Slovakia ra tối hậu thư cho Ukraine
Hợp đồng vận chuyển khí đốt 5 năm từ Nga sang châu Âu qua Ukraine sắp hết hạn. Nga tuyên bố không có thời gian đàm phán hợp đồng mới nhưng sẵn sàng tiếp tục cung cấp khí đốt. Ukraine muốn 'ngã giá' với châu Âu, nhưng Slovakia cảnh báo sẽ phản ứng ngay nếu Ukraine không gia hạn.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico ngày 27/12 tuyên bố, nước này sẽ xem xét các biện pháp đáp trả Ukraine, như ngừng cung cấp điện dự phòng cho nước này sau ngày 1/1 tới, nếu Ukraine dừng vận chuyển khí đốt của Nga sang Slovakia như tuyên bố trước đó.
Theo Thủ tướng Slovakia, các tuyến đường thay thế cho tuyến đường qua Ukraine sẽ làm tăng mạnh chi phí và khiến Slovakia mất ít nhất 500 triệu euro tiền phí. Trong khi đó, EU cũng chịu ảnh hưởng và chi phí của khối này phải chịu có thể lên đến 120 tỷ euro trong 2 năm tới, do giá khí đốt và nhiệt điện tăng.
Được biết, Dòng chảy khí đốt từ Nga sang châu Âu qua Ukraine nếu bị dừng, thì Slovakia, Italia, Áo và Cộng hòa Séc là những quốc gia chịu ảnh hưởng nhất.
Nga cũng được cho là sẽ mất hàng tỷ USD nếu đường trung chuyển qua Ukraine bị ngừng lại. Tổng thống Nga Putin hôm qua cũng cho biết, nước này không có thời gian để ký một thỏa thuận trung chuyển khí đốt mới với Ukraine và cho rằng Ukraine sẽ phải chịu trách nhiệm nếu từ chối gia hạn thỏa thuận. Theo Tổng thống Putin, Nga sẵn sàng cung cấp khí đốt qua Ukraine cho bất kỳ khách hàng nào song điều này có thể không khả thi vì quyết định của Ukraine. Tổng thống Nga nhận định, hành động ngừng trung chuyển khí đốt của Ukraine chính là hành vi trừng phạt châu Âu của quốc gia này.
Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nhiều lần chỉ trích Thủ tướng Slovakia thiếu quyết tâm để giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga, và cho đây là một vấn đề an ninh lớn của Slovakia và châu Âu. Nhà lãnh đạo Ukraine tuyên bố sẽ không gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt từ Nga sang châu Âu, sẽ hết hạn vào ngày 1/1 tới, trừ khi các nước châu Âu không thanh toán tiền khí đốt cho Nga cho tới khi xung đột kết thúc.
Căng thẳng giữa Slovakia và Ukraine bắt đầu leo thang khi Thủ tướng Robert Fico lên nắm quyền và thay đổi chính sách đối ngoại, cùng việc ngừng hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Cuối tuần trước, Thủ tướng Fico đã trở thành Nhà lãnh đạo châu Âu thứ ba thăm Nga, kể từ khi cuộc xung đột Ukraine bắt đầu. Thủ tướng Fico ám chỉ chuyến thăm là lời đáp trả với Ukraine vì những tuyên bố ngừng vận chuyển khí đốt; nhưng cũng bày tỏ sẵn sàng đứng ra trung gian cho Ukraine và Nga đàm phán hòa bình.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua cũng xác nhận: “Tôi muốn nhấn mạnh rằng Thủ tướng Slovakia, dù đang có một số căng thẳng với chính quyền Ukraine cùng một số hiểm lầm với một vài nước trong EU, nhưng ông ấy đã chủ yếu nói về giải pháp hòa bình ở Ukraine. Thủ tướng Slovakia cho biết, nước này sẵn sàng cung cấp địa điểm cho các cuộc đàm phán như vậy. Chúng tôi không phản đối vì Slovakia đang có lập trường trung lập. Theo chúng tôi, đó là một lựa chọn có thể chấp nhận được”.
Dù có căng thẳng với Ukraine, song Slovakia cũng đã cung cấp viện trợ nhân đạo cũng như xuất khẩu dầu diesel và điện cho nước láng giềng. Trong năm nay, sản lượng điện cung cấp của Slovakia cho Ukraine đã tăng 1,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái.