Hơn 100 SV Trường CĐ Kinh tế Công nghệ HN bị dừng học: Nhiều vấn đề cần làm rõ

Liên quan đến vụ việc hơn 100 sinh viên hệ đào tạo từ xa của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội bất ngờ bị dừng học, có nguy cơ không được cấp bằng dù có người đã hoàn tất chương trình và đóng học phí, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) nhận định đây là vụ việc nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều vi phạm pháp luật. Theo luật sư, chương trình không chỉ thiếu minh bạch, mà còn có dấu hiệu lợi dụng hoạt động giáo dục để trục lợi rất cần cơ quan chức năng làm rõ.

Giáo dục không phải là hoạt động thuần túy kinh doanh

Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội). Ảnh: NVCC

Luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh: “Giáo dục là hoạt động đặc biệt, đặc thù, có sự quản lý của nhà nước. Hoạt động giáo dục không đơn thuần là hoạt động kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ mà nó là một hoạt động đặc biệt thực hiện chức năng giáo dục, có sự quản lý của nhà nước, thể hiện sự nhân văn, nhân đạo, được hoạt động trên cơ sở một môi trường văn hóa. Hoạt động giáo dục và đào tạo có tác động trực tiếp đến chất lượng nguồn nhân lực, đến xây dựng văn hóa, đạo đức, lối sống cho công dân”.

Vì vậy, mọi hoạt động giáo dục nếu không tuân thủ pháp luật, thiếu quản lý hiệu quả sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, tranh chấp, ảnh hưởng đến uy tín của cả ngành giáo dục và từng cơ sở đào tạo.

Luật Giáo dục nghề nghiệp cũng quy định rõ các hình thức thực hiện chương trình giáo dục thường xuyên là hình thức đào tạo vừa làm vừa học, học từ xa hoặc tự học có hướng dẫn đối với các chương trình đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp, cao đẳng và các chương trình đào tạo nghề nghiệp khác, được thực hiện linh hoạt về chương trình, thời gian, phương pháp, địa điểm đào tạo, phù hợp với yêu cầu của người học.

Thông báo tuyển sinh chương trình chương trình đào tạo từ xa (chương trình đào tạo trực tuyến E-learning) của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội. Ảnh: Doãn Nhàn

Với những thông tin ban đầu, luật sư Cường cho rằng chương trình đào tạo từ xa tại trường có rất nhiều dấu hiệu sai phạm, cần được cơ quan chức năng Bộ Giáo dục và Đào tạo vào cuộc xác minh, làm rõ: Chương trình đào tạo này có đúng quy định pháp luật liên quan không? Việc tuyển sinh, tổ chức lớp học này dựa trên căn cứ nào? Tại sao học phí lại được nộp vào tài khoản cá nhân thay vì tài khoản chính thức của trường?

Luật sư Cường nhấn mạnh, cơ quan chức năng cần xem xét chương trình đào tạo này có nằm trong kế hoạch được phê duyệt của nhà trường hay không, có thực hiện đúng các quy định liên quan hay không. Nếu hoạt động là tự phát, không hợp pháp, thì bằng cấp sẽ không được công nhận.

Trường có trách nhiệm hoàn trả học phí nếu tuyển sinh, đào tạo không tuân thủ pháp luật

Theo luật sư, trường hợp cơ quan chức năng xác định hoạt động đào tạo không tuân thủ pháp luật, thỏa thuận với sinh viên sẽ bị hủy, xem như hợp đồng vô hiệu. Khi đó, cơ sở giáo dục buộc phải hoàn trả toàn bộ học phí và bồi thường thiệt hại (nếu có).

Luật sư cũng khuyến nghị các sinh viên liên quan nên gửi đơn phản ánh, tố cáo đến các cơ quan có thẩm quyền như Thanh tra Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người học và truy trách nhiệm các bên liên quan.

Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội. Ảnh: Doãn Nhàn

Cũng theo ông, thời gian qua, nhiều cơ sở đào tạo đã lợi dụng nhu cầu học tập, nâng cao trình độ của người dân để tổ chức các chương trình liên kết không đúng quy định, đặc biệt trong các loại hình như văn bằng hai, vừa học vừa làm, đào tạo từ xa, liên kết quốc tế. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại cho người học mà còn làm ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực, gây mất lòng tin trong xã hội.

“Nhiều cơ sở giáo dục từng bị xử phạt, thậm chí đã bị khởi tố hình sự vì tổ chức đào tạo sai quy định. Đặc biệt là các chương trình liên kết, đào tạo ngoài trụ sở chính. Đây là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều sai phạm nếu buông lỏng quản lý”, luật sư cho biết.

Do đó, luật sư Cường cho rằng, cần siết chặt công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm các hành vi tổ chức đào tạo sai quy định, nhất là trong các hình thức giáo dục không chính quy. Đây là cách để bảo vệ quyền lợi người học, đảm bảo chất lượng đào tạo và phục vụ phát triển nguồn nhân lực bền vững cho đất nước.

Cơ quan quản lý cần khẩn trương xác minh, xử lý

Luật sư Nông Minh Chiến (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội). Ảnh: NVCC

Cùng chia sẻ về vấn đề này, Luật sư Nông Minh Chiến (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) nêu quan điểm, trong trường hợp cá nhân thu học phí của sinh viên mà không sử dụng cho mục đích đào tạo, mà sử dụng cho mục đích cá nhân hoặc không giao nộp về cho nhà trường sẽ là hành vi vi phạm pháp luật.

“Nếu cá nhân đứng ra tổ chức lớp học, nhưng lại quảng bá, giới thiệu rằng chương trình do nhà trường tổ chức, thu học phí, và cấp bằng trong khi thực tế không đủ điều kiện thì hành vi đó có thể bị điều tra về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản,” luật sư Chiến nêu quan điểm.

Liên quan đến trách nhiệm của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghệ Hà Nội, luật sư Chiến cho biết: hiện chưa xác định rõ chương trình đào tạo từ xa này do nhà trường trực tiếp tổ chức hay cá nhân thực hiện. Tuy nhiên, nếu nhà trường tổ chức mà không được thẩm định, phê duyệt chương trình, không đủ điều kiện cấp bằng, thì trước tiên chương trình đào tạo sẽ bị đình chỉ.

Với hơn 100 sinh viên đã đóng học phí và đang bị dừng học giữa chừng, luật sư Chiến khẳng định: “Các bạn hoàn toàn có quyền làm đơn tố giác, khởi kiện nhà trường hoặc cá nhân liên quan để bảo vệ quyền lợi.

Đối với trường hợp này, sinh viên đã nộp học phí mà không được học, không được cấp bằng, quyền lợi đã bị xâm phạm. Do đó các bạn có thể yêu cầu hoàn trả học phí, bồi thường thiệt hại. Đồng thời, có thể gửi đơn đến cơ quan chức năng để bảo vệ quyền lợi của mình”, luật sư Chiến phân tích.

Trong trường hợp bằng tốt nghiệp không được công nhận, luật sư Chiến nêu rõ nguyên tắc pháp luật: ai gây ra thiệt hại thì phải bồi thường.

“Nếu xác định nhà trường hoặc cá nhân nào đó đứng ra tổ chức khóa học và có vi phạm gây thiệt hại, thì họ sẽ là bên có nghĩa vụ hoàn trả học phí và bồi thường cho sinh viên”, luật sư nhấn mạnh.

Để bảo vệ quyền lợi cho người học, luật sư Chiến cho rằng cả cơ quan chức năng lẫn nhà trường phải chủ động vào cuộc xác minh, nếu phát hiện sai phạm thì phải xử lý nghiêm. Đồng thời buộc tổ chức, cá nhân liên quan có biện pháp khắc phục hậu quả, hoàn trả học phí cho sinh viên.

Doãn Nhàn