Sự hồi sinh của máy trò chơi điện tử cầm tay vào thập niên 1980

Giá thành hợp lý, phần mềm có nhiều trò chơi hấp dẫn khiến máy trò chơi điện tử cầm tay trở thành công cụ giải trí hấp dẫn. Ảnh: G.K.

Trò chơi trên video (còn gọi là trò chơi điện tử) bắt đầu xuất hiện từ năm 1972 cùng với sự thành lập của tập đoàn Atari. Mặc dù Atari là tập đoàn của Mỹ nhưng lại lấy tên theo tiếng Nhật, theo tên một trò chơi Nhật Bản là Go. Ý nghĩa của nó cũng giống như "chiếu tướng" trong chơi cờ, đó là lời tuyên bố rằng lãnh thổ của đối thủ đang bị tấn công. Đúng như lời cảnh báo, Atari đã chiếm lĩnh thị trường với trò chơi bóng bàn trên video có tên là Pong.

Thành công của Atari là rất ấn tượng nhưng ngắn ngủi. Chỉ trong 10 năm, thị trường trò chơi điện tử gia đình của Mỹ đã tăng trưởng từ con số 0 lên 3 tỷ USD tổng giá trị bán lẻ.

Nhưng thị trường khi đó tràn ngập các phần mềm chất lượng kém đã dẫn đến sự chết yểu của nó. Năm 1985, doanh thu giảm xuống chỉ còn dưới 100 triệu USD và trò chơi điện tử tại gia đã bị giải tán như một thứ mốt hết thời. Atari đã bị thiệt hại ở mức độ đúng bằng với những gì tập đoàn này nhận được khi đang phát triển. Và nó đã bị xóa sổ.

Chính vì vậy mà không ai để ý đến Nintendo khi hãng này bước lên vũ đài. Nintendo là công ty Nhật Bản có tuổi đời một thế kỷ và đã mở rộng hoạt động của mình từ sản xuất các quân bài lá sang sản xuất đồ chơi và cuối cùng là các trò chơi điện tử trên máy chơi công cộng. Nintendo không hề có tiếng tăm gì bên ngoài nước Nhật. Nhưng chẳng mấy chốc điều này đã thay đổi

Nếu dịch thoáng, từ Nintendo có nghĩa là: “Làm việc vất vả nhưng cuối cùng thì cũng nằm trong tay Chúa.” Thực tế là từ khi chuyển sang sản xuất trò chơi điện tử gia đình, Nintendo đã luôn thận trọng. Tất cả những gì họ làm đều đúng. Họ đã dựng lên một chu trình hoàn hảo.

Trước hết, phần cứng đã là một món hời lớn. Nintendo đã tìm ra cách làm sống lại cảm giác của các trò chơi trên máy chơi công cộng trong những chiếc máy điện tử gia đình giá rẻ.

Kết quả là sự ra đời một hệ thống trò chơi điện tử mới có tên gọi Famicom (có nghĩa là "Máy tính gia đình"). Nintendo tung Famicom ra thị trường ở Nhật Bản năm 1983 và đưa chiếc máy khi đó đã được đặt lại tên là "Hệ thống giải trí Nintendo" sang Mỹ năm 1986.

Sự thật là Famicom không phải là một chiếc máy tính thực thụ. Tất cả mọi thử trong đó đều chỉ dùng vào mục đích duy nhất là chơi trò chơi. Để giảm chi phí, Nintendo đã chủ ý dùng lại các chip điện tử cũ, một bộ vi xử lý vẻn vẹn 8 bit sản xuất từ những năm 1970. Các máy tính cá nhân khi đó như IBM AT hay Machintosh của Apple được bán với giá từ 2.500 USD đến 4.000 USD.

Chiếc máy của Nintendo chỉ có giá 24.000 yên, tương đương 100 USD. Giá của Famicom đã hạn chế mức độ cạnh tranh và mức giá này thấp đến nỗi nhiều người tưởng rằng nó còn thấp hơn cả chi phí. Cùng với món hời trong phần cứng, Nintendo còn có những trò chơi rất tuyệt vời.

Điều này không phải tình cờ. Nintendo đã sử dụng kinh nghiệm của mình trong các trò chơi trên máy công cộng để tăng độ hấp dẫn trong trò chơi điện tử gia đình lên một bậc mới. Nhà thiết kế của họ, Sigeru Miyamoto là một kỹ sư thiên tài, người đã sáng chế ra những trò chơi như: Dunkey Kong, Super Mario Bros và Truyền thuyết Zelda.

Với giá rẻ và nhiều trò hấp dẫn, người tiêu dùng bắt đầu mua máy và trò chơi của Nintendo với số lượng rất lớn. Lúc này, ngành trò chơi điện tử gia đình cũng đã bắt đầu quay trở lại.

Adam M. Brandenburger & Barry J. Nalebuff/ Bách Việt Books & NXB Dân trí