SV đào tạo từ xa CĐ Kinh tế Công nghệ Hà Nội kể lại quá trình học 'bất thường'

Mặc dù đã hoàn thành phần lớn chương trình học và nộp đầy đủ học phí, hơn 100 sinh viên hệ đào tạo từ xa của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội bất ngờ nhận được thông báo dừng học vô thời hạn, không lý do rõ ràng.

Sinh viên hoang mang, lo lắng, và bức xúc khi họ đứng trước nguy cơ không được cấp bằng, cũng không được hoàn lại học phí.

Học không tương tác với giảng viên, học phí chuyển vào tài khoản cá nhân

Thông báo tuyển sinh của chương trình đào tạo trực tuyến E-learning, Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội. (Ảnh: Doãn Nhàn)

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, chị N.H. (28 tuổi), một trong những sinh viên theo học ngành Ngôn ngữ Nhật hệ đào tạo từ xa từ năm 2022, cho biết chị bị thu hút bởi quy trình đăng ký đơn giản và những quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội.

“Khi ấy, trên các trang mạng xã hội quảng cáo rầm rộ thông tin tuyển sinh hệ đào tạo trực tuyến (E-learning) của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội. Được biết trước đó nhiều sinh viên đã tốt nghiệp và lấy bằng, nên tôi tin tưởng đăng ký học”, chị H. kể lại.

Học phí được hướng dẫn chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản cá nhân của cô Nguyễn Thị Bích Vượng, người được giới thiệu là Phó Hiệu trưởng nhà trường. Sau khi thanh toán, sinh viên được cấp biên lai có đóng dấu của trường.

Thông báo trúng tuyển do Trường Cao đẳng Công nghệ Kinh tế Hà Nội gửi cho chị N.H. (Ảnh: NVCC)

Các hóa đơn, thông tin chuyển khoản tiền học phí của chị N.H.(Ảnh: NVCC)

Tưởng rằng hành trình học tập sẽ diễn ra suôn sẻ, đến tháng 12/2024, khi chỉ còn một học kỳ là kết thúc chương trình, chị H. bất ngờ nhận cuộc gọi từ chính cô Nguyễn Thị Bích Vượng thông báo: nhà trường đang gặp “lùm xùm”, bị thanh tra, các lớp đào tạo từ xa buộc phải tạm dừng và có thể sẽ không được cấp bằng.

“Cô Vượng còn đề xuất giới thiệu cho tôi sang một trường khác, nhưng phải học lại từ đầu và đóng tiền lại. Điều này là vô lý! Tôi đã nộp hơn 20 triệu đồng, chỉ còn một kỳ nữa là kết thúc chương trình, sao lại bắt chúng tôi làm lại từ đầu như chưa có gì?”, chị H. bức xúc.

Chia sẻ thêm về chương trình học, chị H. cho biết, toàn bộ quá trình học tập được thực hiện qua video ghi hình sẵn, sinh viên tự học, không có giáo viên hướng dẫn. Các kỳ thi được tổ chức trực tuyến trên máy, không có tương tác với giảng viên.

Cùng cảnh ngộ, chị T.N.T - sinh viên lớp Kế toán doanh nghiệp, cũng đang chờ đợi thông tin trong vô vọng.

“Không có bất kỳ thông báo chính thức nào từ phía nhà trường. Chúng tôi chỉ nhận được thông tin qua bà Vượng hoặc qua nhóm học. Mọi thứ đều rất mơ hồ, không ai đứng ra chịu trách nhiệm”, chị T. chia sẻ.

Không chỉ riêng hai sinh viên này, nhiều sinh viên khác đang rơi vào tình cảnh tương tự: học dang dở, lo lắng, hoang mang, không biết phải giải thích sao với gia đình, mất cơ hội việc làm, lãng phí thời gian và công sức.

Điều họ mong mỏi nhất lúc này là một lời giải thích minh bạch từ phía nhà trường, và xa hơn là sự vào cuộc của cơ quan chức năng để làm rõ trách nhiệm các bên, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người học.

Trước những bất cập trong chương trình đào tạo từ xa tại Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội, Tiến sĩ Lê Đông Phương - nguyên cán bộ Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (Bộ Giáo dục và Đào tạo), nhận định đây là biểu hiện rõ của một lỗ hổng lớn trong quản lý giáo dục, đồng thời cho rằng cả người học và nhà trường đều cần nhìn lại trách nhiệm của mình.

Cảnh báo nguy cơ trục lợi trong giáo dục

Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội. Ảnh: Doãn Nhàn

Theo Tiến sĩ Phương, về mặt pháp lý, mọi hoạt động tuyển sinh, đào tạo phải do chính nhà trường trực tiếp tổ chức và chịu trách nhiệm. “Giáo dục là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện. Một khi nhà trường đã đóng dấu vào thông báo chiêu sinh, thì không thể nói là không biết hoặc chối bỏ trách nhiệm”, ông nhấn mạnh.

Theo vị chuyên gia, điều đáng lo ngại nhất hiện nay là nhiều sinh viên dù đã hoàn tất quá trình học nhưng có nguy cơ không được cấp bằng và mất trắng khoản học phí đã nộp. Trong đó, có những trường hợp chuyển khoản học phí trực tiếp vào tài khoản cá nhân - điều hoàn toàn sai với quy trình thông thường.

“Học phí phải được nộp vào tài khoản chính thức của nhà trường, kèm theo thông báo thu học phí có ký tên, đóng dấu hợp pháp. Việc yêu cầu sinh viên chuyển tiền vào tài khoản cá nhân là hành vi có dấu hiệu vi phạm quy định tài chính và quản lý giáo dục,” Tiến sĩ Phương cảnh báo.

Đề cập đến hình thức đào tạo từ xa được triển khai, ông Phương nhận định: “Việc sinh viên chỉ xem video ghi sẵn mà không có tương tác, không có giảng viên hướng dẫn hay đánh giá học lực thì không thể gọi là quá trình đào tạo”.

Theo ông, một số cá nhân đã lợi dụng danh nghĩa nhà trường để thu tiền, cung cấp video bài giảng rồi gọi đó là chương trình học. Điều này đặc biệt nghiêm trọng đối với những ngành cần sự tương tác cao như ngoại ngữ.

“Ngôn ngữ là môn học đòi hỏi rèn luyện, tương tác thường xuyên giữa sinh viên và giảng viên, chứ không thể học bằng cách ngồi xem video một chiều”, ông phân tích.

Dù bày tỏ sự cảm thông với sinh viên bị ảnh hưởng, Tiến sĩ Lê Đông Phương cũng cho rằng, trước khi tham gia bất kỳ chương trình đào tạo nào, sinh viên phải tìm hiểu rõ tính pháp lý, quy trình tuyển sinh và cách thức đóng học phí để bảo vệ quyền lợi của chính mình.

Ông cũng cảnh báo về một thực tế đáng lo ngại hiện nay: một bộ phận người học tham gia các chương trình đào tạo chỉ để “lấy tấm bằng”, chứ không thực sự mong muốn học tập nghiêm túc. Tâm lý “mua bằng cấp” này đang bị một số cá nhân trong các cơ sở giáo dục lợi dụng để trục lợi.

“Vì người học không muốn học thật, người dạy cũng không muốn dạy thật, nên mới có chuyện chụp giật, làm giả ăn thật như vậy”, ông thẳng thắn nêu quan điểm.

Cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc làm rõ trách nhiệm các bên liên quan

Từ vụ việc nêu trên, Tiến sĩ Lê Đông Phương đề nghị các cơ quan chức năng, đặc biệt là cơ quan quản lý giáo dục, khẩn trương vào cuộc làm rõ toàn bộ quy trình triển khai chương trình đào tạo, xử lý nghiêm các sai phạm. Trường hợp có dấu hiệu hình sự, ông kiến nghị chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để xử lý theo quy định pháp luật.

Gửi lời cảnh báo tới những người đang có nhu cầu học từ xa hoặc học trực tuyến, Tiến sĩ Lê Đông Phương nhấn mạnh: “Phải hết sức cân nhắc, lựa chọn những cơ sở uy tín, có pháp lý rõ ràng, được công nhận chính thức. Đừng để vì mong có tấm bằng nhanh mà đánh đổi bằng cả thời gian, tiền bạc và niềm tin”.

Đồng quan điểm, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ Giáo dục và Đào tạo), cũng cho rằng việc tổ chức chương trình học mà không có sự tương tác với giảng viên, không kiểm tra đánh giá nghiêm túc, chỉ cung cấp video ghi sẵn cho người học là vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc sư phạm.

“Chương trình học không có sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên, không có đánh giá, phản hồi, thì đó không phải là đào tạo, mà chỉ là hình thức bán khóa học trá hình”, ông Vinh thẳng thắn nêu quan điểm.

Ngoài ra, Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh nhận định, hành vi thu tiền qua tài khoản cá nhân càng cho thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật trong hoạt động tài chính giáo dục.

“Giáo dục là lĩnh vực dịch vụ đặc biệt, đòi hỏi tính minh bạch, chính danh và có trách nhiệm. Mọi khoản học phí đều phải được thông báo chính thức, nộp qua tài khoản hợp pháp của nhà trường. Việc thu tiền qua tài khoản cá nhân là không thể chấp nhận”, ông nhấn mạnh.

Trước hậu quả mà nhiều sinh viên đang phải gánh chịu, không chỉ mất tiền mà còn mất thời gian, công sức và cơ hội học tập, ông kêu gọi cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc làm rõ và xử lý dứt điểm những vi phạm nếu có; đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người học.

Cùng bày tỏ quan điểm về sự việc này, một chuyên gia giáo dục nhấn mạnh, cần khẩn trương làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan, đặc biệt là dấu hiệu trục lợi trên danh nghĩa giáo dục.

Trước thực trạng này, vị chuyên gia kiến nghị cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc làm rõ vai trò của từng cá nhân, trách nhiệm của từng cấp quản lý trong vụ việc. Đồng thời, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có chỉ đạo cụ thể để rà soát toàn bộ các chương trình E-learning đang triển khai trong hệ thống cao đẳng, trung cấp và đại học hiện nay.

Doãn Nhàn