10-12/3. Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Triển lãm ảnh "Vươn lên thôn Làng Nủ" tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam kéo dài từ ngày 10-12/3. Sau Hà Nội, nghệ sĩ Nguyễn Á sẽ đưa sách và ảnh triển lãm đến trưng bày tại Làng Nủ vào ngày 14/3 tới. Toàn bộ số tiền thu được từ việc bán sách sẽ được quyên góp để hỗ trợ người dân tại thôn Làng Nủ ổn định cuộc sống.

Hà Anh