Phối hợp tổ chức phiên tòa số hóa và rút kinh nghiệm vụ án hình sự phức tạp

Theo nội dung vụ án, trong khoảng thời gian từ tháng 10/2022 đến tháng 6/2024, tại địa bàn TP Ninh Bình (nay là TP Hoa Lư), Nguyễn Thị Lan Hương đã cho chị Trần Thị Tuyết Mai, sinh năm 1983, trú tại phố Thượng Lân, phường Ninh Sơn, TP Hoa Lư, vay tổng số tiền 380 triệu đồng, dưới hình thức tính lãi ngày với mức lãi suất 3.000 đồng/1 triệu/1 ngày, tương đương 109,5%/1 năm, vượt gấp 5,4 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự năm 2015 (20%/năm) để thu lợi bất chính số tiền trên 482 triệu đồng.

Đồng chí Nguyễn Hoàng Thắng, Kiểm sát viên sơ cấp VKSND TP Hoa Lư thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

Đây là vụ án tương đối đặc biệt, bị cáo xuất phát là người làm đơn tố giác những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của mình. Quá trình điều tra, do có dấu hiệu của tội phạm cho vay lãi nặng nên Cơ quan điều tra đã ra quyết định tách nguồn tin.

Trong suốt quá trình điều tra và truy tố, bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội, đồng thời nhiều lần từ chối làm việc, dẫn đến việc điều tra gặp một số khó khăn. Sau khi bị Cơ quan điều tra khởi tố và áp dụng lệnh bắt bị can để tạm giam, bị cáo liên tục gửi các đơn kêu oan và đơn đề nghị xem xét giải quyết đến các Cơ quan có thẩm quyền.

Vì thế, vụ án thu hút chú ý của dư luận xã hội; được nhiều Cơ quan có thẩm quyền, các cấp, các ngành quan tâm.

Tại phiên xử ngày 21/5/2025, trong phần thủ tục bắt đầu phiên tòa, bị cáo đã có đề nghị giám định tâm thần, dẫn đến Hội đồng xét xử phải tạm ngừng phiên tòa để thu thập một số tài liệu, xác minh làm rõ.

Tại phiên tòa ngày 26/5/2025, Kiểm sát viên đã thể hiện phong thái đĩnh đạc, tự tin cùng Hội đồng xét xử đưa ra những câu hỏi xoáy sâu vào thủ đoạn cho vay và tâm lý của bị cáo. Quá trình xét hỏi, Kiểm sát viên đã công bố những chứng cứ dữ liệu điện tử có ý nghĩa quan trọng trong việc chứng minh hành vi phạm tội. Tại phiên tòa, bị cáo đã thay đổi lời khai, thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội và xác định nội dung truy tố trong bản cáo trạng của Viện kiểm sát là đúng người, đúng tội và có căn cứ, đúng pháp luật.

Nhận thấy bị cáo đã nhận thức được hành vi phạm tội và có thái độ thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đại diện Viện kiểm sát trình bày bản luận tội đề nghị áp dụng thêm cho bị cáo tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS và đề nghị mức hình phạt từ 6 - 9 tháng tù, thể hiện sự khoan hồng của pháp luật.

Quá trình tranh luận, luật sư bào chữa đưa ra quan điểm áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, quy định tại điểm b, x khoản 1 Điều 51 BLHS, để giảm nhẹ cho bị cáo và đề nghị xem xét vai trò đồng phạm của người liên quan đối với bị cáo. Kiểm sát viên đã lập luận để bác bỏ quan điểm của luật sư bào chữa, đề nghị không áp dụng điểm b, x khoản 1 Điều 51 BLHS và không có căn cứ xác định đồng phạm.

Sau khi nghị án, Hội đồng xét xử tuyên án 6 tháng tù đối với bị cáo, các điểm, khung, khoản giống với đề nghị của Viện kiểm sát.

Đây là vụ án tương đối phức tạp về chứng cứ và thái độ của bị cáo. Sau khi kết thúc phiên tòa, VKSND và TAND TP Hoa Lư đã tổ chức họp rút kinh nghiệm.

Đinh Loan