Sóc Trăng nỗ lực thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt
Tại Sóc Trăng, những năm qua, lượng rác thải sinh hoạt trong cộng đồng ngày càng gia tăng. Nhằm bảo đảm mỹ quan đô thị và môi trường sống, công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt đã được tỉnh chú trọng. Song song đó, các cấp, các ngành tích cực vận động, tuyên truyền nâng cao ý thức người dân trong việc chung tay bảo vệ môi trường, không vứt rác bừa bãi ra môi trường, góp phần xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp.
Theo cơ quan chức năng, tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên toàn tỉnh hiện khoảng 916 tấn/ngày, trong đó, chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại khu vực đô thị, khu dân cư tập trung là 312 tấn/ngày, tại khu vực nông thôn khoảng 604 tấn/ngày. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt tại khu vực đô thị và khu vực nông thôn hiện nay cũng khá cao. Riêng thành phố Sóc Trăng, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ước khoảng 130 tấn/ngày, tương đương 47.085 tấn/năm. Mặc dù việc thu gom rác được tăng cường, tuy nhiên thực tế một tỷ lệ không nhỏ rác sinh hoạt được thải ra môi trường chung quanh.

Người dân vứt rác thải sinh hoạt nằm ngổn ngang ngoài đường. Ảnh: KIM NGỌC
Theo ghi nhận của phóng viên, tại một số tuyến đường trong khu vực nội ô thành phố Sóc Trăng, có không ít bãi rác tự phát ven đường, dưới kênh, rạch, dạ cầu, gốc cây, vỉa hè đủ thứ loại rác, bốc mùi hôi khó chịu. Cụ thể, như tuyến đường Võ Văn Kiệt, Trần Hưng Đạo, Bạch Đằng và trên các kênh, rạch, sông như Maspero, Quản Khuôn, Tám Thước… nhiều loại rác thải trôi nổi lềnh bềnh. Ngoài ra, trong các công viên, người dân đến đây vui chơi vứt rác ra chậu hoa, gốc cây mặc dù xung quanh đó có thùng rác để sẵn. Điều đó gây mất mỹ quan đô thị cũng như ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trong các dịp lễ hội hoặc các địa điểm tập trung đông người thì lượng rác thải phát sinh khá lớn. Mặc dù các cơ quan chức năng đã có nhiều biện pháp như đặt thùng rác, liên tục dọn dẹp nhưng không thể giải quyết hết được lượng rác lớn phát sinh.
Bà Nguyễn Thị Dung, ngụ khóm Tâm Trung, Phường 10, thành phố Sóc Trăng chia sẻ: “Ngày nào tôi cũng đi làm về trên đường Võ Văn Kiệt và Trần Hưng Đạo. Mỗi lần đi qua lại vào buổi tối, tôi thấy một số người dân thiếu ý thức đem rác vứt bừa bãi ven đường và rác phát sinh mùi hôi thối nồng nặc từ xác động vật, rác thải sinh hoạt. Cứ một vài tháng thấy chính quyền, các tổ chức đoàn thể ra quân dọn dẹp sạch sẽ, nhưng không lâu các đống rác mới lại xuất hiện”.
Để giải quyết vấn đề này, thời gian qua, thành phố Sóc Trăng đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của chất thải rắn đối với môi trường và sức khỏe. Đồng thời hướng dẫn người dân cách phân loại rác thải tại nguồn, bỏ rác đúng nơi quy định và phổ biến các quy định về xử phạt hành vi vi phạm về quản lý chất thải rắn... Bên cạnh đó, UBND thành phố đã giao cơ quan chuyên môn ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Công trình Đô thị Sóc Trăng xử lý rác thải trên địa bàn thành phố.
"Lượng rác sinh hoạt trên địa bàn thành phố được thu gom, vận chuyển về Nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố Sóc Trăng và các vùng lân cận thuộc tỉnh Sóc Trăng tại xã Phú Mỹ, huyện Mỹ Tú (Sóc Trăng) để xử lý rác bằng công nghệ ủ phân compost, sản xuất hạt nhựa và chôn lấp hợp vệ sinh" - Phó Chủ tịch UBND thành phố Sóc Trăng Trần Văn Nhanh cho biết.
Không phải ở các đô thị mới có tình trạng vứt rác bừa bãi, ở nhiều vùng nông thôn rác thải sinh hoạt cũng phát sinh khá lớn. Chúng ta dễ dàng bắt gặp những bãi rác tự phát thành đống cạnh con đường liên ấp, liên xã. Thậm chí, rác thải sinh hoạt còn được người dân thiếu ý thức bỏ vào túi nilon rồi ném xuống sông làm ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt và sản xuất.

Đoàn giám sát của HĐND tỉnh Sóc Trăng đi kiểm tra thực tế một bãi rác trên địa bàn huyện Kế Sách (Sóc Trăng). Ảnh: KIM NGỌC
Đồng chí Trần Văn Hào - Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành (Sóc Trăng) cho biết, thời gian qua, UBND huyện chỉ đạo cơ quan chuyên môn đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về công tác bảo vệ môi trường của người dân, như không vứt rác ra đường, xuống sông, kênh. Đồng thời, huyện Châu Thành phối hợp với Công ty Cổ phần Công trình Đô thị Sóc Trăng triển khai thu gom rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện. Đồng thời, UBND huyện hỗ trợ kinh phí mua thùng chứa rác đặt tại trụ sở UBND các xã, thị trấn, các chợ, điểm công cộng và các tuyến đường chính trên địa bàn huyện. Xây dựng lò đốt chất thải rắn sinh hoạt cho các hộ dân tại các tuyến đường ở những địa điểm xe thu gom rác không vào được. Từ năm 2021 đến nay, huyện Châu Thành hợp đồng với Công ty Cổ phần Công trình Đô thị Sóc Trăng thực hiện công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải trên địa bàn huyện. Năm 2015, UBND huyện Châu Thành được Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) hỗ trợ xây dựng lò đốt rác thải sinh hoạt tại bãi rác tập trung xã Thuận Hòa công suất 600kg/giờ. Nhưng đến cuối năm 2021 lò đốt đã bị hư hỏng không còn sử dụng. Hiện lượng rác tập kết về bãi rác được xử lý rác bằng hình thức chôn lấp kết hợp phun xịt vi sinh hằng ngày để hạn chế mùi hôi và côn trùng phát sinh. Kinh phí thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện từ năm 2020 đến nay trên 8 tỷ đồng.
Trước sự gia tăng của lượng rác thải, trong những năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với các sở, ngành có liên quan tham mưu, đề xuất ban hành các quy định trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Bên cạnh đó, để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, ngành, tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân trong công tác bảo vệ môi trường, UBND tỉnh đã đề nghị các sở, ngành chức năng, địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Hằng năm, UBND tỉnh giao cho các cơ quan chuyên môn triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường, phòng chống rác thải nhựa; lồng ghép tuyên truyền vào các sự kiện môi trường.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tổ chức 25 lớp tập huấn nâng cao nhận thức với 20.000 lượt người tham dự. Phát hành 39.500 tờ rơi hướng dẫn phân loại rác thải nhựa tại hộ gia đình, hạn chế sử dụng rác thải nhựa; lắp đặt 45 bảng panô và 16 bảng tuyên truyền bằng điện tử; 120 băng rôn; 2.370 nón vải; 2.830 túi vải; 5.000 sổ tay tuyên truyền về bảo vệ môi trường, phòng chống rác thải nhựa... Tổ chức ra quân khơi thông cống rãnh, vớt rác làm sạch nguồn nước trên các đoạn sông, kênh rạch, cửa sông ven biển bị ô nhiễm do rác với trên 25 lượt. Phối hợp địa phương thực hiện thu gom, xử lý các điểm đổ rác tự phát và mở rộng địa bàn thu gom rác để tuyên truyền phòng, chống rác thải nhựa, giảm thiểu tình trạng thải rác bừa bãi và thải xuống sông, kênh, rạch.
Hiện nay, tỉnh có 1 nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt tập trung với công suất xử lý khoảng 160 tấn rác thải sinh hoạt/ca (tương đương 320 tấn rác thải/ngày), áp dụng công nghệ xử lý là chôn lấp hợp vệ sinh kết hợp ủ phân vi sinh và tái chế, tái sử dụng các sản phẩm từ nhựa. Tuy nhiên, quá trình vận hành quy trình ủ phân vi sinh, tái sử dụng sản phẩm nhựa không đạt hiệu quả; chất thải rắn sinh hoạt được xử lý tại 36 bãi rác chủ yếu là đổ lộ thiên; trong đó, 5 bãi rác có lò đốt chất thải rắn sinh hoạt với công suất khoảng 50 tấn/ngày, chưa đáp ứng nhu cầu xử lý, dẫn đến tình trạng quá tải và nguy cơ ô nhiễm cao. Công tác quản lý, vận hành tại các bãi rác còn nhiều hạn chế, làm phát sinh mùi hôi, nước rỉ rác chưa được xử lý, chủ yếu là lưu chứa để không chảy tràn ra bên ngoài.
Để rác thải sinh hoạt được xử lý hiệu quả, thời gian tới, tỉnh Sóc Trăng sẽ đẩy mạnh thu hút đầu tư, triển khai các dự án quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, hoàn chỉnh hệ thống cơ chế chính sách, bộ máy quản lý về chất thải rắn sinh hoạt nhằm đẩy mạnh hiệu quả quản lý nhà nước, nâng cao chất lượng thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn của tỉnh. Đồng thời, hoàn thiện mạng lưới thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt. Bên cạnh đó, kiện toàn tổ chức mạng lưới các đơn vị thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn toàn tỉnh đảm bảo mục tiêu cụ thể đề ra cho từng giai đoạn…