Rộ trào lưu uống nước chanh chữa bách bệnh: Chanh có tác dụng gì, dùng thế nào cho đúng?

Dù đã có nhiều cảnh báo về mức độ nguy hiểm nhưng thời gian qua, trào lưu uống nước cốt chanh nguyên chất, xịt mũi, nhỏ mắt bằng chanh để chữa bệnh vẫn tiếp tục lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội.

Với hàm lượng vitamin C dồi dào, chanh có thể dùng để pha nước giải khát, làm gia vị nấu nướng và được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, việc dùng chanh không đúng cách có thể gây tác hại tiềm ẩn với sức khỏe.

Ảnh minh họa/Nguồn: Internet

Công dụng của quả chanh

Tăng khả năng miễn dịch

Lượng vitamin C dồi dào trong chanh đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sản sinh bạch cầu – "lá chắn" bảo vệ cơ thể trước nguy cơ nhiễm trùng. Đặc biệt, việc bổ sung vitamin C từ chanh còn giúp làm dịu các triệu chứng cảm lạnh, góp phần rút ngắn thời gian hồi phục bệnh tật.

Cải thiện làn da, hỗ trợ giảm cân

Chanh rất giàu vitamin C, thúc đẩy quá trình tổng hợp collagen, giúp da sáng mịn. Vitamin C trong chanh có thể bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại, giúp cơ thể tạo ra collagen và hấp thụ sắt, hỗ trợ hệ thống miễn dịch.

Không chỉ làm đẹp da, chanh còn giúp làm đẹp dáng. Mỗi ngày uống một cốc nước chanh ấm có thể làm tăng lượng calo trong cơ thể được đốt cháy, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả.

Giảm nguy cơ mắc sỏi thận

Phòng ngừa sỏi thận cũng là một trong những lợi ích của việc uống nước chanh. Axit citric trong nước chanh sẽ làm tăng khối lượng cũng như độ pH trong nước tiểu. Khi đó, sỏi thận sẽ không có môi trường thuận lợi để hình thành.

Hỗ trợ cơ thể hấp thụ sắt

Thiếu sắt có thể khiến số lượng hồng cầu thấp hơn mức trung bình, gây thiếu máu. Nghiên cứu cho thấy chanh chứa nhiều vitamin C, hỗ trợ cơ thể hấp thụ sắt, đặc biệt là sắt có nguồn gốc từ thực vật.

Cung cấp chất chống oxy hóa

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Frontiers in Nutrition vào năm 2022, chanh rất giàu flavonoid, giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Bà Palinski-Wade giải thích rằng flavonoid là chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ các gốc tự do gây hại cho tế bào.

Giúp giảm huyết áp

Một nghiên cứu trên tạp chí Nutrients vào năm 2023 cho biết chanh có thể giúp giảm huyết áp. Kali trong chanh giúp cân bằng nồng độ natri và flavonoid trong chanh sẽ hỗ trợ sức khỏe tim.

Ảnh minh họa/Nguồn: Pexels

Tác hại khi dùng quá nhiều chanh

Chanh là một loại quả giàu dưỡng chất và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng tiêu thụ chanh một cách thiếu kiểm soát có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe.

Hàm lượng axit cao trong chanh nếu được dung nạp quá mức có thể gây dư axit trong dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét. Những người từng mắc bệnh dạ dày có thể thấy các triệu chứng nặng hơn nếu uống nước chanh thường xuyên.

Ngoài ra, axit trong chanh còn có thể ảnh hưởng đến cơ vòng thực quản dưới – bộ phận kiểm soát việc axit trào ngược từ dạ dày. Khi chức năng này bị suy yếu sẽ gây cảm giác nóng rát vùng ngực, cổ họng và gặp các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản.

Việc uống quá nhiều nước chanh cũng khiến cơ thể bài tiết nước tiểu nhiều hơn, từ đó dẫn đến tình trạng mất nước và điện giải, đặc biệt vào những ngày nắng nóng.

Mặt khác, hợp chất tyramine trong chanh, nếu hấp thụ nhiều có thể gây hiện tượng máu dồn lên não đột ngột – một trong những nguyên nhân gây đau nửa đầu ở một số người nhạy cảm.

Không thể bỏ qua tác động của axit citric và axit ascorbic đến men răng. Khi dùng nước chanh thường xuyên và với lượng lớn có thể gây hiện tượng ê buốt răng hoặc mòn men.

Dùng chanh thế nào để không gây hại?

Cách uống nước chanh có lợi: Pha nước cốt từ 1-2 quả chanh với khoảng 1-1,5 lít nước lọc, không uống nguyên chất hoặc quá đặc. Có thể pha thêm mật ong để dễ uống hơn.

Nên uống sau bữa ăn khoảng 30 phút, tránh uống khi bụng đói để bảo vệ niêm mạc dạ dày. Với người khỏe mạnh, 1-2 ly nước chanh pha loãng mỗi ngày là mức phù hợp. Người có bệnh thận, bệnh dạ dày, hoặc rối loạn điện giải cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung nước chanh đều đặn.

Đánh răng khoảng 1 giờ sau khi uống nước chanh để giảm tác dụng ăn mòn của axit citric. Tránh đánh răng ngay sau khi uống nước chanh vì men răng có thể ở trạng thái bị axit làm mềm.

Bên cạnh đó cần lưu ý rằng flavonoid trong chanh có thể tương tác với một số loại thuốc, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu hoặc chuyển hóa thuốc trong gan. Điều này có thể làm giảm hiệu quả điều trị, do đó, tốt nhất không nên dùng nước chanh ngay trước hoặc sau khi uống thuốc.

Phương Anh