Quảng Ninh: Cận cảnh khối tài sản hàng tỷ đồng xuống cấp bên bờ vịnh Hạ Long

Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng (thuộc Công ty tuyển than Hòn Gai) từng là một cơ sở công nghiệp quan trọng trong ngành than tỉnh Quảng Ninh. Sau nhiều năm hoạt động, nhà máy đã chính thức dừng vận hành từ năm 2019 theo chủ trương di dời nhằm trả lại không gian bên bờ Vịnh Hạ Long. Tuy nhiên, dù không còn sản xuất, hiện trường nơi đây vẫn ngổn ngang máy móc, thiết bị cũng như cơ sở hạ tầng phục vụ quá trình sàng tuyển than.

Toàn cảnh khu đất Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng (TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh)

Khối tài sản hàng tỷ đồng "nằm phơi" giữa nắng mưa

Có mặt tại Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng, nhóm phóng viên Báo Công Thương đã tận mắt chứng kiến các hạng mục như băng tải, phễu chứa, hệ thống lò, khu nhà xưởng, kho bãi… nằm rải rác, phần lớn đã xuống cấp nghiêm trọng, song vẫn chiếm một diện tích khá lớn trên khu đất rộng khoảng 10ha. Nhiều công trình phụ trợ, đường ống, cột sắt trơ khung giữa nắng mưa. Bên cạnh đó, một lượng lớn tài sản, máy móc còn nguyên giá trị sử dụng không có trong bộ đơn giá bồi thường theo quy định hiện hành của UBND tỉnh Quảng Ninh, dẫn đến quá trình kiểm kê, đánh giá để đưa ra phương án xử lý và thanh lý gặp nhiều khó khăn.

Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng chính thức dừng hoạt động từ năm 2019

Khu băng tải than của nhà máy nằm ngay sát bờ biển vịnh Hạ Long

Khu vực kho xưởng của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng sau 6 năm dừng hoạt động

Hiện trường khu đất ngổn ngang nhiều thiết bị máy móc

Phần lớn các thiết bị, máy móc của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng chưa được di dời đã xuống cấp nghiêm trọng

Ngoài những vấn đề về kiểm kê tài sản đặc thù, nhiều tài liệu, hồ sơ pháp lý của nhà máy lại chưa thể hiện đầy đủ quá trình đầu tư qua nhiều giai đoạn, khiến công tác định giá, bồi thường và thẩm định mất thời gian. Đây được xem là rào cản trực tiếp cản trở tiến độ giải phóng mặt bằng tại khu vực từng được xem là “khu đất vàng” bên bờ di sản Vịnh Hạ Long.

Muốn xây bệnh viện cần phải giải phóng mặt bằng

Trên nền diện tích của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng, tỉnh Quảng Ninh có kế hoạch xây dựng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cơ sở 2, với tổng mức đầu tư gần 4.200 tỷ đồng và quy mô 1.000 giường bệnh. Đây được kỳ vọng sẽ trở thành tổ hợp khám chữa bệnh hiện đại, đáp ứng hoạt động của 48 khoa, phòng, góp phần giảm tải cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh hiện tại. Dự án này không chỉ giải quyết nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho người dân, mà còn hướng đến mục tiêu hợp tác quốc tế, đào tạo, nghiên cứu lâu dài.

Khu vực phễu chứa, bồn chứa than đã trở nên hoang phế

Nhiều cây lớn mọc bên trong phễu chứa than của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng

Các băng tải phục vụ cho mục đích sàng tuyển than của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng đã dừng hoạt động từ năm 2019

Khối tài sản trên đất dự án là khá lớn nên việc chuyển giao mặt bằng cho tỉnh Quảng Ninh còn gặp nhiều khó khăn

Những dấu vết sàng tuyển than còn lưu lại tại Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng

Khu vực các phễu chứa than được rào cẩn thận bằng lưới B40

Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng vẫn duy trì đội ngũ bảo vệ để đảm bảo an toàn cho khối tài sản này

Công trình bệnh viện sẽ bao gồm các khối nhà chức năng như khu khám bệnh, khu điều trị ngoại trú, khu kỹ thuật – nghiệp vụ, khu nội trú, khu hành chính – dịch vụ tổng hợp và hạ tầng phụ trợ. Từng có thời điểm, khu đất bên bờ Vịnh Hạ Long này được quy hoạch làm khu đô thị với loạt sản phẩm bất động sản như nhà liền kề, biệt thự, chung cư, nhà ở xã hội… Tuy nhiên, qua nhiều lần điều chỉnh, phương án cuối cùng đã được thống nhất là chuyển đổi thành bệnh viện với thiết kế đồng bộ, thân thiện môi trường, hướng đến tiêu chuẩn xanh và thông minh.

Để xây dựng bệnh viện, điều kiện tiên quyết là phải có mặt bằng sạch, tức phải tháo dỡ toàn bộ công trình, thiết bị nhà máy tuyển than cũ và hoàn tất việc đền bù, hỗ trợ. Đó cũng chính là mấu chốt khiến dự án Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cơ sở 2 vẫn chưa thể khởi công, dù phần vốn ngân sách tỉnh đã lên kế hoạch bố trí trong giai đoạn 2024 – 2028.

Nhiều thiết bị cỡ lớn như cầu trục dầm đôi dầm đường ray vẫn còn tại hiện trường Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng

Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng từ lâu đã vắng bóng công nhân

Cỏ dại mọc um tùm phía bên trong khu đất của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng

Sau khi các thiết bị này được UBND tỉnh Quảng Ninh định giá bồi thường, khu đất vàng này sẽ được sử dụng để xây bệnh viện

Nhiều biện pháp đảm bảo an toàn đã được Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng triển khai

Lộ trình tháo gỡ vướng mắc

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Lại Hải Toàn – Phó Giám đốc Công ty tuyển than Hòn Gai cho biết, UBND tỉnh Quảng Ninh cùng Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và các sở, ngành liên quan đang tích cực phối hợp, tổ chức nhiều cuộc họp nhằm thống nhất phương án đền bù, hỗ trợ hợp pháp cho phần tài sản còn lại của nhà máy. Dự kiến, trong quý I/2025, tỉnh và TKV sẽ hoàn thiện cơ chế bồi thường để sớm ban hành kế hoạch tháo dỡ tài sản.

Ông Lại Hải Toàn – Phó Giám đốc Công ty tuyển than Hòn Gai trả lời phỏng vấn báo Công Thương

Công ty tuyển than Hòn Gai cùng UBND tỉnh Quảng Ninh đang phối hợp giải quyết khối tài sản còn lại của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng

Về phía công ty, sau khi nhận được chỉ đạo từ UBND tỉnh, đơn vị này sẽ tiến hành thuê tư vấn lập phương án tháo dỡ toàn bộ công trình. Lộ trình dự kiến chia làm hai giai đoạn lớn trong năm 2025: Giai đoạn lập phương án tháo dỡ trong quý I, quý II và giai đoạn triển khai thực hiện trong quý II, quý III. Nếu mọi việc diễn ra thuận lợi, mặt bằng “sạch” có thể được bàn giao cho tỉnh Quảng Ninh trước cuối quý III năm 2025, giúp dự án Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cơ sở 2 sớm bước vào giai đoạn xây dựng.

Song hành với quá trình tháo dỡ, các cơ quan chức năng cũng cam kết đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho doanh nghiệp, đặc biệt đối với những tài sản vẫn còn giá trị sử dụng nhưng không thuộc khung giá quy định. Tất cả phương án đền bù, hỗ trợ sẽ được tỉnh xem xét kỹ lưỡng, đúng quy định pháp luật, nhằm hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Nhóm PV